کتابخانه شاهچراغ (ع) Shahcheragh Library
تاسیس: ۷۴۴ه.ق
افتتاح رسمی: ۱۳۴۳ ه.ش.
وبگاه: http://shahecheragh.ir
موقعیّت: شیراز
کتابخانه آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام)، همزمان با ساخت بقعه و بارگاه حرم شریف احمد بن موسی (علیهما السلام) و احداث مدرسه برای مرقد توسط ملکه تاشی خاتون (مادر شاه ابواسحق اینجو) در زاویه آن تأسیس و مجموعه‌ای ارزشمند به آن اهدا شد. کتابخانه‌ای که تاشی خاتون به تدریج با وقف قرآن و کتابهای دیگر فراهم ساخت از آسیب روزگار محفوظ نماند و در اثر تهاجم و جنگ های پی در پی به کرّات مورد دستبرد واقع گردید.
در سال‌ها ۱۳۲۵هجری قمری به‌منظور احیای رونق از دست‌رفته کتابخانه قدیم ، به اهتمام سید جلال‌الدین محمد شریفی حسینی ذهبی شیرازی ملقب به مجدالاشراف- متولی آستان مقدس احمد بن موسی(علیهما السلام) ، مجموعه‌ای جدید شکل گرفت. وی که مردی فاضل و عارف بود کتابهای بسیاری برای کتابخانه فراهم کرد و بر پشت جلد تمام آنها کلمه "وقف" را مُهر کرد. او علاوه بر تهیه کتب مزبور، رسالات و کتب تألیفی خود و کتابهایی را که بر آنها شرح یا حاشیه نوشته بود، به مجموعه افزود. در همان سال برای نخستین بار مصطفی مؤذن طبق فرمان رسمی که اکنون در موزه شاه چراغ موجود است، به عنوان کتابدار در آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) منصوب شد. پس از وی به علت بی‌توجهی، بسیاری از کتابها پراکنده شد. تا اینکه در روز ۲۴ اسفند ماه ۱۳۴۳ شمسی برابر با ۱۱ذیقعده ۱۳۸۴ه.ق مصادف با میلاد مسعود حضرت امام علی بن موسی الرضا (علیه الاسلام) به همت برادران شریفی، متولیان وقت بقعه شاه چراغ کتابخانه ،گشایش یافت.
لازم به ذکر است که تاریخ گشایش کتابخانه به صورت امروزی را روز ۲۴ آبان ۱۳۴۴ هجری شمسی، سال ۱۳۶۲ و … نیز ذکر کرده اند که با توجه به یاداشت های شخصی استاد محمد هادی سلاحی از نخستین روز افتتاح کتابخانه این تاریخ ها معتبر به نظر نمی رسد و همان تاریخ ۲۴ اسفند ماه ۱۳۴۳ شمسی صحیح است.
روند رشد مجموعه کتابخانه از ابتدای تاسیس تاکنون
نخستین مجموعه کتابخانه ۳۰۶ جلد کتاب بود که از این تعداد ۲۲۷ جلد کتب خطی و چاپی متعلق به شادروان سید جلال‌الدین محمد مجدالاشراف شیرازی و ۷۹ جلد کتاب اختصاصی درسی آموزشگاه ها هدیه اداره کل نگارش فرهنگ بود که با این ۳۰۶ جلد کتاب هسته اولیه کتابخانه بنیان گذاشته شد.
به برکت و همت کتابدار کتابخانه، استاد محمد هادی سلاحی پس از پنج سال در دهم تیرماه ۱۳۴۸ شمار کتاب های کتابخانه به ۶۶۷۵ جلد افزایش یافت که از این بین ۴۶۳ جلد کتب خطی،۶۰۸۳ جلد کتب چاپی،۱۴۸۴جلد مجله، ۱۶۸جلد روزنامه، ۱۰۳جلد کتب به زبان انگلیسی، ۱۴ جلد کتاب به زبان فرانسه، ۹ جلد کتاب به زبان ترکی،۱ جلد کتاب به زبان روسی، ۲جلد کتاب به زبان آلمانی و ۱۹۶ جلد کتاب به زبان لاتین بود.
کتابخانه به روند رشد خود ادامه داد تا اینکه درسال ۱۳۵۶، هشتصد جلد کتاب خطی و بیش از هشت هزار جلد کتاب چاپی در کتابخانه آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) موجود بوده است. بسیاری از مراکز فرهنگی و نیکوکاران، کتابخانه‌های شخصی و یا کتابهای خطی و چاپی خود را تقدیم آستان حضرت شاه چراغ (علیه السلام) کرده‌اند. از آن جمله می‌توان به کتابخانه مهدی کجوری (وفات -1292ه.ق) اشاره کرد. تعداد قابل توجهی از نسخه های خطی موجود در کتابخانه، مجموعه اهدایی نوادگان مرحوم حاج شیخ محمد مهدی کجوری (متوفای ۱۲۹۳ هجری قمری( است. برروی بسیاری از نسخ این مجموعه، شیخ محمد مهدی کجوری با خط خود به زبان عربی مطالبی را در مورد انتقال این نسخه ها و بدین صورت " قد انتقل الی هذا الکتاب المستطاب ….فی بلد شیراز…" نوشته است. نیکوکاران بسیار زیاد دیگری نیز مجموعه ها و کتابهای چاپی خود را به کتابخانه آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) اهدا کرده اند که می توان به آقای پاکزاد رضوی، آیت الله فال اسیری، عبدالمجیدکازرونی، خانم فخر السادات سیادت و ….اشاره کرد. مجموعه کتب اهدایی کتابخانه آستان شاه چراغ تا اردیبهشت ۱۳۸۰، ۲۸۸۸ جلد بوده‌است.،که این رقم در حال حاضر (۱۳۹۰) به ده هزار جلد رسیده است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کتابخانه در طبقه دوم ضلع جنوبی حرم مطهر در فضایی وسیع تر و با امکانات بیشتر شروع به کار کرد و روز به روز شکوفا تر شد و به رشد خود ادامه داد. روند رشد کتابخانه تداوم یافت به طوری که، مجموعه کتابخانه در سال ۱۳۸۱دارای ۲۵۰۵ جلدنسخه خطی،۲۰۰۰۰ جلد کتاب چاپی و ۱۸۲۳ جلد نشریه شد.
در پاسخ به نیازهای فرهنگی روز افزون مراجعان و زائران حرم حضرت شاه چراغ و به ویژه جوانان تحصیل کرده، دانش پژوهان و محققان، طرح احداث ساختمان جدید کتابخانه با معماری و فضای مناسب به همراه امکانات پیشرفته شکل گرفت و با همت تولیت محترم آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام)ساختمان جدید کتابخانه مرکزی در روز یکشنبه سوم آبان ماه سال ۱۳۸۸– همزمان با سالروز بزرگداشت احمد ابن موسی علیه السلام- در جوار حرم مطهر حضرت شاه چراغ (علیه السلام) در شهر شیراز با 40638نسخه کتاب ( ۳۴۷۰۲ جلد کتاب چاپی ،۲۹۳۶ جلد کتاب خطی و ۳۰۰۰ نسخه کتاب چاپ سنگی به زبان عربی و فارسی ) افتتاح گردید و به بهره برداری رسید.
کتابخانه درحال حاضر (۱۳۹۰) در حدود ۵۰۷۶۶ نسخه کتاب چاپی فارسی ،۲۹۳۶ جلد کتاب خطی ، ۳۰۰۰ نسخه کتاب چاپ سنگی به زبان عربی و فارسی ،۱۴۰عنوان نشریه،۲۰۰۰ عنوان کتاب مرجع،۵۰ عنوان کتاب و نشریه به خط بریل برای نابینایان و۳۰۰۰ عنوان کتاب کودک است.
سرپرست های کتابخانه مرکزی آستان مقدس احمدی و محمدی (ع) از آغاز تا به امروز
مصطفی مؤذن(۱۳۲۵-ه.ق)
نخستین کتابدار کتابخانه قبل از شکل گیری کتابخانه به معنای امروزی و تاسیس رسمی آن مطصفی موذن در سال ۱۳۲۵ه.ق می باشد. وی در آغاز سده ی دهم، در زمان سید جلال‌الدین محمد شریفی حسینی ذهبی شیرازی ملقب به مجدالاشراف، متولی آستان احمد بن موسی (علیهما السلام)، بر طبق فرمان رسمی که اکنون در موزه شاه چراغ موجود است، به کتابدار در آستان مقدس احمدی منصوب شد.
محمد هادی سلاحی(۱۳۴۳-۱۳۵۲)
محمد هادی سلاحی دومین سرپرست کتابخانه آستان مقدس احمدی اگر چه بعد از مصطفی مؤذن از نظر موقعیت و جایگاه قرار دارد ولی اغلب به عنوان اولین سرپرست کتابخانه آستان مقدس احمدی شناخته می شود. استاد محمد هادی سلاحی از ۲۴ اسفند سال ۱۳۴۳ همزمان با افتتاح کتابخانه تا اسفند سال ۱۳۵۲ سرپرستی کتابخانه را بر عهده داشت .
استاد محمد هادی سلاحی اقدامات بسیاری را در جهت توسعه کتابخانه انجام داد. وی با عشق و شوق فراوان به منظور جمع آوری کتب، فرم های مخصوصی تهیه و با تمام شخصیت ها و موسسات ملی و دولتی کشور که احتمال علاقه مندی به آستان می رفت ، مکاتبه نموده و تقاضای هدیه کتاب کرد .به طوری که پس از پنج سال در دهم تیرماه ۱۳۴۸ شمار کتاب های کتابخانه از ۳۰۶جلد کتاب به ۶۶۷۵ جلد کتاب افزایش یافت.
در دوران سرپرستی استاد محمد هادی سلاحی غیر از ثبت و ضبط کتب خطی، کتب چاپی، مجلات و روزنامه های قدیم و جدید، مهمترین اقدامی که در این مدت صورت گرفت تنظیم، ترتیب و سپس تجلید قرآن های دستنویس کهنه و بسیار نفیس و نایاب بود که از وضع انبار انباشته پرگرد و خاک بیرون آمد و کتابخانه و موزه قرار داده شد. تهیه کارت شناسنامه این قرآن ها یکی دیگر از اقداماتی بود که در زمان سرپرستی استاد محمد هادی سلاحی صورت گرفت .
استاد سلاحی در آبان و آذر ۱۳۴۵ طرحی را فراهم آورد که بر اساس آن ، از همه نشریه های شهرستان ها ، بویژه تهران، دانشگاه ها و موسسه های علمی، دولتی و ملی خواست تا یک نسخه از انتشارات خود را به کتابخانه شاه چراغ (علیه السلام) تقدیم دارند، این درخواست ، با استقبال رو به رو شد و شماری از نشریه های کهن مربوط به دوره مشروطیت و سالهای ۱۳۲۴، نصیب کتابخانه شد.
علی نقی بهروزی (۱۳۵۸-۱۳۶۲)
علی نقی بهروزی سومین سرپرست کتابخانه آستان مقدس احمدی و محمدی(علیهما السلام) که از تیرماه سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۶۲سرپرستی کتابخانه را بر عهده داشت.
یکی از اقداماتی که در دوران سرپرستی بهروزی رخ داد انتشار اولین فهرست نسخههای خطی کتابخانه آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) در دو جلد بود. جلد اول و دوم فهرست نسخههای خطی کتابخانه آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) در سال ۱۳۶۰، منتشر شد. مرحوم علی نقی بهروزی با استفاده از تجربیات عالمانه و گرانقدر چندین ساله خود در زمینه فهرست نویسی نسخ خطی، به فهرست کردن نسخ خطی این کتابخانه پرداختند و به حق در نوع و زمان خود بهترین و دقیقترین فهرستها را در معرض اندیشه و رؤیت محققین گذاردند.
اولین جلد این مجموعه فهرست برای تیمن و تبرک، به قرآن ها، تفسیر ها و ادعیه اختصاص داده شده است. جلد دوم از این مجموعه فهرست در نیمه دوم سال ۱۳۶۰(بیست وسوم دی ۱۳۶۰) چاپ و منتشر شد. این جلد از فهرست شامل ۴ بخش است. که بخش اول آن حاوی فهرست کتب فقه، اصول، کلام، اخبار و احادیث و ادعیه و مطالب دینی می باشد. بخش دوم آن فهرست کتبی در زمینه های موضوعی توحید و سلوک عرفانی، تصوف و اخلاق؛ بخش سوم، منطق و فلسفه، حکمت و الهیات دینی و بخش چهارم، فهرست کتب طبی را در برمی گیرد. در تهیه این فهرست، کتب از نظر موضوعی تقسیم بندی گردیده و در معرفی کتاب ها، زبان و موضوع کتاب اصلی، شرح و حاشیه آنها به طور مفصل ذکر شده است. در این فهرست همچنین شرح حال مولفین و شارحان و محشی ها، از منابع مختلف تهیه و در حاشیه صفحات قید گردیده است. کتاب دارای فهرست نام اشخاص، نام کتاب ها، و نام مکان ها نیز میباشد.
کریم محمود حقیقی(۱۳۶۸- تاکنون)
چهارمین سرپرست کتابخانه مرکزی آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) استاد کریم محمود حقیقی می باشد که از سال ۱۳۶۸ تاکنون سرپرستی کتابخانه را بر عهده دارد.
اقدامات و فعالیت های بسیاری در زمان سرپرستی وی از سال ۱۳۶۸ تاکنون صورت گرفته است که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
انتشار سومین جلد از فهرست نسخه های خطی کتابخانه آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) در تابستان سال ۱۳۸۲ که با تلاش محمد برکت صورت گرفت یکی از اقداماتی است که در دوران سرپرستی وی رخ داده است. این فهرست در ادامه دو جلد قبلی به معرفی ۶۹۱ نسخه که در جلدهای قبل معرفی نشده اند پرداخته است. دراین فهرست پس از ذکر عنوان کتاب، موضوع، زبان، نام پدید آورنده، آدرس کتاب در فهرست های عمومی آورده شده و به ذکر مواردی که توضیح اضافه یا اختلافی در نسخه ها با فهرست عمومی مشاهده شده نیز پرداخته است. کتاب دارای فهرست الفبایی کتاب های معرفی شده در مجموعه ها و فهرست پدید آورندگان نیز می باشد.
افزایش مجموعه نسخه های خطی کتابخانه و رسیدن به تعداد۲۹۳۶ جلد کتاب خطی، فهرست نویسی کتب خطیو چاپ سنگی، اسید زدایی از کتب خطی، تهیه نسخه دیجیتال از نسخه های خطی، نمایه سازی مقالات مجلات روزنامه های دوره پهلوی و قاجاریه، افتتاح و بهره برداری از ساختمان جدید کتابخانه از دیگر اقداماتی است که در زمان سرپرستی وی رخ داده است.
کتابخانه مرکزی آستان مقدس احمدی و محمدی(علیهما السلام) از بخش های متعدد و مختلفی همچون سالن های مطالعه مجزا برای آقایان و خانم ها ، تالار پژوهش ، تالار نشریات ، بخش نشریات قدیمی، بخش های خدمات رایانه ای، بخش کتب چاپ سنگی، سربی، بخش نسخ خطی، بخش کودکان و … تشکیل یافته است که به معرفی هر کدام از بخش ها به صورت مجزا پرداخته می شود.
مخزن کتاب
مخزن کتابخانه در حال حاضر (۱۳۹۰) شامل ۲۸۳۷۸ جلد کتاب چاپی فارسی با موضوعات علمی – دانشگاهی، مذهبی، عمومی و … است که بر اساس نظام رده بندی دیویی رده بندی شده اند. کتابهای این بخش جهت امانت با استفاده از سیستم بالابر کتاب به طبقات دیگر و میزهای امانت منتقل می گردد. از جمله خدمات میز امانت، امانت کتب موجود در مخزن با استفاده از نرم افزار جامع کتابخانه ای پارس آذرخش است که پاسخگوی نیازهای اطلاعاتی مراجعه کنندگان به کتابخانه است. همچنین در میز امانت کلیه امور ثبت نام خواهران و برادران و صدور کارت عضویت صورت می پذیرد.
نسخ خطی
از جمله اصلی ترین فعالیت های این بخش ،علاوه بر تهیه نسخ خطی که به روش خریداری، اهدا و وقف صورت می گیرد، پاسخگویی به نیازهای متقاضیان و مراجعان این بخش است که طبق ضوابط محققان و پژوهشگران می توانند از این آثار استفاده کنند. لازم به ذکر است که از کلیه نسخ خطی این کتابخانه عکس برداری و بر روی دیسک های چند منظوره رقومی ذخیره شده است. همچنین فهرست این نسخه های خطی نیز تهیه و تدوین شده است .
نحوه استفاده مراجعین از بخش نسخ خطی
از کلیه نسخ خطی نسخه های خطی موجود در کتابخانه آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) عکس برداری و بر روی دیسک های چند منظوره رقومی ذخیره شده است که به دو صورت زیر در اختیار مراجعه کنندگان قرار می گیرد :
- در اختیار گذاشتن پرینت ، از تمام یا بخش هایی از نسخه های خطی منوط به تنظیم فرم تقاضا و ذکر نوع تحقیق و پرداخت هزینه های اعلام شده است. در خصوص تصویر نسخه های خطی نفیس وکمیاب، موافقت وتایید مدیریت کتابخانه ضروری است
- اصل نسخه خطی در اختیار محقق قرار نمی گیرد. در موارد خاصی که نیاز محقق به رویت بخش هایی از اصل نسخه محرز باشد، پس از تایید و موافقت مدیریت آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) منحصراً در سالن مطالعه و با نظارت کارشناس اطلاع رسانی اصل نسخه برای زمان محدودی در اختیار متقاضی قرار می گیرد.
موضوعات نسخ خطی موجود در کتابخانه مرکزی آستان مقدس احمدی و محمدی (ع)
کتاب های خطی کتابخانه مرکزی استان مقدس احمدی ومحمدی در موضوعات مختلفی چون فقه و اصول، کلام، اخبار و احادیث، ادعیه و مطالب دینی، توحید و تصوف ، سلوک و عرفان؛ اخلاق؛ منطق و فلسفه، حکمت و الهیات دینی و طبی و… است. که تعدادی از آنها نسخه های نادر و کمیاب وبا ارزش هستند.
نحوه تامین کتب این بخش
بسیاری از مراکز فرهنگی و نیکوکاران، کتابخانه‌های شخصی و یا کتابهای خطی و چاپی خود را تقدیم آستان حضرت شاهچراغ (علیه السلام) کرده‌اند. از آن جمله می‌توان به کتابخانه مهدی کجوری(وفات -1292ه.ق) اشاره کرد. تعداد قابل توجهی از نسخه های موجود در کتابخانه، مجموعه اهدایی نوادگان مرحوم حاج شیخ محمد مهدی کجوری (متوفای ۱۲۹۳ هجری قمری) است. وی فرزند شیخ حیدر علی کجوری است و در سال ۱۲۲۲هجری قمری در شهر کجور از توابع مازندران متولد شده و برای ادامه تحصیلات به عتبات عزیمت کردند و درحدود سال ۱۲۵۰ هجری قمری در شهر مقدس کربلا اقامت گزیده و از محضر پرفیض صاحب ضوابط بهره برده اند، پس از کسب درجه اجتهاد از ایشان، و بنا به درخواست مردم شیراز، در سال ۱۲۵۹ به شیراز هجرت نموده و بعد از نزدیک به ۳۵ سال تدریس ، تالیف و رتق و فتق امور شرعی مردم در این شهر وفات یافتند و در آرامگاه حافظیه دفن گردیدند. بر روی بسیاری از نسخ این مجموعه، شیخ محمد مهدی کجوری با خط خود به زبان عربی مطالبی را در مورد انتقال این نسخه ها و بدین صورت " قد انتقل هذا الکتاب المستطاب …." نوشته است (آستان مقدس حضرت شاهچراغ (علیه السلام)،کتابخانه ،۱۳۸۲، ص۱۳۳). مجموعه کتب اهدایی کتابخانه آستان شاهچراغ تا اردیبهشت ۱۳۸۰، ۲۸۸۸ جلد بوده‌است (پورامید،۱۳۸۵ ،ص۱۳۶۶).
در بخش نسخ خطی کتابخانه کتابخانه مرکزی آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) یک نفر کارشناس نسخه های خطی وجود دارد که کتب ارائه شده به بخش نسخ خطی را از حیث نوع جلد، نوع کاغذ، ارزش موضوعی و اینکه تا به حال چاپ شده یا نه و یک سری معیارهای دیگر بررسی می کند. بعد از بررسی، آنها را تایید کرده، کتابها قیمت گذاری و بعد از خریداری توسط کتابخانه شناسنامه دار می شوند و بعد از خوردن شماره اموال به مخزن می روند.البته بخش اعظم کتب این بخش از طریق اهداگران و خیرین تامین شده و خوشبختانه این سنت حسنه از طرف مردم با فرهنگ ایران اسلامی همچنان زنده نگه داشته شده است.
تالار نشریات
بخش نشریات کتابخانه با اشتراک سالانه ۱۴۰ عنوان نشریه چاپی در حوزه های علوم انسانی، علوم پایه ، علوم دینی ، فنی مهندسی ، علوم کشاورزی ، هنر و معماری ، پزشکی ، روانشناسی ، حقوق و …. ، اشتراک نشریات به خط بریل و دوگانه جهت استفاده نابینایان در فضایی به مساحت ۵۷۰ متر مربع با گنجایش ۸۰ صندلی فعالیت می کند.
کتابخانه علاوه بر نشریات جاری آرشیوی غنی از نشریات و مجلات دوره قاجاریه و پهلوی را نیز در بر گرفته است. از جمله مجله آینده به صاحب امتیازی محمود افشار ، صور اسرافیل ، اخگریومیه ، پیک خجسته ، بهار (قاجاریه) ، آرین ، پارس ،و …. که همه مقالات مربوط به این نشریات و روزنامه ها نمایه سازی شده و شامل بر ۸۵۰۰۰ مدرک می باشد.
وظایف بخش نشریات قدیمی
پاسخگویی به مراجعه کنندگانی که برای انجام پروژه هـــای تحقیقاتی خود نیازمند استفاده از نشریات قدیمی میباشند.
آگاهی رسانی به مراجعه کنندگان و کاربران کتابخانه درباره نشریات موجود جهت انجام پروژه های تحقیقاتی خود
پاسخگویی به سوالات و پیشنهادات مراجعان جهت بهبود و ارتقاء سطح کیفی ارائه خدمات.
امکانات موجود
آرشیو روزنامه های کثیر الانتشار جاری مثل خبر جنوب، کیهان، جمهوری اسلامی، اطلاعات و … آرشیو روزنامه هــــای قدیمی مثل: رستــــاخیز، اتحادیه، اجتماع ملی، پارس، بهار ایران، ندای ایران زمین، روزنامه وزارت دادگستری، اخگر و ….
آرشیو مجلات قدیمی مثل: آینده، سپیده دم، بانک ملی ایران، ماهنامه ارتش، زن روز، تهران اکونومیست، کیهان بچه ها، سخن، رستاخیز، شیر نامه، حقوق بشر، ارمغان و ….
بخش نشریات کتابخانه با وظیفه اصلی فراهم آوری، طبقه بندی، آماده سازی نشریات در خدمت مراجعه کنندگان محترم می باشد.
وظایف بخش نشریات
- پاسخگویی به مراجعه کنندگانی که برای انجام پروژه های تحقیقاتی خود نیازمند استفاده از نشریات می باشند.
- ارائــــــه نـشریات عمومی و عــــامه پـسند به کلــــــیه کـاربــــــران کتابخانه از طـریق اشتراک مجـــلات عــــــامه پسند، روزنــــامه ها و هفته نامه ها
- بررسی مطبوعات به منظور انعکاس مطالب مرتبط با آستان مقدس، تهیه بریده جراید و نصب در تابلو اعلانات
- ارائه نشریات به خط بریل برای نابینایان و کم بینایان
امکانات جاری
- اشتراک سالانه ۱۴۰ عنوان نشریه در حوزه های علوم انسانی، علوم پایه، علوم دینی، فنی مهندسی، علوم کشاورزی، هنر و معماری، پزشکی، روانشناسی، حقوق و …
- تالار مطالعه نشریات در فضایی به مساحت ۵۷۰ متر مربع با گنجایش ۸۰ نفر
- ارائه خدمات ویژه جهت محققین، پژوهشگران و دانشجویان تحصیلات تکمیلی
از آنجا که میز امانت در سالن های مطالعه قرار گرفته است پاسخگوی کلیه پرسشهای تخصصی و غیر تخصصی مراجعه کنندگان به میز امانت است. سالن های مطالعه که با مدرن ترین تجهیزات و مطابق با استانداردهای روز دنیا تجهیز شده است امکان ارائه خدمات به ۲۵۰ نفر برادر و ۲۰۰ نفر از خواهران را به طور همزمان در دو سالن مجزا برای برادران و خواهران داراست.
سالــــن مطالعه برادران در طبقه ورودی و ســـالن مــطالعه خواهـــران در طــبقه دوم واقع گردیده است. همچنین در سالن های مطالعه رایانه هایی جهت جستجوی کتاب مورد نظر مراجعه کنندگان قرار گرفته است و میز امانت مسئولیت آموزش و راهنمایی مراجعان برای استفاده از سیستم جستجوی کتاب کتابخانه را دارد
بخش کودکان
با توجه به نقش و اهمیت کودکان در تعیین مسیر توسعه هر جامعه و با هدف ارتقاء سطح علمی – آموزشی کودکان و همچنین گسترش فرهنگ کتابخوانی از دوران کودکی، بخش تخصصی کودکان مشتمل بر بخش های ذیل می باشد:
امانت کتاب
این بخش دارای بیش از ۳۵۰۰ جلد کتاب ویژه کودکان در زمینه های مختلفی همچون علمی، مذهبی، رمان، آموزشی و همچنین کتابهایی ویژه والدین و مربیان در ارتباط با کودکان و نوجوانان می باشد.
بانک سی دی و نرم افزار
در این بانک سی دی ها ی کارتونی جذاب قدیمی و جدید مانند: دکتر ارنست، ممول، مدرسه موش ها، بابالنگ دراز و همچنین نرم افزار های آموزشی موجود می باشد.
اتاق قصه گویی و نمایش فیلم
از آنجا که کودکان بخش زیادی از آموزش های خود را از قصه ها و رسانه های تصویری دریافت می کنند، در این بخش در ساعات و ایامی خاص برنامه قصه گویی و نمایش فیلم اجرا می گردد.
بانک پازل و بازی
بـــر اساس پژوهش های علمی یکی از مــــهمترین روش هـــــای آمـــوزش و تقــویت هوش و استعداد کودکان اســــتفاده از بازی های مناسب می باشد، در این بانک جدیدترین و علمی ترین بازی ها و پازل ها موجود می باشد.
علاوه بر قسمت های فوق، در بخش کودکان به مناسبت اعیاد و ایام خاص مسابقات علمی- فرهنگی برگزار می گردد.
بخش اینترنت
در راستای توسعه فعالیتهای کتابخانه آستان مقدس احمدی و محمدی (ع) واحد اینترنت کتابخانه در دو بخش جداگانه خواهران وبرادران که هر بخش با توانایی ظرفیت تعداد ۳۵ دستگاه رایانه فعالیت می نماید .اینترنــــت بخشها بصورت بی سیم (Wireless) است. ایـــن قسمت بـــــطور جداگانه سرویسهای فنــاوری زیر را به خواهران و برادران عضو ارائه می نماید:
- ارائه خدمات اینترنتی- فراهم آوری امکانات دسترسی به پایگاههای اطلاعاتی، سایتها و شبکه های مختلف جهانی با استفاده از خطوط پرسرعت بی سیم با پهنای باند ۱ Mbps و با سرعت دانلود ۱۲۸Kbyte و بصورت اختصاصی(Dedicate) جهت کلیه خواهران و برادران عضو کتابخانه ارائه گردیده و در حال حاضر نیز ادامه دارد.
- ارائه خدمات رایانه ای از قبیل:
چــــاپ: کلیه صفحات تحت وب تحقیق شده مــــورد نیاز کاربران تحت شبـــــکه چاپ و براساس تعـــــرفه معیــن در اختیار آنها قرار می گیرد.
دانلود: کاربران اجازه دارند صفحات وب تحقیق شده خود را علاوه بر چاپ دانلود نموده و بر روی Flash memory کپی نمایند.
کپی CD :امکانات مورد نیاز جهت کپی اطلاعات تحقیق شده فراهم گردیده و در صورت درخواست کاربران طبق تعرفه معین اطلاعات بر روی CD کپی و در اختیار آنها قرار داده می شود.
- در صورت نیاز و درخواست کاربران کلیه امور مربوط به ثبت نام دانشگاهها و همچنین اعلام نتایج آنها طبق تعرفه معین خدمات ارائه می گردد.
- در صورت نیاز و درخواست کاربران چگونگی استفاده از سایتهای مورد نیاز آموزش داده می شود.
- امکانات اسکن نمودن تصاویر و متون مورد نیاز فراهم بوده و خدمات لازم ارائه می شود.
- ارائه خدمات پشتیبانی و سرویس شبکه و نرم افزار Win Lib کتابخانه به کارشناسان کتابخانه.
- ارائه خدمات رایانه ای به کارشناسان کتابداری کتابخانه.
- ارائه خدمات سرویس و نگهداری بخش سرور کتابخانه.
- ارائه خدمات نرم افزاری و سخت افزاری به مجموعه برنامه های رایانه ای کتابخانه
شرایط پذیرش اعضاء در کتابخانه آستان مقدس
کتابخانه آستان مقدس احمدی و محمدی (علیهما السلام) جهت تسهیل عضویت علاقه مندان و بهره مندی از امکانات و خدمات فرهنگی کتابخانه شرایط عضویت و پذیرش اعضاء جدید را اعلام کرد.
علاقه مندان به منظور کسب اطلاعات بیشتر و تسریع در فرایند عضویت می توانند فایل های پیوست شامل فرم شرایط عضویت، فرم عضویت و فرم های معرفی نامه را دریافت نمایند.
لازم به ذکر است کتابخانه آستان مقدس در فضایی به مساحت چهار هزار و دویست متر مربع در سه طبقه با تلفیقی زیبا از هنر و معماری باشکوه اسلامی خدمات خود را در بخش های تالار نشریات،تالار پژوهش، میز امانات کتاب و تالارهای مطالعه اختصاصی برادران و خواهران، بخش مخزن، کتابخانه ویژه کودکان، کتب چاپ سنگی و روزنامه های قدیمی و تالارهای اختصاصی اینترنت خواهران و برادران به اعضاء خود ارائه می دهد.
تصاویر کتابخانه
