کشف حجاب.... سیاستی اجبارگرایانه در ترویج فرهنگ غرب

اجرای قانون کشف حجاب در 17 دی 1314 به دستور رضا شاه انجام شد که به موجب آن دختران ایرانی از استفاده از هرنوع چادر و حجابی منع گردیدند.  اجرای این قانون که اوج سیاست های رضاخان در زمینه ی تغییر لباس بود از سال 1307 آغاز شد که واکنش هایی از جمله قیام مسجد گوهرشاد را در پی داشت، شاه طی نطقی همه ی زنان را به عدم استفاده از حجاب تشویق کرد و اعلام کرد که نجابت و عفت زن به چادر و حجاب نیست و از این تاریخ استفاده از هر نوع پوششی به جز کلاه پهلوی ممنوع اعلام گردید. 
زنان محجبه  حق ورود به خیابان ها را نداشتند که درغیر اینصورت با رفتار خشنونت بار ماموران روبرو میشدند. تصویب و ابلاغ قانون کشف حجاب جامعه روحانیت را بیش از پیش با محدودیت مواجه کرده بود که اعتراضات آنها مخالفت های مردمی را در سراسر کشور نظیر قم، اصفهان، شیراز و......در پی داشت که مهمترین آن قیام بزرگ مسجد گوهرشاد در مشهد بود. این قیام در تیر 1314 در اعتراض به اجباری شدن پوشش غربی برای مردان بود اما به دلیل نداشتن رهبری منسجم و خشونت شدید حکومت ناکام ماند و رضاخان را مصمم به اجرای خشونت بار کشف حجاب برای زنان مسلمان کرد.
سرانجام با روی کار آمدن محمدرضا پهلوی در 1320 گروهی از زنان که از فشار حکومت پدرش به ستوه آمده بودند در مخالفت با کشف حجاب در معابر عمومی با حجاب و چادر ظاهر شدند که در پی آن مااموران هم چنان با آن مقابله نکردند. از این رو و با فشار سید ابوالقاسم کاشانی و نامه ی سید حسین طباطبایی قمی از مراجع وقت به شاه قانون کشف حجاب رضا شاه در سال 1323 لغو گردید.

معصومه یزدانی شاذیله ( کارشناس تاریخ شفاهی اداره اسناد آستان قدس رضوی)