پروژه تاریخ شفاهی موقوفات آستان قدس
در یزد و کرمان
از گذشتههای دور تا امروز با توجه به علاقه و محبت مردم به اهلبیت و امام هشتم شیعیان حضرت رضا(ع)، بخشی از مال خود را بر دستگاه آستان قدس رضوی وقف کردهاند. اهمیت و جایگاه وقف موجب شده تا این نهاد بعنوان موضوعی مهم درتاریخ و تشکیلات اداری آستان قدس رضوی مطرح باشد. بخش تاریخ شفاهی با توجه به این مهم و اولویت تاریخ شفاهی تشکیلات آستان قدس و موضوعات مرتبط با آن، طرح تاریخ شفاهی وقف را در دستور کار خود قرار داده است.
یکی از مناطقی که موقوفات زیادی بر آستان قدس رضوی وقف نمودهاند. حوزه یزد و کرمان میباشد که زیر نظر «سازمان موقوفات یزد و کرمان» اداره میشوند.
بخش تاریخ شفاهی طی مأموریتی در روزهای 8 الی 14 آبان ماه 1398 مبادرت به مستندسازی بخشی از این موقوفات نمود.
در این مدت با 20 نفر از واقفان و مسئولین سازمان موقوفات به مدت 15 ساعت در شهرهای رفسنجان، کرمان، سیرجان، امینشهر انار و یزد مصاحبه شد.
در ارتباط با سؤالها، گذشته از سؤالهای شخصی و زندگی نامه از مصاحبه شوندگان، سؤالات عمومی زیر پرسیده میشد.
1-دلایل و انگیزههای وقف را بیان کنید؟
2- در خصوص وقفی که انجام دادهاید بفرمائید؟
3- مشخصات وقف و موقعیت جفرافیایی آن را بگوئید؟
4- بر چه اساسی نوع مصرف وقف را مشخص کردهاید؟
5- اعتقادات، باورها یا تشویق دیگران چه نقشی در وقفتان داشته است؟
6- نوع برخورد اعضاء خانواده با وقف را بیان کنید؟
7- اگر خاطره شنیدنی از وقفتان دارید بفرمائید؟
8- اگر وقفی در بین خانواده، اقوام و دوستانتان شده است را توضیح دهید؟
9- مراحل اداری و غیراداری که برای وقف انجام دادید را بیان کنید؟
10- نوع برخورد و استقبال مسئولین از وقف شما چگونه بود؟
11- به نظر شما چرا باید وقف نمود؟
12- انتظار شما از متولیان وقف چه است؟
سؤالهای مربوط به مدیران سازمان موقوفات یزد و کرمان:
1-تشکیلات سازمان موقوفات را توضیح دهید؟
2- وظایف اداریتان را به طور کامل شرح دهید؟
3- تاریخچه و نحوه گسترش اداره وقف را بیان کنید؟
4- در زمینه احیای موقوفات چه اقداماتی شده است؟
5- در خصوص نگهداری صحیح وقف چه اقداماتی صورت میگیرد؟
6- در رابطه با موقوفهخواری و راههای برخورد با آن توضیح دهید؟
7- چه نوع وقفهای جدید توسط مردم صورت میگیرد؟
8- چه اقداماتی برای هدایت وقف، متناسب با نیاز سازمان انجام میشود؟
9- چه کسانی و با چه شرایطی میتوانند وقف کنند؟
10- برنامههایتان برای توسعه وقف را بیان کنید؟
در طی این زمان همچنین مستندسازی بیمارستانهای رضویه، سیفالدینی و مرتضوی رفسنجان، تصویربرداری از مراسم تعویض پرچم توسط سازمان موقوفات یزد و کرمان در میدان قدس رفسنجان با حضور مردم، مستندسازی بیمارستان امام رضا(ع) و منزل دکتر صادقی در سیرجان، مستندسازی کاروانسرای گلشن و باغ بیرمخان موقوفه گنجعلیخان در کرمان، مستندسازی هنرستان دخترانه باقرالعلوم، پیش دبستانی مهدالرضا و کتابخانه علیابن موسیالرضا(ع) امین شهر به مدت دو ساعت و تهیه 500 قطعه عکس دیجیتال از اماکن موقوفهها و مصاحبه شوندگان انجام شد.
نوار فیلمهای مستندسازی و مصاحبهها در دفتر اموالی ثبت و برای مصاحبه شوندگان پرونده تهیه شد و در آرشیو بخش تاریخ شفاهی بایگانی گردید.
فصلنامه،پژوهشنامه مطالعات آرشیوی
فصلنامه ای است علمی–تخصصی درحوزه اسناد مکتوب وشفاهی که قصد دارد پژوهش هایی را باتکیه براسناد موجود در آستان قدس و سایر مراکز آرشیوی منتشرکند.