انجمن پیروان قرآن مشهد و موسس آن علی اصغر عابدزاده
پس از سقوط رضاشاه و رواج آزادی های نسبی، مانند دیگر نقاط کشور در شهر مشهد نیز فضای مناسبی برای فعالیت سیاسی و مذهبی اشخاص و گروه ها مهیا شد. یکی از گروه های اسلامی که با جذب عده کثیری از مردم موفق شد تأثیر زیادی بر رویدادهای تاریخ معاصر شهر مشهد بگذارد، « انجمن پیروان قرآن» بود. این انجمن با رهبری علی اصغر عابدزاده از دهه بیست به بعد، با ایجاد بیش از 180 شعبه دوره های قرآن، بر پایی مراسم و شعائر دینی و مذهبی، تأسیس دوازده بنای آموزشی و آموزش های اسلامی به کودکان و بزرگسالان نقش موثری در تاریخ چند دهه اخیر این شهر مذهبی داشته است.
مرحوم حاجعلیاصغر عابدزاده سال۱۲۹۰شمسی در محدوده کوچه شیشهگرخانه (چهارشنبهبازار) نزدیک قبرستان قدیمی شهر مشهد، در ابتدای خیابان طبرسی به دنیا آمد.
او خیلی زود پدرش را از دست داد، ولی با کوشش و فعالیت دنبال کار رفت و با عشق و علاقه وارد بازار کار شد. زندهیاد عابدزاده در جوانی به شغل حلبیسازی مشغول شد و بعدها کارخانه آینهسازی را تأسیس کرد و او به کارهای خیر هم میرسید و در هر کاری پیشقدم بود.
مرحوم عابدزاده بهدلیل نفوذی که میان کسبه و مردم عادی مشهد داشت، در منازل جلسات تبلیغی تشکیل میداد و با تبلیغ و ارشاد میان مردم کوچه و بازار میرفت و مقابل گروههای سیاسی میایستاد و با روشنگری، مانع از گرایش مردم به جریانهای انحرافی میشد.
پس از مدتی تصمیم گرفت بنایی مستقل برای کارهای تبلیغیاش بسازد و چنین بود که نخستین مهدیه در سال ۱۳۲۶ افتتاح شد؛ ساختمانی که نام حضرت مهدی (عج) بر آن گذاشته شده بود و دارای حیاط، سالن اجتماعات برای سخنرانی و برگزاری مراسم و اتاقهای متعدد برای آموزش طلاب بود و مرحوم عابدزاده این محل را با هزینه شخصی اداره و از آن بهعنوان ستاد و مرکز فعالیتهای خود استفاده میکرد.
سپس چهارده بنای موقوفه به نام چهاردهمعصوم (ع) در نقاط گوناگون شهر ساخت که با استقبال مردم همراه شد. پس از این اقدام بزرگ بود که در دیگر شهرها با الگوبرداری از این کار مرحوم، مهدیههایی ساخته و بهرهبرداری شد.
ازجمله خدمات مرحوم عابدزاده میتوان به تأسیس «انجمن پیروان قرآن» اشاره کرد. او پس از اینکه در مشهد مشهور شد و مورد اعتماد مردم قرار گرفت، به تأسیس این انجمن اقدام کرد. در این انجمن قرائت قرآن، تجوید، بیان احکام و مسائل شرعی، موضوعهای اجتماعی و نیازهای محلی مطرح میشد و منبر تبلیغ و ذکر مصیبت هم برقرار بود.
همه افراد در انجمن پیروان قرآن، خوشنام بودند و فقط برای رضای خدا کار میکردند. هیچکس به فکر پول و موقعیت و مقام نبود و از مرحوم عابدزاده حرفشنوی داشتند. اگر کسی میخواست حرفی را رد کند، بالاتر از آن نظریه پیدا نمیکرد. زیرا حاجیعابدزاده فردی خلاق و مبتکر بود که با اندیشه سخن میگفت و حرفهایش حسابشده و با تفکر بود.
مرحوم عابدزاده در نهم دیماه سال۱۳۵۷ همراه مردم در راهپیمایی علیه رژیم پهلوی به خیابان آمد. این راهپیمایی از خیابان ۱۵خرداد آغاز شد و در ادامه به چهارراه لشکر و سپس به سمت حرم در حرکت بود. در آن روز زنان و کودکان زیر تانکهای ارتش قتلعام شدند.
مشاهده این حادثه و تصاویر بر مرحوم عابدزاده سخت آمد و در چهارراه لشکر سکته مغزی کرد. دوستان و یارانش او را به سمت بیمارستان امام رضا (ع) که نزدیکترین محل به حادثه بود، بردند و از آنجا وی را به بیمارستان قائم (عج) انتقال دادند و یک هفته در این بیمارستان بستری بود.
مرحوم عابدزاده از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۴ به علت سکته مغزی و مشکل فراموشی در آسایشگاه معلولان فیاضبخش مشهد بستری بود و سرانجام ۲۴تیرماه۱۳۶۵ دار فانی را وداع گفت.
فصلنامه،پژوهشنامه مطالعات آرشیوی
فصلنامه ای است علمی–تخصصی درحوزه اسناد مکتوب وشفاهی که قصد دارد پژوهش هایی را باتکیه براسناد موجود در آستان قدس و سایر مراکز آرشیوی منتشرکند.