وقتی صحبت از شعرخوانی در حرم مطهر رضوی می شود، ممکن است به یاد خطبه خوانی یا شاید تعزیه خوانی بیفتید، اما اسناد موجود در مدیریت امور اسناد آستان قدس رضوی روایت دیگری از این امر دارند. در واقع به استناد کاغذهای کرم رنگ و نازکی که در پاکت های سفید و زردرنگ با عنوان اسناد تاریخی آستان قدس رضوی نگهداری میشود، میتوان گفت در گذشته مراسم شعرخوانی نیز در بارگاه منور امام هشتم(ع) انجام شده است. حتی در آستان قدس رضوی منصبی به نام «ملکالشعرا» وجود داشته است. چنانچه در کتاب تاریخ آستان قدس رضوی؛ اثر «علی مؤتمن» از ملک الشعرا؛ پادشاه شاعران، به عنوان منصب مخصوصی که در آستان قدس بوده، نام برده شده است که می توان به «قاسم رسا» و «محمد تقی بهار» به عنوان ملک الشعرای آستان قدس رضوی اشاره کرد. محمدتقی بهار(1265- 1330ش) پس از مرگ پدرش، در نوزده سالگی رسماً ملک الشعرای آستان قدس رضوی شد. وی در نخستین سال ملک الشعرایی خود، قصیده مولودیه حضرت رضا(ع) را سرود. همچنین قصیدهای دیگر با عنوان غدیرخم سرود و آن را در سلام روز ولایت خواند.
قاسم رسا(1290- 1356ش) نیز در سال 1325 ش، به مناسبت میلاد امام حسین(ع) قصیدهای سرود و در تالار تشریفات آستان قدس رضوی قرائت کرد و به همین سبب به دریافت حکم خ
دمت افتخاری سرافراز شد. در سال 1330 ش، شاعر مخصوص و افتخاری و در 1336 ش، رسماً ملک الشعرای آستان قدس رضوی شد. رسا ذوق سلیم و بدیهه گویی و الهامات شعری خود را مرهون عنایات امام رضا(ع) میدانست. حتی اشعاری از وی در آخرین قسمت ازاره حرم به خط نستعلیق با خطاطی «میرزا حسینعلی خوش نویس» حجاری شده است. البته پس از درگذشت قاسم رسا در 25 آبان سال 1356، دیگر کسی برای ملک الشعرایی آستان قدس رضوی انتخاب نشد.
فصلنامه،پژوهشنامه مطالعات آرشیوی
فصلنامه ای است علمی–تخصصی درحوزه اسناد مکتوب وشفاهی که قصد دارد پژوهش هایی را باتکیه براسناد موجود در آستان قدس و سایر مراکز آرشیوی منتشرکند.