معرفی کتاب تاریخ تحلیلی روزنامه ها، مجله ها و سالنامه های خراسان
تاريخ تحليلي روزنامهها، مجلهها و سالنامههاي خراسان ج.۱. دوره قاجار ( ۱۲۸۴ - ۱۳۴۴ ق./ ۱۲۴۷ - ۱۳۰۴ ش.)./ ابراهيم حافظي، زينب اسماعيلي بايگي؛ [براي] سازمان فرهنگي آستان قدس رضوي، پايتخت فرهنگ اسلامي مشهد ۲۰۱۷؛ ويراستار: محمد سوهانيان حقيقي.- مشهد: سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوي، ۱۳۹۶.
تهیه و تنظیم: ابراهیم حافظی(سرپرست گروه مطبوعات)
جلد نخست این کتاب 3 جلدی به دوران قاجار، از ناصرالدینشاه تا پایان سلطنت احمدشاه، اختصاص یافته است و از پیدایش نخستین نشریه ادواری در خراسان تا آخرین نشریه منتشر شده در این دوره ) قبل از شهریور 1304)، را در برمیگیرد. جلد حاضر شامل یک مقدمه درباره تاریخ مطبوعات خراسان و فصلهای روزنامه و مجلههای مشهد است، که 32 عنوان نشریه خراسان که در دوره قاجار چاپ شده اند، در این دو فصل مورد بررسی قرار گرفته است. از جمله نشریات بررسی شده ادب، بهار، نوبها، چمن، خراسان، خورشید، طوس، الکمال، جهان زنان، دبستان و ... می باشد.
در این تحقیق مشخصات کتابشناختی و توصیفی هر نشریه شامل مشخصات نشر، مشخصات اجرایی و مشخصات فیزیکی هرعنوان ارائه شده است. موجودی هر عنوان بر اساس فهرست ها و لیست آرشیو های ایران شناسایی و درج گردیده و در ادامه شرح مختصری برای پدیدآورنده اصلی هر نشریه در صورتی که دسترسی به آن یافتیم نقل گردیده است. تاریخچه نشریه و محتوای آن مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است تا اطلاعات مفیدی درباره نشریه به محقق ارائه کند. بر اساس معیارهای نفاست و اهمیت منابع آنچه که برای هر عنوان نشریه مهم تشخیص داده شد به عنوان ویژگی در پایان درج شده است. عکس صفحه عنوان تمام نشریات و عکس مدیر نشریه نیز در صورتی که دسترسی به آن یافتیم ارائه شده است.
این کتاب با نگاهی توصیفی- تاریخی به بررسی نشریات چاپ خراسان پرداخته و روزنامهنگاری در خراسان را از آغاز؛ یعنی از سال 1279شمسی(1318 قمری) تا 1304 شمسی دربرمیگیرد، علاوه بر معرفی نشریات، اطلاعات تاریخی شرایط اجتماعی خراسان و وقایع سیاسی، اقتصادی و مذهبی این منطقه در آن نهفته است. همچنین اطلاعات توصیفی و تحلیلی در آن ارائه شده است. محققان حوزه مطبوعات، اسناد، تاریخ، جامعهشناسی، مردمشناسی و... میتوانند از آن به عنوان یک کتاب مرجع استفاده کنند.
کتاب تاريخ تحليلي روزنامهها، مجلهها و سالنامههاي خراسان دارای جلدهای دوم و سوم نیز هست که آماده چاپ شده و در نیمه دوم سال 1398 توزیع خواهد شد. در جلد دوم و سوم نشریات چاپ خراسان مربوط به دوره پهلوی از سال 1304 تا 1357 شمسی معرفی شده اند.
فصلنامه،پژوهشنامه مطالعات آرشیوی
فصلنامه ای است علمی–تخصصی درحوزه اسناد مکتوب وشفاهی که قصد دارد پژوهش هایی را باتکیه براسناد موجود در آستان قدس و سایر مراکز آرشیوی منتشرکند.