بیشترین نسخۀ خطی از امام حسن عسکری(ع) در گنجینۀ رضوی

بیش از یکصد نسخۀ خطی و چاپ سنگی از امام حسن عسکری(ع) در گنجینۀ نسخ خطی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که قدمت برخی نسخه‌ها به قرن دهم هجری قمری برمی‌گردد.
به گزارش گنجینۀ رضوی، آثار خطی و چاپ سنگی متعددی با موضوع امام حسن عسکری(ع) در گنجینۀ رضوی موجود است که از مهم‌ترین آن‌ها، تفسیر امام حسن عسکری(ع)، توقیع یا نامۀ امام حسن عسکری(ع) و وصیت‌نامۀ ایشان است که قدمت آن به قرن دهم هجری قمری برمی‌گردد.
از نفیس‌ترین نسخه‌های تفسیر منسوب به امام حسن عسکری(ع) تفسیر روایی است که امام(ع) آن را در مدت هفت سال به دو تن از شاگردانشان به نام‌های «ابویعقوب یوسف بن محمد» و «ابی الحسن علی بن محمد» املا فرمودند. نسخه‌ای از آن، به کتابت سال 992 هجری قمری است که به خط جعفربن محمد کتابت شده است.
نسخۀ دیگر روایت‌شده از امام حسن عسکری(ع) به روایت ابن بابویه است که در سال 1090 هجری قمری به خط نسخ کتابت شده و خطوط روی عبارات به شنگرف است و جلد آن به ترنج و سرترنج مزیّن شده است. این نسخه که تصحیح شده است، اوراق آن معلق به حواشی در ترجمه است و شرح برخی لغات در آن به چشم می‌خورد.
تفسیر امام توسط «ابوالحسن علی بن حسن زواره‌ای» (968 قمری) با عنوان «آثار الأخیار» به فارسی ترجمه شده که نسخه‌‌های متعددی از آن در گنجینۀ رضوی نگهداری می‌شود. نسخه‌ای از آن در سال 1265 هجری قمری به خط نستعلیق کتابت شده و عناوین آن به شنگرف است.
توقیع امام شامل نامه‌ای است که ایشان برای علی‌بن حسین بن بابویه (پدر شیخ صدوق) مرقوم فرمودند و در آن، وظایف او و سایر شیعیان را در اصول و فروع دین بیان فرمودند. این نسخه در قرن 13 هجری قمری به خط نستعلیق کتابت شده و اهدایی رهبر معظم انقلاب(مدظله العالی) است.
نسخه‌ای از وصیت‌نامۀ امام به کتابت قرن سیزدهم هجری قمری نیز در گنجینه موجود است که به خط نسخ بر کاغذ فرنگی کتابت شده است.