14بهمن/ روز فناوری فضایی
بیش از 800 سال پیش، چینیها موشکهای آتش بازی سادهای را پرتاب کردند. اما در قرن بیستم بود که از موشکها برای فرستادن اشیا به فضا استفاده شد. کنستانتین تسیولوفسکی، دانشمند روس اولین کسی بود که به طور جدی این پیشنهاد را مطرح کرد. دانشمندان و مهندسین بسیاری، مانند هرمان اوبرث، رابرت اچ گودارد و ورنر فنبراون این موضوع را توسعه دادند. در سال 1926 گودارد، دانشمند آمریکایی، اولین کسی بود که یک موشک کوچک را با نیروی پیشرانش سوخت مایع، به فضا پرتاب کرد. اوبرث و فنبراون، هر دو آلمانی بوده و پس از جنگ جهانی دوم، در برنامهی فضایی آمریکا روی موشکهایی همچون موشک(( زهرهی 5)) کار میکردند.
اشیایی که فرستاده میشوند تا دور زمین بگردند، قمر مصنوعی( ماهواره) نام دارند. از سال 1975 بیش از 4000 ماهواره پرتاب شده است. آنها کارهای مختلفی مانند پیشبینی هوا و خدمات مخابراتی و برنامههای تلویزیونی را در سرتاسر جهان انجام میدهند. تمام ماهوارهها طراحی شدهاند تا اطلاعات مختلف را به دست آورده و توسط فرستندههای رادیویی به ایستگاههای زمینی مخابره کنند. ماهوارهها توسط موشکها پرتاب شده یا به وسیلهی شاتلها به فضا برده میشوند. ماهوارهها همچنان که در مدار قرار میگیرند، باید با سرعت مشخصی حرکت کنند تا همیشه درفاصلهی ثابتی از زمین بمانند. انرژی بیشتر ماهوارهها، با باتریها تامین میشود. این باتریها توسط سلولهای خورشیدی که روی تابلوهای بالهایشان نصب شده یا بدنهی ماهواره را پوشاندهاند، شارژ میشوند. بعد از مدتی هر دو کشور آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی برنامههای فضایی خود را شتاب بخشیدند. بعد از پیشگامانی که از ماه دیدار کردند، برنامهی فضایی آمریکا حول شاتل فضایی متمرکز شده است. شاتل فضایی چند منظوره و قابل استفاده مجدد، کارهای مختلفی همچون تعمیر ماهوارههای خراب تا بردن فضانوردان به ایستگاه فضایی و انتقال آنها از آنجا را انجام داده است.
از 40 سال پیش که اولین ماموریت در فضا انجام شد، اطلاعات بیشماری دربارهی جهان به دست آوردهایم. به نظر میرسد همچنان که در آینده طرحهای بسیار جالبتری اجرا میگردد، دانستههای ما بسیار افزایش خواهد یافت.
منبع: رکوردهاي جهاني فضا/ مولف کلايو گيفورد؛ عکس و تصوير: مايک باکلي، کيت ديويس، جو کانيلي؛ مترجم حامد رهبر مدامي؛ ويراستار رضا شيرازي.- تهران: پيام آزادي، ۱۳۸۶.