4هزار نسخۀ خطی و چاپ سنگی نفیس از شیخ بهایی با دستخط و مهر شیخ

به گزارش گنجینۀ رضوی، کارشناس‌مسئول ادارۀ مخطوطات این سازمان اعلام کرد: بهاء‌الدین محمد عاملی معروف به شیخ بهایی بیش از 90 کتاب و رساله در سیاست، فقه و حدیث، ریاضی، اخلاق، نجوم، عرفان و تصوف، فقه، مهندسی و هنر و فیزیک نگاشته و اشعار بسیاری نیز به زبان‌های عربی و فارسی از او به یادگار مانده است که بیشتر آن‌ها در کتابخانۀ مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.
سید محمدرضا فاضل هاشمی افزود: بیشتر این آثار که برخی را خود شیخ، شرح و تصحیح کرده، در کتابخانۀ شخصی او نگهداری می‌شده که وی شخصاً آن‌ها را به کتابخانۀ آستان قدس رضوی اهدا کرده و یادداشت وقف با دستخط و مهر و امضای شیخ در این آثار به چشم می‌خورد.
فاضل هاشمی به یکی از این نسخه‌ها که شیخ بهایی بر آن شرح نگاشته و «ابن خاتون» شاگرد وی، آن را به فارسی ترجمه و شرح کرده، اشاره کرد و گفت: از جمله نسخه‌های نفیس از آثار شیخ بهایی، کتابیست با عنوان «اربعین حدیث» معروف به «اربعین» به زبان عربی به تاریخ کتابت 1010 و وقف سال 1309 شمسی که هرچند عالمان شیعی بسیاری به تألیف اربعین پرداختند، اما این اثر که آن را به نام «چهل حدیث» نیز خوانده‌اند، از بهترین و معروف‌ترین اربعین‌هاست.
وی به نسخۀ ارزشمند دیگری از آثار این دانشمند نامدار عصر صفوی اشاره کرد و توضیح داد: این اثر با عنوان «منتخب تأویلات» در تفسیر قرآن کریم است که در سال 1014 کتابت و در 1067 توسط ابن خاتون عاملی وقف شده است.
فاضل هاشمی به معرفی یکی از برجسته‌ترین آثار شیخ بهایی در حوزه علوم و معارف اسلامی پرداخت که در 1017 در اصفهان کتابت شده و تصریح کرد: «مشرق الشمسین و اکسیر السعادتین» (یا مجمع النورین و مطلع النیرین) از آثاری است که دارای وقف‌نامه با دستخط و مُهر این دانشمند بزرگ در پشت برگ اول کتاب است و مؤلف در آن، با بهره‌گیری از آیات الاحکام و روایات فقهی، به ارائه فقه استدلالی شیعه پرداخته است.
کارشناس‌مسئول مرکز نسخ خطی آستان قدس رضوی، شیخ بهایی را از واقفان عمدۀ آستان قدس رضوی دانست و خاطرنشان کرد: قرآن‌های منسوب به دستخط امام علی، امام حسن، امام حسین و امام سجاد علیهم‌السلام، به خط کوفی و بر روی پوست آهو از جمله آثاری است که از طرف شاه عباس صفوی وقف آستان قدس رضوی شده و وقف‌نامۀ آن نُسخ مبارک نیز به دستخط شیخ بهایی است.
گفتنی است که بهاءالدین محمدبن حسین بن عاملی، معروف به شیخ بهایی، دانشمند نامدار قرن10 و 11 هجری است. وی در 20 سال آخر عمر خود عنوان «شیخ الاسلامی» در دربار شاه عباس اول صفوی داشت و در سال ۱۰۳۱ هجری قمری مصادف با 1000 هجری شمسی در اصفهان درگذشت و براساس وصیتش، او را در کنار مزار علی بن موسی الرضا(ع) به خاک سپردند.