مرکز نسخ خطی آستان قدس رضوی؛ پیش به سوی تحقق پایگاه علمی

به گزارش گنجینۀ رضوی، مدیر جدید ادارۀ مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از برنامه‌های جدید خود برای این مرکز خبر داد. دکتر ابوالفضل حسن‌آبادی با اشاره به برخی از امتیازات برجستۀ این مرکز اظهار داشت: این مجموعه، بزرگترین مرکز نسخ خطی کشور است؛ بیشترین تعداد قرآن‌های خطی نفیس را در اختیار دارد؛ بزرگترین مرکز نسخ خطی وقفی است؛ بزرگترین واقفان را در سابقۀ خود دارد و دارای اولین فهرست‌های نسخ خطی در ایران است.
وی به تصریح سخنان خود پرداخت و اظهار داشت: در طول تاریخ، مرکز نسخ خطی آستان قدس رضوی مورد توجه واقفان بوده است و در این ارتباط، شاه‌عباس، بزرگ‌ترین واقف دورۀ صفویه؛ نادرشاه، بزرگ‌ترین واقف دورۀ افشاریه و مقام معظم رهبری بزرگ‌ترین واقف نسخ خطی آستان قدس در طول تاریخ‌اند.
حسن‌آبادی به وجود نسخه‌شناسان برجسته در طول تاریخ در این مرکز اشاره کرد و گفت: مرحوم گلچین معانی، مرحوم ولایی و مرحوم عرفانی برخی از این افرادند که این خود بر اعتبار تخصصی این مرکز افزوده است.
وی با اشاره به وجود حجم گسترده‌ای از نسخ خطی نفیس در موضوعات مختلف و قرآن‌های خطی در این مرکز که این مجموعه را از این جهت در رتبۀ اول کشور قرار داده است، بر لزوم دسترسی آسان‌تر پژوهشگران به ذخایر خطی تأکید کرد.

مدیر مخطوطات سازمان کتابخانه‌های آستان قدس رضوی از برنامه‌های خود در مدیریت جدید سخن گفت و اظهار داشت: پیش از این در زمینه معرفی نفایس خطی کارهای زیادی صورت گرفته که ما از این پس با تمرکز بیشتر بر روی ثبت ملی و ثبت جهانی آثار، اطلاع‌رسانی از طریق سایت مستقل یا زیرپورتال قوی در سایت سازمان کتابخانه‌های آستان قدس و جایگاه‌سنجیِ نفایس این مرکز در ایران و جهان از طریق مجموعه‌‌سازی‌های هویتی و موضوعی، کار معرفی و شناسایی این نفایس را با جدیت ادامه خواهیم داد.
حسن‌آبادی به ضرورت ارتباط پیوسته با پژوهشگران سخن گفت و اظهار داشت: مرکز نسخ خطی آستان قدس به دلیل حجم گسترده‌ای از منابع نفیس خطی و چاپ‌سنگی، مورد توجه ویژه پژوهشگران است و این امر، ایجاد یک بانک اطلاعاتی از پژوهشگران را الزامی کرده است. وی افزود: هدف ما این است که شبکه‌ای از پژوهشگران نسخ خطی با حوزه‌های تخصصی آنان ایجاد کنیم تا علاوه بر فراهم کردن دسترسی راحت‌تر محققان به منابع، ما نیز از دانش و تجربۀ آنان در زمینه‌های مربوط به نسخ خطی بهره‌مند شویم و این مرکز در گام اول، داخلی و در گام دوم، خارجی، تبدیل به یک پایگاه قوی علمی شود.
وی با اشاره به اینکه قدمت کتابخانۀ آستان قدس برمبنای وقف‌نامۀ برخی قرآن‌های خطی به بیش از هزار سال می‌رسد، خاطرنشان کرد: با توجه به فهرست‌های نسخ خطی که از دوره صفویه وجود دارد، می‌شود گفت اولین مستندات مربوط به ثبت نسخ خطی در یک مجموعه، همین جا بوده و چنین قدمتی یک شاخصه هویت است.