ضریحپوش 125 سالۀ مرقد امامرضا(ع) پس از یک قرن رونمایی شد
به گزارش گنجینۀ رضوی، با حضور حجتالاسلاموالمسلمین محمدحسن مهدویمهر، رئیس سازمان علمی فرهنگی آستان قدس رضوی؛ سیدرضا شالفروشان، سرپرست خزانهداری کل آستان قدس و حجتالاسلاموالمسلمین سیدجلال حسینی، رئیس سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی برای نخستین بار از یکی از قدیمیترین و نفیسترین ضریحپوشهای ضریح مطهر رضوی با قدمت 125ساله رونمایی شد.
این ضریحپوش که متعلق به ضریح سوم مرقد مطهر امام رضا(ع) معروف به ضریح فولادی بوده است، پیش از ظهر امروز با قرارگیری دوباره بر روی این ضریح که در گنجینۀ تاریخ حرم موزۀ مرکزی در معرض نمایش است، رونمایی شد.
محمدحسن مهدویمهر؛ رئیس سازمان علمی فرهنگی آستان قدس رضوی در این برنامه با تأکید بر لزوم نمایش چرخشی اشیاء موزهای اظهار داشت: اشیاء موزهای ثروت ملی است و پشتوانۀ مالی کشور است و ثروتی است که قوام کشور با آن ثروت ارتباط دارد واز طرفی هم آثار فرهنگی و سرمایۀ تمدنی ماست که باید حتماً به نمایش درآید.
وی افزود: برای نمایش آثار تاریخی باید از جدیدترین و پیشرفتهترین شیوهها استفاده کنیم که این یکی از بحث های مورد توجه تولیت معزز است. مهدویمهر با اشاره به ارزش مالی بسیار بالای اشیاء تاریخی موزهای به لزوم صیانت در کنار نمایش آنان اشاره کرد و گفت: اینکه آثاری هم به نمایش درآیند و هم صیانت شوند، استانداردهایی دارد که هزینههای سنگینی را میطلبد و نیازمند آن است که در بودجۀ موزهها دیده شود و خوشبختانه تولیت آستان قدس علاوه بر این امر، به توسعۀ موزهها نیز توجه ویژهای دارند. وی افزود: نمایش و صیانت از برخی اشیاء، استانداردهای بینالمللی میطلبد و این پروژهای است که داریم دنبال میکنیم و امیدواریم در زمان قابل قبولی آن را به نتیجه برسانیم.
همچنین در ابتدای این مراسم، زهرا محسنی، کارشناس منسوجات موزه به معرفی این ضریحپوش پرداخت و گفت: این اثر نفیس که پس از یک قرن، برای اولین بار در معرض دید عموم قرار گرفته و دوباره فرصت همراهي ضريح فولادي را يافته، به شکلی است که كل ضريح را ميپوشاند و از نظر معرقدوزي و نقوش زيباي سنتي كمنظير است. وی به كارگيري رنگهاي مختلف و سايهروشنهاي موزون در نقوش را از دیگر ویژگیهای شاخص این دستبافته ذکر کرد و افزود: وجود كتيبۀ نام واقف (حاجي سيدرضي گيلاني) و تاريخ وقف (1315 قمري)، امتياز ديگري بر نفيس بودن اين اثر تاريخي و فرهنگي است.
وی ادامه داد: این ضریحپوش با استفاده از تکنیک نقش برجسته بافته شده که دور تا دور ضریح را پوشش داده است. جنس آن از ماهوت مشکی، ابریشم سبزرنگ و پنبه کرمرنگ بوده و شیروانی آن به شکل دو ذوزنقه و دو مثلث برش خورده است.
این هنرمند و استاد صنایع دستی به کتیبههای شعری این ضریحپوش اشاره کرد و اظهار داشت: بر بخشهایی از این اثر نفیس اشعاری از علیبنابیعبدالله خوافی (از اصحاب امامرضا علیهالسلام) در مدح حضرت رضا علیهالسلام و حدیث شعری (یا قبر طوس سقاک الله رحمته... ) دوخته شده و در قسمتهایی نیز مصرعهایی از ترکیببند معروف محتشم کاشانی دوخته شده است.
محسنی تصریح کرد: استفادۀ طولانی مدت از این دورهپوش نفیس در گذشته، موجب شده تا آسیبهای جدی به آن وارد شود که در سال 1391 به منظور حفاظت از این اثر تاریخی، آسیبهای آن مرمت شد که مرمتکاران در میان آستر و رویۀ اثر، عریضههایی از رو دوزنده «عبدک رجبعلی ابن حاجی اکبر و ام کلثوم...» پیدا کردند.
گفتنی است، این ضریحپوش تا پایان مهرماه در معرض نمایش قرار دارد و علاقهمندان به آثار فرهنگی و تاریخی برای مشاهدۀ این آثار میتوانند همهروزه از ساعت 8 تا 18 به موزۀ مرکزی آستان قدس رضوی واقع در صحن کوثر حرم مطهر مراجعه کنند.