هم‌زمان با روز جهانی پست؛ اولین و غنی‌ترین موزۀ تمبر ایران در شُرُف 30سالگی
به گزارش گنجینۀ رضوی، مسئول گنجینه تمبر و تاریخچه پستی، اسکناس و سکّه موزه رضوی با اشاره به تأسیس اتحادیه جهانی پست در تاریخ نهم اکتبر 1874 میلادی (برابر با هفدهم مهرماه 1253 خورشیدی) در شهر برن، پایتخت سوئیس، و نام‌گذاری این روز در کنگره این اتحادیه در شهر توکیوی ژاپن در سال 1969، از ورود گنجینه تمبر و تاریخچه پستی موزه رضوی به سی‌اُمین سالگرد تأسیس خود خبر داد و گفت: این گنجینه، نخستین گنجینه تخصصی تمبر، تاریخچه و اقلام پستی در کشور است که در بهمن ماه سال 1369 افتتاح شد و در حال حاضر با حدود یک میلیون تمبر، پاکت نامه، پاکت مهر روز، کارت‌پستال، تلگراف و دیگر اقلام پستی از ایران و 240 کشور و مستعمرات سابق جهان، غنی‌ترین موزه تمبر در ایران به شمار می‌رود.
محمدحسین یزدی‌نژاد تصریح کرد: اتحادیه جهانی پست از نظر قدمت، دومین سازمان بین‌المللی در جهان است و در حال حاضر 192 کشور عضو دارد. کشور ما نیز در عهد سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و در تاریخ اوّل سپتامبر 1877 میلادی (دهم شهریور ماه 1256 خورشیدی)، به عضویت آن در آمد. وی در ادامه افزود: پیش از عضویت ایران در این اتحادیه، تمام نامه‌های پستی که از ایران به سایر کشورها فرستاده می‌شد، باید علاوه بر تمبرهای پستی ایران، هشت کوپک تمبر روسی نیز به آنها الصاق می‌شد تا توسط فرستاده مخصوص به دفتر تبادل پستی روسیه در جلفا برده و تحویل روس‌ها برای ارسال به خارج از کشور می‌شد.
یزدی‌نژاد با اشاره به نمایش اولین تمبر پستی جهان در این گنجینه اظهار داشت: نخستين تمبر پستي جهان معروف به «پني سياه» در تاريخ 6 مه 1840 ميلادي در انگلستان منتشر شد. واژه پني روي اين تمبر و رنگ سياه آن موجب شد اين تمبر به پني سياه «Penny Black» مشهور شود.
وی همچنین از وجود اولین تمبر پستی ایران در این مجموعه خبر داد و تصریح کرد: حدود سه دهه بعد در دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و در سال 1248 خورشیدی، نخستین تمبرهای پستی ایران بدون دندانه و در چهار رنگ بنفش (1 شاهی)، سبز (2 شاهی)، آبی خاکستری (4 شاهی) و قرمز شنگرفی (8 شاهی)، در تهران و بر انواع گوناگونی از کاغذ به چاپ رسیدند. یزدی‌نژاد در ارتباط با این تمبرها افزود:این تمبرها از سال 1248 تا 1254 خورشیدی مورد استفاده پستی قرار گرفته است و نبود مهری جهت ابطال تمبرهای پستی روی پاکت‌ها و دیگر مرسولات پستی در آن زمان، سبب شد تا این تمبرها بدون مهر ابطال روی پاکت‌ها مصرف شوند و در مواردی، با جوهر و قلم باطل شوند.
مسئول گنجینه تمبر و تاریخچه پستی، اسکناس و سکّه موزه رضوی، در ادامه از برترین تمبرهای این گنجینه یاد کرد و گفت: نخستین سری تمبر با تصویر ناصرالدین شاه قاجار، معروف به «سری ناصری چهارجور»، تمبرهای موقتی مشهد معروف به تمبرهای «ویکتور کاستین»، تمبرهای ویژه مالیات پستی مطبوعات در دوران محمّدعلی شاه قاجار، تمبرهای تاج‌گذاری احمدشاه قاجار با روچاپ «12 جمادی‌الاخری 1339» به مناسبت کودتای سوم اسفند 1299 خورشیدی، تمبرهاي پست انقلابي ایران در گیلان، تمبرهای مخصوص تجسم ترقیات مملکت، سری تمبر با موضوع «یادگار جشن هزار ساله ابن سینا»، سری تمبر با موضوع «کنگره جهانی بزرگداشت فردوسی» و... از جمله برترین تمبرهای به نمایش گذاشته شده در موزه رضوی به شمار می‌روند که همگی توسط واقفان و اهداءکنندگان به این گنجینه تقدیم شده‌اند.
گفتنی است، گنجینۀ تمبر و تاریخچه پستی موزه‌رضوی، با در اختیار داشتن مجموعه‌ای قابل توجه از تمبرها، پاکت نامه‌ها و دیگر اقلام پستی ایران و سایر کشورهای جهان و نیز کتابخانه‌ای غنی از منابع تمبرشناسی ایران و جهان، یکی از شناخته‌شده‌ترین مجموعه‌های تمبر کشور است که سالانه پذیرای ده‌ها هزار نفر از زائران حرم مطهر رضوی، گردشگران، مجموعه‌داران و پژوهشگران تمبر و تاریخچه پستی از ایران و جهان است.
لازم به ذکر است، نهم اکتبر برابر با هجدهم مهرماه 1399 در تقویم رسمی کشور، روز جهانی پست نام گرفته است.
