آرشیو مطبوعات آستان قدس رضوی با مجموعه‌ای از قدیمی‌ترین نشریات دانش‌آموزی
به گزارش گنجینۀ رضوی، رئیس اداره مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در آستانۀ روز دانش‌آموز اعلام کرد: اداره مطبوعات این سازمان یکی از بزرگترین آرشیوهای مطبوعاتی ایران را در اختیار دارد که بیش از 200 نسخه از نشریات آن را نشریات مربوط به دانشآموزان تشکیل داده است. وی با بیان اینکه این تعداد، 5هزار عنوان را شامل می‌شود گفت: در میان این مجموعه سالنامه‌های نفیسی از اولین سالنامه‌های دانش‌آموزی در مشهد نیز دیده می شود که اغلب آنها توسط دانشآموزان مدارس چاپ شده است.
ابراهیم حافظی تصریح کرد: در این آرشیو تعداد 30 عنوان نشریه با نام «دانش‌آموز» موجود است که بسیاری از آنها جزء نفایس و نشریه‌های منحصر به فرد به شمار می‌رود و این درحالی است که بیش از 350 عنوان از نشریات با عناوین متفاوت ویژۀ کودک و نوجوان است.
وی با بیان اینکه «دانش» به عنوان قدیمی‌ترین نشریه در این زمینه، یکی از نفیس‌ترین نشریات موجود در این آرشیو است، گفت: این نشریه توسط مدرسۀ دارالفنون در سال 1261 شمسی منتشر شده است. حافظی ادامه داد: نخستین نشریه با نام «دانش‌آموز» در سال 1313 نوسط انتشارات کانون اسلام در تهران منتشر شده که نشریه‌ای کاملا دینی بوده است و ارتباطی با دانشآموزان و آموزش‌وپرورش ندارد؛ بلکه هدف آن انتقال دانش اسلامی و آموزه‌های دینی به مخاطبان بوده است.
ویی افزود: نخستین نشریه برای دانشآموزان، در سال۱۳۲۷ با نام «دانش‌آموز» توسط ادارۀ انطباعات اداره کل نگارش وزارت فرهنگ چاپ شده است و یکی از بهترین مجله‌های ایران برای دانشآموزان دورۀ ابتدایی به شمار می‌رفت که حاوی اطلاعات و اخبار علمی و ادبی بوده است.
رئیس اداره مطبوعات آستان قدس رضوی در خصوص اولین نشریۀ دانش‌آموز چاپ شده از سوی آموزش و پرورش اظهار داشت: وزارت آموزش‌وپرورش برای اولین بار در سال 1343، مرکز تهیه خواندنی‌های نوسوادان را مأمور کرد تا با همکاری موسسه انتشارات فرانکين مجله‌ای را منتشر کند که جنبۀ آموزشی و سرگرمی برای دانشآموزان مقاطع مختلف داشته باشد. یکی از این مجله‌ها «پیک معلم و دانش آموز» بود که ايرج جهانشاهي مديریت مجله را به عهده داشت. وی افزود: از سال 1347 مجله «پيک دانش‌آموز» و بعد از آن «پیک نوآموز» و «پیک معلم» توسط این وزارتخانه منتشر شد.
حافظی به نشریات «دانش‌آموز» منتشر شده در دوران پس از انقلاب پرداخت و بیان کرد: با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 وزارت آموزش‌وپرورش، دفتر امور کمک آموزشی و کتابخانه‌ها را مأمور به ادامه انتشار مجلات آموزشی کرد و اولین مجله با این نام پس از انقلاب در وزارتخانه با نام «دانش‌آموز» منتشر شد.
وی ادامه داد: دانشآموزان پيشگام که در سال 1358 در اکثر شهرهای ایران گروهی به نام خود تشکیل داده بودند مجله‌ای با نام «نبرد دانش‌آموز» را در تهران تأسیس کردند که اخبار و اطلاعات فرهنگی و اجتماعی را چاپ می‌کرد و هدف این گروه، مبارزه با امپریالیست و استعمار بود.
حافظی همچنین از نشریات «رشد دانش‌آموز»، «رشد نوآموز»، «رشد جوان»، «رشد معلم»، «رشد مدیریت مدرسه»، «دانشآموزان»، «دان‍ش‍ج‍وی‍ان و دانشآموزان ایران«، «بهداشت دانش‌آموز»، «دنياي دانش‌آموز»، «دانش‌آموز و معلم»، «دانشآموزان پيشگام قزوين»، «دانش‌آموز مسلمان»، «رسالت دانش‌آموز»، «بصيرت دانش‌آموز بسيجي»، «جنگ رياضي دانش‌آموز» و «اميد دانش‌آموز» به عنوان برخی دیگر از نشریات دانش‌آموزی موجود در آرشیو مطبوعات آستان قدس رضوی نام برد.
گفتنی است، اداره مطبوعات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی آمادگی دارد نشریه‌های چاپی و الکترونیکی مدارس و دانشآموزان را جذب و برای همیشه به عنوان میراث مکتوب و ماندگار برای بهره‌مندی محققان آرشیو کند و تلفن 05132232519 پاسخگوی سوالات در این زمینه است.