قرآن منسوب به دستخط امام حسین(ع) در موزۀ رضوی رونمایی شد

به گزارش گنجینۀ رضوی، در آستانۀ میلاد امام سوم شیعیان، رونمایی از نسخۀ خطی و نفیس قرآن کریم که به دست‌خط امام حسین(ع) منسوب شده است، موضوع هفتادوهشتمین سه‌شنبۀ علمی‌فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی قرار گرفت. فهرست‌نویس منابع خطی و چاپ‌سنگی این سازمان با بیان اینکه این قرآن شامل جزء 16 قرآن کریم است، اظهار داشت: این نسخۀ شریف از آیه 75 سوره کهف تا آیه 135 سوره طه را در بردارد. وی افزود: این نسخه به خط کوفی 7سطری بر روی پوست کتابت شده و صفحه پایانی آن، رقم مبارک «کتبه حسین‌بن‌علی» مشاهده می‌شود.

مهتاب شیبانی تعداد اوراق این قرآن را 41 برگ ذکر کرد و گفت: ابعاد نوشته، 12×5/7 سانتی‌متر است و با شمارۀ 14 در گنجینۀ نسخ خطی کتابخانۀ آستان قدس رضوی به ثبت رسیده است.
وی ضمن تشریح رسم‌الخط این نسخه بیان کرد: کتابت این قرآن همراه با سادگی حروف با مرکب مشکی است، فاصله میان حروف تقریباً مساوی است و بعضی از صفحه‌ها دارای تذهیب‌ است.
شیبانی با تأکید بر اینکه اعراب‌گذاری قرآن در قرن 4 انجام شده است، اعراب و اعجام (نقطه‌گذاری) را از ویژگی‌های قابل توجه این نسخه خواند و گفت: معمولاً حروف آخر و حروفی که برای خواننده امکان لغزش در خواندن وجود دارد، اعراب‌گذاری شده است و نقطه‌گذاری حروف و واژگان نیز با نقاط سیاه ریز و کوچک‌تر است.

همچنین کارشناس نسخ خطی و قرآن‌پژوه مرکز نسخ خطی آستان قدس رضوی در این مراسم با بیان اینکه هیچ نسخه یا مصحف کهن تاریخ‌دار از قرن اول هجری در دسترس نیست، تصریح کرد: آنچه از گذشته مطرح شده، بر اساس قراین و احتمالاتی چون ترقیمه «کتبه حسین‌بن‌علی»، قدمت، کتابت بر روی پوست، شیوۀ کتابت، رسم‌الخط و... است.
سیدمحمدرضا رضاپور خاطرنشان کرد: خط کوفی اولیه به ویژه در قرن اول هجری، عاری از هرگونه اعراب و نقطه‌گذاری و همزه و... بوده است و این افزونه‌ها در قرون بعد ابداع شده و به نسخ اضافه شده است. وی اصل و ساختار کلمات قرآن را در تمامی نسخ به جا مانده از قرآن یکسان دانست و گفت: تنها اختلافات بر سرِ سبک قرائت و تلاوت است.

گفتنی است، مرکز نسخ خطی گنجینه رضوی با 22هزار قرآن و جزوه قرآنی از صدر اسلام تاکنون، یکی از مراکز مهم نسخ خطی قرآنی در جهان به شمار می‌رود. افزون بر قرآن‌های ‌منسوب به دست‌خط ائمه اطهار علیهم‌السلام، وجود جزوات قرآنی کشواد بن املاس متعلق به قرن چهار هجری، ابن سیمجور، ابن‌کثیر و ابن‌ورّاق غزنوی و قرآن‎های یاقوت مستعصمی و بایسنغرمیرزا و ابن طباخ هروی در این گنجینه که علاوه بر قدمت، دارای آرایه‌های هنری و تذهیب و تزئینات کم نظیر هستند و هم‌چنین وجود قرآن‌های کهن مترجَم فارسی که از قرن پنجم هجری قمری شروع شده‌اند بر نفاست این مجموعه افزوده است.