نسخ خطی از آموزه‌ها و فضائل علوی در گنجینۀ رضوی
به گزارش گنجینۀ رضوی، مدیر مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از وجود بیش از 580 نسخۀ خطی از آثار مربوط به امیرالمومنین امام علی(ع) در این گنجینه خبر داد. وی با بیان اینکه این آثار به زبان‌های فارسی و عربی است، احادیث، اخلاق و ادبیات را از جمله موضوعات این آثار برشمرد و اظهار کرد: «نهج‌البلاغه» و شروح آن، «نثراللئالی»، «حرز یمانی»، «دعای صباح»، «دعای کمیل»، «صدکلمه»، «نامه حضرت به حذیفه»، «خطبه‌البیان»، «تنبیه الغافلین»، «دیوان حضرت امیر(ع)»، «مطلوب کل طالب» و «غرر الحکم» از جمله نسخ خطی نفیسی است که در مرکز نسخ خطی کتابخانۀ آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.
ابوالفضل حسن‌آبادی به معرفی برخی از این نفایس پرداخت و گفت: «غرر الحکم و دررالکلم» تألیف ناصح‌الدین عبدالواحد بن محمد آمدی تمیمی (متوفی 510) به زبان عربی، یکی از این آثار است که کلمات قصار و حکم و مواعظ حضرت علی(ع) را به ترتیب حروف معجم و رعایت سجع گرد آورده است. وی افزود: نسخه‌ای از این اثر به شماره ثبت 11537 و کتابت قرن یازدهم هجری به خط نسخ مشکول در این گنجینه موجود است که حسن فرید محسنی در شهریور 1354 آن را وقف کرده است.
«العمدة فی عیون صحاح الاخبار فی مناقب امام الابرار» دیگر اثر در این موضوع است که حسن‌آبادی از آن نام برد و تصریح کرد: این اثر به زبان عربی و تألیف یحیی‌بن بطریق، محقق، متکلم و محدث رجالی و از بزرگان علمای امامیه(قرن 6 هـ.ق) است که شامل 913 حدیث مورد اتفاق شیعه و سنی درباره فضائل و مناقب و امامت و ولایت حضرت علی بن ابی طالب(ع) در 36 فصل است. وی به معرفی نسخۀ موجود از این اثر در گنجینۀ رضوی به شماره ثبت 9761 پرداخت و ادامه داد: این نسخه به خط نسخ به دست ابراهیم بن حسن نجفی جعفری، در 16 جمادی‌الاول 1062 در شیراز کتابت شده است و خان‌بابا مشار در اردیبهشت 1346 آن را وقف کتابخانۀ رضوی کرده است.
مدیر مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی از «کشف الیقین فی فضائل امیرالمؤمنین(ع)» تألیف علامه حلی(متوفی 726 هـ.ق) به عنوان دیگر اثر این مجموعه یاد کرد و گفت: علامه حلی از بزرگان علمای شیعۀ امامیه و جامع علوم مختلف فقه، اصول، ادب، ریاضی، حکمت ، کلام و تفسیر است که این کتاب را به زبان عربی و به پیشنهاد سلطان محمد خدابنده به شکل مختصر و مفید مشتمل بر احادیث و روایات فریقین درباره فضائل و مناقب و امامت و صفات عالیه حضرت علی بن ابی طالب(ع) تألیف کرده و در محرم 710 به پایان رسانده است.
حسن‌آبادی در ارتباط با نسخۀ خطی موجود از این اثر در کتابخانۀ رضوی بیان کرد: این نسخه به شماره ثبت 13833،در جمادی‌الثانی 974 به خط نستعلیقِ محمدباقر بن محمد شریف کتابت شده و با یک واسطه با نسخه اصل تصحیح و مقابله شده است. وی افزود: این نسخه به دست فاضل‌خان در سال 1065 هـ.ق وقف کتابخانۀآستان قدس رضوی شده است.
گفتنی است، کلیۀ نسخ خطی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی دیجیتال‌سازی شده است که بخشی از آنها از طریق کتابخانۀ دیجیتال رضوی به آدرس https://digital.aqr.ir/ دردسترس عموم قرار دارد.