گذری بر عقدنامه‌های قدیمی در مرکز اسناد آستان قدس رضوی
۱۴۰۱-۰۴-۰۹

5 قرن؛ قدمت قدیمی‌ترین قباله ازدواج موجود در مرکز اسناد رضوی

رییس اداره اسناد سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، قدیمی‌ترین قباله‌‌ ازدواجی که در این مرکز موجود است را متعلق به دوران صفویه عنوان کرد که مربوط به عقدنامه حمزه میرزای صفوي؛ پسر شاه محمد خدابنده و برادر بزرگ شاه ‌عباس صفوی است.

به گزارش گنجینه رضوی، الهه محبوب تاريخ عقد این قباله را روز چهارم ماه دوم سال 990 هجری قمري دانست که خطبه عقد آن توسط شیخ بهاءالدین محمد عامِلی خوانده شده است.
وی همچنین به قباله نکاح آقا محمدشريف‌خان، متولي و ملاباشي آستان قدس با سلطان خانم، دختر بیگلَر بیگی با مهریه 500 درهم در سال 1177 دوره افشاریه اشاره کرد که در ابتدای عقدنامه، مقدمه‌ای در اهمیت سُنتِ حسنه و نَبَوی ازدواج و روایات مربوط به آن بیان شده است.
محبوب، عقدنامه دختر شاهرخ شاه افشار که با حضور شیخ فضل‌الله  به عنوان شاهد عقد برگزار شده است را دیگر عقدنامه قدیمی این مرکز برشمرد.
وی ادامه داد: مجموعۀ ارزشمندی از قدیمی‌ترین عقدنامه‌های تاریخی مربوط به دوره‌های افشاریه، قاجار و پهلوی در مرکز اسناد آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که ضمن ارزش تاریخی، به شیوۀ هنرمندانه‌ای صفحه‌آرایی و تزیین شده است.
محبوب گفت: برخی عقدنامه‌ها مرتبط با طبقۀ‌های اجتماعی مختلف است که به انواع تزیینات هنری منقش شده است، همچنین برخی اسناد با سرلوح گنبدی، سرلوح با طرح نیم‌ترنج کتیبه و شمسه تزیین شده که از جمله اسناد نفیس در این زمینه، متعلق به ازدواج دختر مؤتمن الملک فرزند میرزانصرالله خان نائینی مشیرالدوله است.
وی به مجموعه‌ای از عقدنامه‌ها به زبان های ترکی، فارسی و عربی مربوط به اقشار مختلف مردم شامل جوامع شهری و روستایی و طبقات مختلف اجتماعی اعم از علما و روحانیون، درباریان و دیوانیان، تجار، اطبا و کسبه از مناطق مختلف شامل خراسان، تهران، اصفهان، یزد و شیراز اشاره کرد که در این مرکز نگهداری می‌شود.
محبوب بیشتر عقدنامه‌ها را تک‌برگی و برخی را به صورت دفترچه‌ای و دارای جلد عنوان کرد که تعداد سطرهای آن‌ها براساس شکل، سبک نگارش، تنظیم و این‌که مربوط به طبقات پایین جامعه یا بزرگان باشد، متفاوت است.
وی تصریح کرد: عقدنامه‌های قدیمی، بیان کننده اصالت‌های فرهنگی و سبک زندگی گذشتگان است و می‌تواند بازگو کننده زمینه‌های علمی و مذهبی و شیوه‌های امرار و معاش و زندگانی مردمان قدیم برای نسل‌های جدید باشد.

 

افزودن دیدگاه جدید:

متن ساده

HTML محدود

Image CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید