اطلس تاريخی جهان(دورۀ معاصر)

‎     دکتر کالین مک ایودی، مؤلف اطلس‌های تاریخی جهان، حدود سی سال سابقۀ تألیف در زمینۀ تاریخ دارد. اطلس تاریخ جهان – دورۀ معاصر، چهارمین و آخرین مجلد از مجموعۀ اطلس‌های تاریخی است که با داشتن چهل نقشۀ تاریخی، بیانی ملموس از تحولات دورۀ معاصر به دست می‌دهد. مؤلف با توجه به برتری یافتن اروپا از قرن نوزدهم به بعد، این منطقه را کانون اصلی توجه قرار می‌دهد و به تحولاتی از قبیل وحدت آلمان و نیز ایتالیا، زوال امپراتوری عثمانی، تفوق صنعتی و رشد دموکراسی در اروپا، انقلاب 1848، کمون پاریس، گسترش مستعمرات، قدرت گرفتن آلمان، انقلاب روسیه، جنگ‌های جهانی اول و دوم و تأثیر آنها بر جغرافیای سیاسی جهان و همچنین تحولات اقتصادی و جمعیتی دو قرن اخیر می‌پردازد.

      شایان ذکر است که به تاریخ همۀ مناطق جهان با اهمیت یکسان برخورد نشده است و نویسنده اروپا و خاور نزدیک و آفریقای شمالی را یک کل به هم پیوسته دانسته و توجه بیشتری به این مناطق نموده است. طبق بیان نویسنده، غرض اصلی مجموعه چگونگی تکامل جامعۀ اروپایی بوده است. با توجه به این هدف، نویسنده به ترسیم سیر تاریخی مسیری که اروپا از درون آن سربرآورده، پرداخته است. در مورد نقشه‌های این اطلس ایدۀ اصلی این بوده که دولت‌های دارای حاکمیت، با حروف درشت‌تر و سایر نام‌ها، چه اقوام و چه اماکن، با حروف کوچکتر نوشته شود. در کشورهای تحت سلطه نیز نام دولت مسلط، در پرانتز ذکر شده است. تا 1918 نام کامل دولت‌ها ذکر شده است؛ مثلا امپراتوری فرانسه یا جمهوری فرانسه اما پس از 1918 به فرانسه تنها اکتفا شده است.  در مورد نقشه‌های جمعیت نیز دولت‌های مستقل با حروف بزرگتر و ایالات متشکله با حروف کوچکتر نشان داده شده است، در نتیجه، جمع ارقام جمعیت، در جمعیت دولت مربوط آمده است. اما بعضی از دولت‌های وابسته از حیث سیاسی، به صورت واحدهای جمعیتی مستقل نشان داده شده‌اند مثلاً جمعیت الجزایر در جمع مربوط به فرانسه وارد نشده است. قراردادهای مربوط به نقشه‌های شهرنشینی در ذیل آنها توضیح داده شده است. ذکر این نکته ضروری است که عنوان به مناطق تشکیل دهنده مربوط است نه واحدهای حکومتی.