مهر آب خم، چهارده غديريه يادواره گذشت چهارده قرن از غدير خم سروده چهارده شاعر پارسيگوي/ گزينش و تصحيح از علي رضوي.- ۱۳۶۹. (بزرگسال)
به نام خدای علی اعلی
مهر آب
مهر است و آب: آب است و مهر
آبگیر مهر است. برکه محبت است... و غدیر ولایت
آری، مهر سرچشمه همه چیز است. و ما نودی بشی مثل ما نودی بالولایه.
منم بندهٔ اهل بیت نبی
ستایندهٔ خاک و پای وصی
اگر چشم داری به دیگر سرای
به نزد نبی و علی گیر جای
برین زادم و هم برین بگذرم
چنان دان که خاک پی حیدرم
(از شاهنامهی حکیم فرزانهی توس: ابوالقاسم فردوسی)
آفتاب هجدهم ذیالحجه از میان آسمان دورتر رفته است. نزدیک چهار ساعت است که پیامبر خدا، با وجود سالمندی و خستگی سفر، همچنان سخن میراند و اتمام حجت میکند. رسول خدا به پایان خطبهی رسا و غرایش رسیده است. ناگهان خاموش میشود. دیگر بار فرشتهی وحی فرود آمده است:
الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی و رضیت لکم الاسلام دینا.
امروز آیین شما را برایتان کامل کردم و نعمت خود را بر شما تمام ساختم و اسلام را دین شما پذیرفتم.
آنگاه پیامبر در برابر جمعیت، شاد از انجام رسالت الهی از منبر پایین میآید. و این نخستین بار نبود، پیشتر نیز در نخستین روز اعلام آشکار پیامبری(یومالانذار) خلیفهاش دانست. در جنگ خندق، تمامی ایمانش خواند. در نبرد خیبر، قلعهگشا بود. در پیکار احد، لا فتایش سرود. در حدیث مواخاتش، برادر گفت. در حدیث منزلتش با هارون- وصی موسای پیامبر- سنجید. در حدیث طیرش عزیزترین خلق شمرد. در حدیث مدینهالعلم، دروازهی دانشش نامید. و بارها و بارها، یدا...، اسدا...، عینا...، ولیا...، خلیفها...، سیفا...اش لقب داد. و....آنک شعر با تبریک و تهنیت آمیخت. و حسانبنثابت انصاری آغازگر غدیریه سرایان شد.
در زمانی به بلندی چهارده قرن- از غدیر سال دهم تا هزار و چهارصد...مین آن، غدیر در جلوههایی گوناگون میدرخشد: عیدا...الاکبر، جشن سالانه مذهبی و ملی، سمبل خاص تشیع، روز تجدید میثاق برادری، روز سپاس الهی بر اتمام نعمت، روز عبادت و نیایش، روز تبریک و شادباش به یکدیگر و دیدار فرزندان علی(ع) و روز ظهور منجی انسانها، آخرین ذخیرهی الهی...خداوند اراده کرده است این روز آسمانی همیشه در یادها زنده بماند و خاطره آن فراموش نشود. به همهی اینان باید افزود چهرهادبی غدیر را و نقش شاعران را در نگهبانی از این حماسهی عظیم.
اگر خواسته باشیم فهرستی از نام شاعران، چه پارسیگوی و چه عربزبان- بیاوریم و در آن از کسانی یاد کنیم که در لابلای سرودهها اشاراتی به غدیر داشتهاند، سخن به درازا میکشد.
در این مجموعه، از میان همهی غدیریهسرایان، چهارده تن را گزیدهایم، بمناسبت پایان چهارده قرن از غدیرخم، با نمونهای از هر کدام. بیشتر در قالب قصیده یا مسمط. شعرها به ترتیب سال درگذشت شعران تنظیم شده است از: حکیم ناصرخسرو قبادیانی، از میرزا حبیب قاآنی شیرازی، از میرزا محمدجیحون یزدی، از میرزاحسن صفی علیشاه اصفهانی، از شمسالفصحا میرزامحمد محیط قمی، از میرزانورالله عمان سامانی، از میرزاکاظم صبوری کاشانی، از حاجمیرزاحبیب خراسانی، از میرزامحمدصادق حسینی ادیبالممالک فراهانی قائم مقامی، از علامه میرزایحیی مدرس اصفهانی، از حاجی محمدصادق رفعت سمنانی، از علامه شیخ محمد حسین غروی اصفهانی، از محمدتقی بهار ملکالشعرا، از محمدحسین صغیر اصفهانی.
باده بده ساقیا! ولی ز خم غدیر
چنگ بزن مطربا! ولی به یاد امیر