استاد زبان و ادبیات فارسی:
مرثیهسرایی با عاشورا به اوج رسید
استاد زبان و ادبیات فارسی شهادت امام حسین(ع) را محور اصلی مرثیهسرایی مذهبی بیان کرد و گفت: مرثیهسرایی در ادبیات فارسی با عاشورا به اوج رسید.
به گزارش آستاننیوز، دکتر سید علی کرامتیمقدم، در چهلوپنجمین نشست ادبی خوانش متون کهن ادبیات فارسی که به همت سازمان کتابخانهها، موزهها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی در آستانه سالروز رحلت پیامبر اکرم(ص)، امام رضا(ع) و امام حسن مجتبی(ع) برگزار شد، ابعاد مختلف مرثیهسرایی را در ادبیات فارسی بررسی کرد.
وی مرثیه را که از دلی سوخته و جانی اندوهگین برخاسته است و با بیانی ساده و عاطفی بازگوکننده احساسات درونی و واقعی شاعر است، در شمار زیباترین و ماندگارترین اشعار ادبیات فارسی دانست که در میان انواع مختلف مراثی، مرثیههای عاشورایی در تاریخ ادبیات جاودانه شده است.
کرامتیمقدم قدیمترین مرثیه در تاریخ ادبیات فارسی را از آن کسایی مروزی، شاعر اواخر قرن چهار و اوایل قرن پنجم، دانست که قدیمترین شاعر شیعه شناختهشده نیز به شمار میرود.
وی تصریح کرد: بسته به میزان محبوبیت فرد کشتهشده یا درگذشته، میزان غنای مرثیه در ادبیات نیز متفاوت است. گاه این سرودهها علاوه بر تأثیری که بر آرام کردن دردهای جمعی دارد، میتواند نقشی بسزا در آشنایی مردم با عقاید، سنتها و آداب و رسوم جمعی آنها داشته باشد و گاهی به مثابه یک کتاب تاریخ، نسلها را با حوادث و ماجراهای گذشته بر آن قوم آشنا کند.
این استاد زبان و ادبیات فارسی به نقش شعرای اهلسنت در مراثی اهلبیت(ع) نیز اشاره کرد و گفت: جدا از اشعاری که به طور رسمی در رثای شهدای کربلا و خاندان پیامبر(ص) سروده شده است، اشارههای مرثیهگونه بسیاری نیز در شعر فارسی داریم که صرفا خاص شاعران شیعه نیست. در شعر شاعران اهلسنت نیز رثای شهدای کربلا دیده میشود.
سید علی کرامتیمقدم ادامه داد: در میان شیعیان، مرثیهسرایی به مرور زمان علاوه بر مفاهیمی چون مرگ، حیات و گریستن، به شرح حماسههای کشتهشده یا متوفی، جهاد و قهرمانیهای آنها نیز پرداخته است.
در ادامه این جلسه، کتاب «خورشید خراسان»، اثر دکتر امیراسماعیل آذر، و دیوان کامل وصال شیرازی شامل قصیدهها، ترکیببندها، قطعات و اشعار پراکنده مرثیهها و رباعی که از سوی دکتر محمود طاووسی، استاد دانشگاه شیراز، تصحیح و تنظیم شده است معرفی شد.