اسماعیل فصیح در اسفند سال 1313 در تهران در محله درخونگاه به دنیا آمد. پدر او ارباب حسن نام داشت و صاحب 9 فرزند بود. او در زمانی که اسماعیل تنها دو سال داشت از دنیا رفت. اسماعیل تحصیلات ابتدایی خود را در مدرسه عنصری تمام کرد و وارد دبیرستان رهنما شد و در آنجا دیپلم طبیعی گرفت. سپس سربازی خود را با پرداخت صد تومان خرید و از ایران خارج شد و به آمریکا رفت تا تجربیات تازه کسب کند. در دانشگاه مانتانا به ادامه تحصیل پرداخت و لیسانس شیمی خود را از این دانشگاه اخذ کرد. او توانست برای یک بار در دانشگاه محل تحصیل خود با همینگوی که یکی از نویسندگان مورد علاقه اش بود ملاقات کند. در آمریکا با دختری به نام آنابل آشنا شد و با او ازدواج کرد، اما آنابل هنگام زایمان از دنیا رفت و فصیح مهمترین تراژدی زندگی خود را تجربه کرد. پس از این حادثه، فصیح آمریکا را به مقصد تهران ترک کرد. پس از بازگشت به تهران، صادق چوبک او را جهت استخدام به شرکت نفت معرفی کرد. وی به اهواز رفت و در حال و هوای تازه ای که برایش به وجود آمده بود اولین رمان خود یعنی "شراب خام" را تحت نظر نجف دریا بندری نوشت که با استقبال خوبی مواجه شد. پس از انتشار شراب خام، از طرف شرکت نفت به آمریکا اعزام شد و در آنجا به تحصیل در زبان و ادبیات انگلیسی پرداخت. پس از اخذ مدرک خود به ایران بازگشت و با پریچهر عدالت ازدواج کرد و صاحب دو فرزند شدند. وی چون در رشته زبان و ادبیات انگلیسی تحصیل کرده بود و تا قبل از بازنشستگی به عنوان استاد زبان تخصصی در دانشگاه تدریس میکرد. او علاوه بر ترجمه ادبیات جهانی در ترجمه در زمینههای غیرادبی به ویژه علمی هم خوش درخشید. اسماعیل فصیح در حوزه علم جدید تحلیل رفتار متقابل روانشناختی که امروزه در رشتههای متعددی مثل روانشناسی، آموزشی، مدیریت و بازسازی شخصیت جهان کاربرد دارد ترجمههای موفقی داشته است. «وضعیت آخر»، «بازیها»، «ماندن در وضعیت آخر»، «خودشناسی به روش یونگ»، «تحلیل رفتار متقابل در رواندرمانی و شکسپیر» از ترجمههای فصیح هستند که مشهورترین و پرفروشترین ترجمهی او «وضعیت آخر» نوشتهی دکتر تامس. اُ هریس است که در سال 1361 منتشر شد.از ترجمههای داستانی فصیح میتوان به «رستم نامه» و «مجموعه داستانهای استادان داستان» (1353) اشاره کرد. این کتاب شامل سی داستان کوتاه از نویسندگان مشهور سراسر دنیاست. فصیح تا پایان عمر خود در تهران ماند و به نویسندگی پرداخت. او در تیر ماه سال 1388 به دلیل مشکل عروق مغزی درگذشت. آثار فصیح همیشه مورد استقبال مردم و به ویژه جوانان قرار گرفته است. او در جذب مخاطب عام و خاص موفق بود و اولین نویسنده ایرانی بود که زندگی طبقه متوسط را وارد رمان فارسی کرد و همچنین اولین نویسنده ای بود که در یکی از رمان های خود به نام "زمستان 62" به جنگ ایران و عراق پرداخت. اسماعیل فصیح جزو نویسندگان ایرانی بود که قلم خوشخوان و نثر روانی دارد. ترجمهی آثار روانشناسی در کنار داستاننویسی به او کمک کرد تا دیدگاههای مرتبط با روان شخصیتها را در رمانهایش متبلور کند. به همین دلیل رمانهای او گیرایی و کشش خاصی دارند که مدیون سبک ساده و مضامینی است که او در داستانهایش به کار میگیرد. رمانهای او همیشه با استقبال خوبی روبهرو شده و توانسته تقریباً طیف وسیعی از مخاطبان را جذب کندفصیح در آثار خود از نویسندگانی همچون بزرگ علوی، جمال زاده و احمد محمود تاثیر گرفته است، همچنین صادق چوبک و فروغ فرخزاد از نویسندگان محبوب او بوده اند.
از مهمترین آثار اسماعیل فصیح می توان به شراب خام، درد سیاوش، ثریا در اغما و داستان جاوید اشاره کرد.