گروهی از زبانشناسان ، قدیمی ترین جایگاه آریایی ها را در منطقه ای نزدیک رود نبی سی ئی در سیبری می دانند . این منطقه به نام آفنوسیوو خوانده می شود . قدیمی ترین آثار مربوط به قوم آریایی مربوط به حدود 2500(پ.م) است. در تحقیقات بعدی مشخص می شود که این اقوام ساکن آفنوسیوو به طرف غرب در حال کوچ بوده اند . یه طوری که در منطقه ای به نامخ آندرونوو و آثاری از آ>ها به دست آمده است و مربوط به حدود 2500(پ.م) می باشد. حرکت به جانب غرب ادامه می یابد تا زمانیکه به حدود آسیاس میانه می رسند. گروهی از این قوم به غرب ادامه حرکت می دهند و گروه دیگر به جانب جنوب یعنی نواحی ایران و هندوستان روانه می شوند .
این اقوام خود را ارer) ) می نامیدند . واژه ایران از همین واژه است. ار یعنی آزاده ؛ نجیب ، جنگجو و مفهومی در این حدود دارد. واژه آریا نیز همین واژه است.
آریایی ها باعث پدید آمدن تمدنهای ایرانی ، هندی و اروپایی بوده اند. اقوام اولیه هند و اروپایی نامیده می شوند . آنها حدود 1500(پ.م) از هم جدا شده وگروهی به اروپا می روند و تمدنهای انگلیسی ، فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، اسپانیایی، روسی، سوئدی، نروژی، ، دانمارکی ، هلندی، لیتوانی، یونانی، و بقیه را تشکیل می دهند.
گروه دوم به جانب جنوب سرازیر می شوند به نام هند و ایرانی خواند ه می شوند . گروههایی از آریایی ها به جانب هند می روند و حکومت های هندی تشکیل می دهند، آنها دارای زبان واحدی بوده اند و چون ما از آن اطلاعی در دست نداریم و فرض می کنیم که چنین است، آن را هندی باستان می نامیم . در هند تمدنهای باشکوهی توسط همین آریایی ها پی ریزی می شود و آنها دارای زبانهای مشخصی بوده اند که خوشبختانه آثار بسیار ارزشمندی از آنها را در دست داریم . این زبانها سنسکریت، پراکریت، بنگالی باستان و چند زبان دیگر بوده است.
گروه هایی از آریایی ها از جانب قفقاز وارد ایران می شوند و تمدن های ایرانی را به وجود می آورند . البته لازم به تذکر است که کوچ آریایی ها در یک زمان اتقاق نیفتاده است، بلکه سالیان متمادی ادامه داشته است . گروه هایی که وارد ایران شده اند ، مسلما دارای زبان واحدی بوده اند که آنها را ایرانی باستان می نامیم و البته این همه فرضی است، زیرا هیچ آثاری از آنها در دست نیست .ایرانی باستان به هندی باستان بسیار نزدیک یوده است. با تشکیل اولین حکومت ایرانی در ایران به یک سلسله از زبانهای ایرانی بر می خوریم که مدارک مهمی از آنها در دست است .
بنابراین زبانهای فارسی ، هندی و زبانهای مردم اروپا از یک اصل هند و اروپایی است. شاخه زبانهای هند و اروپایی دارای بیشترین سخنگویان است . آریایی ها در هزاره دوم و اول پیش از میلاد در سراسر آسیای میانه ، نواحی دریای مدیترانه و دریای سیاه و بخش بزرگی از اروپا و آسیا سکونت کردند .زبانهای آنها در اصل زبان آریایی است که به آن زبان هند و اروپایی کهن گفته می شود .آریاییها از زمانی که از هم جدا شدند ، زبانهای آنها نیز تغییر کرد. زبانهای قاره آمریکا و اروپا و اقیانوسیه و قسمت هایی از آسیا از اصل هند و اروپایی است که بزرگترین خانواده زبانهای بشر است.
زبانهای هند و اروپایی عبارت است از:
1- آناتولیایی
2- هند و ایرانی
3- یونانی
4- ایتالیایی
5- ژرمنی
6- ارمنی
7- نخاری
8- سلتی
9- بالتی-اسلاوی
10-آلبانیایی