اسلام مکتبى است پویا و داراى اهدافى جامع که در طول تاریخ، جوامع انسانى پیوسته از چشمه زلال وگواراى آن سیراب گردیده است.

مکتبى که مبناى آن توسط پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت (ع) پایه گذارى و بنا نهاده شده و بعد از غیبت آخرین حجت خدا فقهاى شیعه در تمام اعصار با استقبال رنجها و تحمل در برابر سختیها تلاش نمودند تا شاخ و برگ آن را بسط و گسترش داده و جامعه انسانى را از احکام نورانى اسلام بهره مند نمایند.
در شرایط کنونى که تجلى عملى حاکمیت قوانین اسلام از یکسو، و گرایش روز افزون افراد جوامع بشرى به احکام الهى از سوى دیگر نمودعینى پیدا کرده است، ضرورت کاوش و در حقیقت دست یابى به احکام الهى در همه زمینه ها اعم از سیاسى،اجتماعى، اقتصادى و فرهنگى امرى است اجتناب ناپذیر.
ازاین رو، در چنین شرایطى تنظیم و تدوین آراء و انظار فقهاء خلف صالح و معاصر در یک مجموعه فراگیر تکلیفى است شرعى و ضرورى .
به همین منظور و براى تحقق چنین وظیفه اى مهم و اساسى رهبر معظم انقلاب اسلامى حضرت آیة الله العظمی خامنه اى (دام ظله) طى حکمى در تاریخ 2/11/1369 آیة الله سیدمحمود هاشمى شاهرودى را شایسته این مهم دانسته، مسئولیت تاسیس موسسه دایره المعارف فقه شیعه را به ایشان واگذار نمودند.


مهمترین اهداف و وظایف این موسسه با بهره گیرى از رهنمودهاى مقام معظم رهبرى در حکم ابلاغى و مطابق آنچه در اساسنامه مصوب آن آمده است عبارتند از :

1 - تدوین مجموعه اى کامل به صورت دائره المعارف که حاکى از همه ابواب و انظار و مولفات فقهاى شیعه باشد.
2 - تحقیق و تدوین موضوعاتى که مرتبط با فقه شیعه باشد از قبیل تاریخ فقه اسلام، فقه مقارن، مباحث اقتصاد اسلام، بررسى عناوین مستحدثه، تهیه قاموس فقهى و...
3 - تحقیق و چاپ و نشر منابع مهم فقهى .
4 - انتشار مجلات تخصصى در زمینه هاى فقهى و مطابق با نیازهاى روز جامعه اسلامى .
5 - انتشار کتب و مقالات به زبانهاى رایج دنیا به منظور معرفى مذهب شیعه در زمینه هاى گوناگون .