زیارت غدیریه
از جمله فعالیتهای امام دهم حضرت علی بن محمد الهادی(ع) ترویج فرهنگ دعا و زیارت است؛ زیرا فرهنگ مذکور در تربیت شیعیان و آحاد جامعه و آشنا ساختن آنها با معارف معنوی، و نیز گزارش از حوادث سیاسی جامعه و بیان مواضع پیشوایان دینی نسبت به آن نقش عمدهای دارد. این زیارت به طور صریح از سوی امام معصوم، حضرت علی بن محمد هادی(ع)، دربارهی مقام منیع امامت و به ویژه شخص مولیالموحدین، امیر المومنین (ع) مستند به آیات قرآن کریم و همان ثقل اکبر و حبل الله المتین و عروة الله الوثقی: «من تمسّک به لن تضلّ» است که در شان آن امام، از حقیقت محمّدی(ص) صادر گردیده است.
زیارت غدیریه در واقع زیارت امیرالمؤمنین (ع) در روز عید غدیر خم است که به یک نوع امامشناسی است. امام علی النقی (ع) وقتی مردم جایگاه امامت در اجتماع را فراموش کرده بودند، با بیان زیارت غدیریه، مردم را نسبت به این جریان آشنا کرد. زیارت غدیریه، زیارتی است که بیشترین آیات قرآن در آن به کار رفته، ۳۲ آیه شریفه بر محور بیان فضایل امیرالمؤمنین(علیه السلام) و حدود ۲۰۶ فضیلت حضرت در این زیارت آمده است و نسبت به حاکمان بنی عباس افشاگری کردند.
زیارت غدیریه زمانی از سوی حضرت انشاء می شود که متوکل عباسی ایشان را از مدینه به سامرا منتقل کردند، حضرت این زیارت نامه را در نجف انشاء می کنند، این زیارت نامه، منبع غنی قرآنی و روایی در خصوص ولایت امام علی(ع) است اما متأسفانه به خوبی در جامعه و در بین مردم شناخته نشده است.
زیارت غدیریه، با بیان فضایل، سوابق دینداری و جهاد و سختیها و محنتهای مولا علی(ع) در دوران خود، نمونه کامل و جامعی از عقاید شیعه به مسئله ولایت حضرت امیرالمومنین(ع) است که توسط امام هادی(ع) در روز عید غدیر در حرم جدشان علی(ع) انشا کردند.
یکی از ویژگی های این زیارت بیان شباهت های امیرالمومنین(ع) به انبیای الهی است چنان که می فرماید: «... پس گرفتارى تو به آن دو نفر به گرفتارى پیامبران(درود خدا بر ایشان) در هنگام تنهایى و بى یاورى شبیه شد و در آرمیدن در بستر پیامبر(ص) شبیه به اسماعیل ذبیح (درود بر او) شدى چه آنکه تو نیز مانند او قبول کردى و اطاعت نمودى به همان صورت که اسماعیل صابرانه و پاداشخواهانه اطاعت کرد».
امیرالمومنین(ع) امام علی(ع) در فراز دیگری از زیارت غدیریه به هارون، برادر حضرت موسی(ع) تشبیه شده: «در جنگ صفین، در حالى که قرآنها از روى حیله و فریب به نیزهها بالا رفته بود، در نتیجه شک و تردید پیدا شد و حق به یک سو افتاد و از گمان پیروى شد، این گرفتارىات شبیه به گرفتارى هارون شد، زمانی که موسى او را بر قوم خود امارت داد، آنها از او پراکنده شدند، هارون بر سر آنان فریاد مىزد و مىگفت: اى مردم شما به گوساله آزمایش شدهاید به درستى که پروردگار شما خداى بخشنده است، از من پیروى کنید و از دستورم پیروى نمایید، گفتند همچنان روى آور به گوساله خواهیم بود، تا موسى به سوى ما بازگردد!! و همچنین تو اى امیرمومنان، همین که قرآنها بالا رفت گفتى: اى ملّت شما به آن آزمایش شدید و گرفتار نیرنگ گشتهاید، امّا از خواسته تو سرپیچى کردند و با تو به مخالفت برخاستند.»
زیارت غدیریه، زمزمه روحنواز دهمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت در وصف امام علی(ع) و ولایت است که در آثاری چون مفاتیح الجنان، جلد دوم موسوعه زیارات المعصومین(ع)، آثار علامه مجلسی و … ذکر شده است؛ «زیارت غدیریه» منبعی ارزشمند از دلایل قرآنی و روایی ولایت علیابنابیطالب(ع) است که در بخشهای مختلف آن، وجوه تشابه امیر مومنان علی(ع) با سایر انبیای الهی بیان شده است.
سند زیارت
همه راویان این زیارت از بزرگان شیعه هستند و در وثاقت هیچ یک از آنان تردید نشده است. سند این زیارت چنین است: ابن مشهدی از ابوالفضل شاذان بن جبرئیل قمی از عماد الدین محمد بن ابوالقاسم طبری از ابو علی فرزند شیخ طوسی از پدرش از شیخ مفید از ابن قولویه قمی از شیخ کلینی از علی بن ابراهیم قمی از پدرش از ابو القاسم حسین بن روح نوبختی و عثمان بن سعید عمری از امام حسن عسکری(ع) از امام هادی(ع) محدث قمی به معتبر بودن سند این زیارتنامه اشاره و نوشته است: «کمتر حدیثی به قوت سند این زیارتنامه میرسد».
اهمیت زیارت غدیریه
اهمیت و فضیلت بی نظیر زیارت معصومان: بر کسی پوشیده نیست. اصولاً زیارت اهل بیت (علیه السلام) از افضل اعمال است. برای هر امامی در گردن موالیانشان حقّی است که از جمله وفای به حقّ، زیارت قبر آن امام (علیه السلام) می باشد.
احادیث فراوان در فضیلت زیارت و ثواب های بسیار آن وارد شده است؛ همانند احادیثی که در کتاب شریف کامل الزّیارات آمده است. اعتبار این کتاب به حدّی است که حتّی عدّه ای از علما قائلند: هر راوی که نام او در این کتاب بیاید، صحیح است؛ هر چند توثیق دیگری در مورد او نداشته باشیم.
پیشوایان دین، ما را با این حقیقت آشنا کرده اند که برخی زیارت های شریف از ده ها، بلکه صدها حج بالاترست؛ برای نمونه می توانید به کتاب کامل الزیارات و کتاب مزار بحارالانوار مراجعه فرمایید.
اگر زمانی توانایی زیارت حضوری را نداریم، به زیارت از راه دور سفارش شده ایم، تا از همان ثواب برخوردار گردیم. یکی از بهترین این زیارت ها، زیارت غدیریه حضرت امام هادی (علیه السلام) است. زمانی که معتصم ملعون، حضرت امام هادی (علیه السلام) را به تبعید می برد؛ حضرت امام هادی (علیه السلام) در عید غدیر به نجف اشرف رسیدند و با این زیارت، جدّ بزرگوارشان حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) را زیارت فرمودند.
در میان اعمال روز غدیر، نماز عید غدیر و زیارت غدیریه سفارش خاصّی دارد؛ البته این دو عمل، اختصاصی به این روز ندارند و در روایت آمده که در روزهای دیگر هم انجام می گیرد.
منبع:
https://www.shia-news.com/fa/news/
https://iqna.ir/fa/news/
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1397511/
http://ahlolbait.com/media/9568/
http://shabestan.ir/detail/News/724067