بیستم ژوئن(۳۱ خرداد) برابر با ۵۱ امین سالگرد درگذشت شیخ محمد صدیق منشاوی، ملقب به «قاری گریان» از قاریان بزرگ مصر و جهان اسلام است، او در کشورهای زیادی به تلاوت قرآن پرداخت و نشان‌ها و هدایایی متعدد دریافت کرد.

شنبه، بیستم ژوئن برابر با ۵۱ امین سالگرد درگذشت شیخ محمد صدیق منشاوی، قاری مصری معروف به «صاحب صدای خاشعانه و گریه‌آور» و «قاری گریان» است. او در ژانویه ۱۹۲۰ میلادی در روستای «بواریک» شهر «المنشأة» از توابع استان «سوهاج» مصر در خانواده‌ای متدین متولد شد. پدر و جدش از مشاهیر قرائت قرآن بودند.

منشاوی برای یادگیری قرآن به مکتبخانه روستایش رفت و در هشت سالگی قرآن را حفظ کرد. سپس برای یادگیری علوم قرآن و قرائات با یکی از عموهایش به نام «شیخ احمد السید» به قاهره رفت. او در محافل قرآنی، تلاوت می‌کرد تا اینکه به دلیل صدای دلنشینش به قاری مشهوری تبدیل شد و شهرتش شمال، جنوب، شرق و غرب را درنوردید‌.

منشاوی و چهار رفیق قرآنی

شیخ محمد متولی الشعراوی، از علمای بزرگ مصر و اساتید الازهر درباره منشاوی گفته است «هر شخصی که می‌خواهد خشوع قرآن را بشنود، صوت منشاوی را گوش دهد، او و چهار رفیقش «مصطفی اسماعیل»، «عبدالباسط»، «البنا»(محمود علی البنا) و «الحصری» سکان‌دار یک قایق در دریای قرآن هستند؛‌ قایقی که هرگز متوقف نخواهد شد».

منشاوی به دعوت رؤسا و مقامات، به کشورهای زیادی سفر کرد و در دهه پنجاه میلادی «قاری جمهوری یکپارچه عربی» لقب گرفت، او در مسجدالاقصی، مساجد کویت، سوریه، لیبی، پاکستان و دیگر کشورها قرائت و نشان شایستگی از دولت سوریه و هدایا و نشان‌هایی از پادشاهان و رهبران دیگر کشورها دریافت کرد.

خشوع، تدبر و درک مفاهیم آیات از ویژگی‌های تلاوت‌ منشاوی بود، او از محضر اساتید قرآن و شیوخی همچون محمد النمکی، محمد ابوالعلاء و رشوال ابومسلم که به صورت رایگان قرآن آموزش می‌داد، بهره‌مند شد.

پدر شیخ منشاوی دوست داشت چهار پسرش محمد، محمود، احمد و حامد حافظ قرآن شوند، محمد و محمود این آرزوی پدر را برآورده کردند و از مشاهیر قرائت در جهان اسلام شدند، سومین پسر به نام احمد در کودکی پس از حفظ قرآن درگذشت و حامد نیز از معلمان الازهر شد.

آزمون رادیو و از خودگذشتگی پدر

محمد عبدالعزیز، از مؤسسان رادیو قرآن مصر می‌گوید: روزی شیخ محمد صدیق و پدرش که از قاریان بزرگ منطقه «الصعید» مصر بود، برای شرکت در آزمون گزینش قاریان رادیو به قاهره آمده بودند، هر دو نفر در آزمون پذیرفته شدند، اما طبق قانون رادیو نمی‌شد پدر و پسر با هم در رادیو فعالیت داشته‌ باشند، پدر منشاوی به خاطر پسر عقب‌نشینی کرد و به «الصعید» بازگشت و اجازه داد فرزندش در رادیو مشغول کار شود.

به گفته سعد المطعنی، از فعالان رادیویی در مصر، منشاوی تسلط بر قرائت را از عمویش سلیم المنشاوی و پدرش، صدیق منشاوی آموخت و هر آنچه به او آموزش داده می‌شد، به سرعت یاد می‌گرفت.

المطعنی افزود: منشاوی قرائات عشر را با هم ترکیب می‌کرد و به‌راحتی و چابکی و بدون اختلال در لحن یا تجوید از یک قرائت به قرائتی دیگر می‌رفت و همین مسئله قرائتش را جذاب و دلنشین کرده بود. او در تلاوت، کرامت و عزت نفس داشت و به همین دلیل تلاوت‌هایش در دل‌ها نفوذ می‌کرد.

وی یادآور شد: ویژگی و شاخصه لحن منشاوی با وجود طولانی‌شدن تلاوت تغییر نمی‌کرد و همین امر او را به یکی از ستارگان قرائت تبدیل کرد، ویژگی‌ای که در میان قاریان جوان امروز دیده نمی‌شود.

شیخ منشاوی در سال ۱۹۶۶ از ناحیه مری دچار بیماری شد و پزشکان به او توصیه کردند که دیگر از حنجره‌اش استفاده نکند، اما او قبول نکرد تا همنشینی‌اش با قرآن از طریق تلاوت آیات وحی را تا پایان عمر ادامه دهد، این قاری مصری تا زمان وفات همچنان قرآن می‌خواند تا اینکه در بیستم ژوئن ۱۹۶۹ در ۴۹ سالگی دار فانی را وداع گفت.