نظریه شناخت شناسی قرآن و بازتاب آن در مکاتب اسلامی
۱۳۹۹-۰۵-۱۱

پدید آورنده: طهماسب حاتمی

مشخصات نشر: قم: طوباي محبت، 1394.

مشخصات ظاهری: 312 ص.

شماره دیویی: ن 116/ ح 15/ 297

 

«قرآن»، آخرین کتاب آسمانی و تنها سند زنده ب حقانیت دین اسلام است. این کتاب بارها به وسیله خودش به تحدی (مبارزه طلبی) با مخالفان پرداخته و از تمامی آنان که ادعا می کنند سخنان و دستورات این کتاب، حاصل تراوشات ذهن بشری است، می خواهد تا کتابی یا سوره ای مانند آن بیاورند. افزون بر آن، قران تنها دلیل بر حقانیت ادیان الهی است، چرا که هیچ یک از ادیان پیشین، معجزه ای ماندگار از خود به یادگار نگذاشته اند تا نسل حاضر و نسل های بعدی از این طریق به حقانیت آن دین پی ببرند و همین کافی است تا پیروان همه مذاهب الهی، خود را وامدار اسلام و قرآن بدانند. قرآن مجموعه ای است از باورها، بینش ها و دستوراتی که سعادت فرد و جامعه را تأمین می کند در این مجموعه فشرده قرآن، به بهترین وجه از هستی، انسان، حقیقت جهان آفرینش، مبدأ، هدف خلقت و سرانجام آن و راه رسیدن فرد و جامعه به سعادت دنیا و آخرت، سخن گفته شده است و همین کافی است تا هر خردمندی به این نکته پی ببرد که ذهن بشر امی (درس نخوانده) به تنهایی قادر به پردازش این حجم عظیم معارف در چنین مجموعه کوچکی نیست.

خداوند در توصیف قرآن چنین می فرماید:« وَيَوْمَ نَبْعَثُ فِى كُلِّ أُمَّةٍۢ شَهِيدًا عَلَيْهِم مِّنْ أَنفُسِهِمْ ۖ وَجِئْنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَىٰ هَٰٓؤُلَآءِ ۚ وَنَزَّلْنَا عَلَيْكَ ٱلْكِتَٰبَ تِبْيَٰنًا لِّكُلِّ شَىْءٍۢ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَىٰ لِلْمُسْلِمِينَ » ( و روزی که ما در میان هر امتی از رسولان خودشان گواهی بر آنان برانگیزیم و تو را ای محمد بر این امت گواه آریم (آن روز سخت یاد کن و امت را متذکر ساز)، ما این کتاب را که بیان کننده همه امور و مایه هدایت و رحمت و بشارت برای مسلمانان است بر تو فرو فرستادیم)

و نیز می فرماید: « وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الأَرْضِ وَلا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلا أُمَمٌ أَمْثَالُكُمْ مَا فَرَّطْنَا فِي الْكِتَابِ مِنْ شَيْءٍ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ » (و هیچ جنبنده ای در زمین نیست و نه هیچ پرنده ای که با دو بال خود پرواز می کند، مگر این که گروه هایی مانند شما هستند. ما در آن کتاب (لوح محفوظ) هیچ چیزی را فرو گذار نکرده ایم؛ سپس به سوی پروردگارشان محشور می شوند.)

قرآن بیانگر تمام حقایق عالم هستی است و درباره همه امور با ما سخن گفته است اما همانطور که می دانیم ما نمی توانیم بسیاری از واقعیات را به وضوح درک یا بیان کنیم. البته در طول زندگی بشری قابل درک و بیان خواهد بود.

نتیجه گیری از بحث قرآن

1.قرآن کریم یک کتاب آسمانی است که هیچ شکی در آن نیست « ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَيْبَ فِیهِ » (آن کتاب (بلند مرتبه) هیچ تردیدی در آن نیست) و برای هدایت همه مردم نازل شده است. « هُدًى لِّلنَّاسِ » (هدایتگر همه مردم) و همه راه های هدایت را نیز از طریق مختلف بیان کرده است. « وَلَقَدْ صَرَّفْنَا فِي هَٰذَا الْقُرْآنِ لِلنَّاسِ مِن كُلِّ مَثَلٍ ۚ وَكَانَ الْإِنسَانُ أَكْثَرَ شَيْءٍ جَدَالا»  (و به راستی در این قرآن برای مردم از هرگونه مثلی آوردیم، انسان یش از هرچیز به مجادله می پردازد).

2.قرآن یک کتاب هدایتگر است و چون هدایت به هر سویی باشد بدون شناخت و آگاهی امکان پذیر نیست، لذا خداوند در قرآن کریم، هم منابع معرفت و شناخت را معرفی کرده، هم راه های شناخت و هم ابزار شناخت را بیان نموده است تا حجت را به طور کامل بر مردم تمام کرده باشد. که البته در جای خود به آنها اشاره خواهد شد.

3. قرآن آخرین کلام خالق برای همه مخلوق تا روز قیامت است که به صورت وحی بر آخرین پیامبر (ص) خود نازل شده است که از آن کتابی از ناحیه خداوند بر بشر نازل خواهد شد.

4. قرآن برای استفاده همه زمان ها و مکان ها نازل شده است. لذا فهم همه مطالب قرآن در یک زمان یا در یک مکان، امکان پذیر نیست، بلکه در طول زمان فهم آن برای همگان ممکن خواهد بود.

5. قرآن دریای عمیقی است که ما کمتر از آن بهره می گیریم، در صورتی که بهره گیری از قرآن باعث اصلاح فرد، خانواده و جامعه می گردد. ترس از آن است که دیگران (غیر مسلمانان) در عمل به قرآن از ما پیشی بگیرند. یعنی با استفاده از قرآن دنیای خود را آباد کنند و ما را محتاج خود نمایند.(برگرفته از مقدمه کتاب)

مؤلف/نویسنده/عکاس:
منبع:
برداشت نویسنده از مطالعه کتاب
افزودن دیدگاه جدید:

متن ساده

HTML محدود

Image CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید