قدر در لغت به معنای اندازه و اندازه گیری است. « تقدیر » نیز به معنای اندازه گیری و تعیین است. اما معنای اصطلاحی«قدر»، عبارت است از ویژگی هستی و وجود هر چیز و چگونگی آفرینش آن. به عبارت دیگر، اندازه و محدوده وجودی هر چیز، « قدر» نام دارد.بنابر دیدگاه حکمت الهی، در نظام آفرینش، هر چیزی اندازه ای خاص دارد و هیچ چیزی بی حساب و کتاب نیست. جهان حساب و کتاب دارد و براساس نظم ریاضی تنظیم شده، گذشته، حال و آینده آن با هم ارتباط دارند.

شب قدر یکی از شب های دهه آخر ماه رمضان است. طبق روایات ما، یکی از شب های نوزدهم یا بیست و یکم و به احتمال زیادتر، بیست و سوم ماه مبارک رمضان است. در این شب که شب نزول قرآن به شمار می آید، امور خیر و شر مردم و ولادت، مرگ، روزی، حج، طاعت، گناه و خلاصه هر حادثه ای که در طول سال واقع می شود، تقدیر می گردد.

شب قدر همیشه و هر سال تکرار می شود. عبادت در آن شب، فضیلت فراوان دارد و در نیکویی سرنوشت یک ساله بسیار موثر است. در این شب تمام حوادث سال آینده به امام زمان ارائه می شود و وی از سرنوشت خود و دیگران باخبر می گردد.

امام باقر(ع) می فرماید: « انه ینزل فی لیله القدر الی ولی الامر تفسیر الامور سنه سنه، یومر فی امر نفسه بکذا و کذا و فی امر الناس بکذا و کذا» در شب قدر به ولی امر(امام هر زمان) تفسیر کارها و حوادث نازل می شود.