مقام معظم رهبری می فرمایند :ای مسلمانان، امروز، عاشوراست که می تواند دنیا را نجات دهد ، به شرط آن که خوب و درست تبیین شود. فلذا مومنین باید شعائر الهی را تبیین نموده و عظیم بدارند تا به مرحله تقوای قلب برسند و مراسم های عاشورایی و عزاداری امام حسین (ع) به شرط آن که با معرفت و درک عظمت آن باشد از شعائر عظیم اسلامی و الهی است.دشمن همیشه سعی دارند سلاح ایمان و تقوا را از شیعیان ستانده و ما را خلع سلاح نمایند و ما در این مورد باید آگاهانه عمل کرده و هوشیار باشیم در این ایام سوگواری برخی بدعت های خلاف شرع و ساختگی آمریکایی و انگلیسی در مراسمات ما رخنه پیدا نکند که این کارهای استکبار برنامه ریزی برای آینده و نسل های آتی کشور می باشد که از همین بدعت های ساختگی به عنوان شبهه در صدد اختلاف افکنی های طرح ریزی شده استفاده خواهد کرد.محرم و صفر موسم يادآوري قيام حسيني است که در آن تجلي اصول دين خدا صورت پذيرفته است. لذا بازخواني آن عامل مهمي براي زنده نگه داشتن و حيات مستمر اسلام مي گردد، آنجا که امام معصوم عشق به خدا را جايگزين همه دوست داشتني هاي بي ارزش دنيايي مي کند عملاً به توحيد و وحدانيت خدا شهادت مي دهد، و يا با ترجيح آخرت بر دنيا اهميت معاد را نشان مي دهد، و يا با جدا کردن حق از باطل عدالت را جلوه اي دوباره مي بخشد، و قصد خود را از قيام احياي سنت جدش و مرام پدرش مي خواند تا امر نبوت و امامت نيز تحقق و تداوم يابد، اين ها همه و همه گوشه اي از تجلي اصول دين در مکتب الهي امام حسين(ع) مي باشد.شیطان که همه امیدش را به اغوای ادمیان بسته زنگ خطررا متوجه می شود ومی داند که اگر قراراست همه زحمتهای او در اغوای فرزندان آدم به هدر رود به حرمت و ارزش گریه و عزاداری امام حسین(ع) خواهد بود.
اهمیت و فلسفه عزاداری امام حسین(ع)
برای پی بردن به اهمیت و فلسفه عزاداری امام حسین (ع) توجه به چند نکته ضروری است:
1. قرآن بر زنده نگه داشتن فضیلت ها و صفات والای انسان های برجسته و اولیای دین در آیات گوناگون، تأکید ورزیده است.
2. امامان بزرگوار شیعه (ع) درباره زنده نگه داشتن حادثه کربلا به شیوه های گوناگون مانند: الف)تشویق به برپایی مجالس سوگواری. ب)تشویق به گریستن و گریاندن. ج) تشویق شاعران به مرثیه سرایی. د) تشویق و ترغیب به زیارت امام حسین (ع)، تشویق کرده اند.
3. ماه محرم، ماه پیروزی خون بر شمشیر و الهام بخش مبارزه با ستمگران است و در انتقال پیام جهانی امام حسین (ع)، نقش اساسی دارد.
4. سوگواری عامل وحدت و رمز موفقیت برای ملت ها در طول تاریخ بوده است. بیشتر انقلاب های دنیا، از توجه به قیام حماسه سازان کربلا سرچشمه گرفته که یک نمونه از آن، آزادسازی شبه قاره هند از دست استعمار انگلیس بود و نمونه مهم تر آن انقلاب شکوهمند اسلامی ایران و نمونه اخیر آن جریان مقاومت حزب الله جنوب لبنان در برابر صهیونیست تجاوزگر، بنابراین عزاداری برای امام حسین(ع) دارای آثار فراوانی مانند: عزت و سربلندی، بقای فرهنگ دینی و اسلامی و آثار دیگری است که نشان دهنده اهمیت آن است.
برپایی مجالس سوگواری ائمه معصومین(ع) یکی از شیوه هایی که امامان (ع) برای زنده نگه داشتن نهضت حسینی به کار گرفته اند، برپایی مجالس سوگواری، گریستن و گریاندن برای مصیبت های جانسوز کربلا و یادآوری آن حادثه در زمان های مناسب است.
امام سجاد (ع) در طول دوران امامتش پیوسته سوگوار قصه عاشورا بود، در این مصیبت آنقدر گریست که از «بکائین» بسیار گریه کنندگان بشمار آمد و لقب گرفت.
علقمه حضرمی نقل می کند که امام باقر (ع) در روز عاشورا برای امام حسین (ع) در خانه اش اقامه عزا می کرد و خود آن حضرت برای جدش می گریست، تقیه نمی کرد و به کسانی که در خانه بودند می فرمود: برای آن حضرت سوگواری کنند و در مصیبت حسین (ع) به یکدیگر تسلیت بگویند.
امام صادق (ع) به داود رقی فرمود: من هرگز آب سرد ننوشیدم جز این که به یاد امام حسین (ع) افتادم.
از حضرت امام رضا (ع) روایت شده است: وقتی ماه محرم می شد، کسی پدرم (امام کاظم (ع)) را خندان نمی دید و اندوه و حزن بر وی غالب می شد تا روز دهم، و چون روز عاشورا فرا می رسید، آن روز، روز مصیبت و حزن و گریه او بود و می فرمود: امروز، روزی است که حسین (ع) شهید شده است.
ائمه اطهار (ع) نه تنها خود در عزای سالار شهیدان می گریستند، بلکه همواره مودم را به گریستن بر آن حضرت تشویق و ترغیب می نمودند. در روایتی آمده است: هر کس بر حسین (ع) بگرید، یا (حتی) یک تن را بگریاند، پاداشش بهشت است و هر کس حالت اندوه و گریه به خود بگیرد نیز، پاداشش بهشت است.ضرورت عزاداری از دیدگاه روایاتدر عرصه روایات، رویکرد ویژه ای در بحث عزاداری به چشم می خورد که آن را امری مستحب و پرفضیلت بر شمرده و برای آن اهمیت فراوانی قائل شده است.در اینجا برخی روایات را می آوریم که در چهارچوب عزاداری و گریستن آمده است:1. پیامبر اکرم(ص) به حضرت زهرا(علیهاالسلام) فرمود: «در روز قیامت هر چشمی گریان است مگر آن چشمی که بر حسین گریسته. چنین فردی همیشه خندان خواهد بود و به نعمت های بهشتی بشارت داده می شود».2. حضرت علی بن موسی الرضا(علیه السلام) به ابن شبیب می فرماید: «ای پسر شبیب! محرم، ماهی است که مردم در دوران جاهلیت ستم و قتل را در آن حرام می دانستند، ولی گروهی از مسلمانان، این حرمت را نشناختند، فرزند پیامبر را به قتل رساندند و زنان و فرزندانش را به اسارت بردند. اگر خواستی بر کسی بگریی، برای حسین بن علی گریه کن؛ زیرا او را مانند گوسفند ذبح کردند. هم چنین هیجده تن از اهل بیت او را که در روی زمین، کسی شبیه آنان نبود، به شهادت رسانیدند. این مصیبت چنان بزرگ است که آسمان ها و زمین در شهادتش گریسته اند. روز عاشورا، چشم های ما را خون بار کرد، دل های ما را سوزاند، اشک ما را روان ساخت و عزیزان ما را خوار کرد. سرزمین کربلا تا روز قیامت برای ما سختی و بلا بر جای گذاشت پس بایستی گریه کنندگان بر کسی مانند حسین گریه کنند و بدانید که گریستن بر حسین، گناهان انسان را می ریزد و انسان را پاک می کند.3. امام رضا(ع) در حدیث دیگری فرموده است: هر کس مصایبی را که بر ما روا داشته اند به یاد آورد و بر آن بگرید، در قیامت همراه با ما خواهد بود. هرکس به یاد مصایب ما بگرید و دیگران را بگریاند در روزی که همه چشم ها گریان است، چشمان او گریان نخواهد بود. هم چنین هر کس در جلسه ای بنشیند که در آن مجلس، امر ما برپا داشته می شود، در روزی که دل ها می میرد دل او زنده می شود».4. امام صادق(ع) به فرزند بزرگوارشان فرمود: «فرزندم! 10 سال در ایام حج در سرزمین منی با وقف اموال و دارایی ام، مجلس عزا برای من برپا دار تا گریه کنندگان برای من بگریند».5. هم چنین امام صادق(ع) به عبدالله بن حمّاد فرمود: «به من خبر رسیده است که گروه ها و دسته هایی از پیرامون کوفه و جاهای دیگر و گروهی از زنان در نیمه شعبان، به آرام گاه جدم، حسین بن علی می روند و بر او نوحه سرایی می کنند و قرآن می خوانند. همچنین گروهی به بیان داستان شهادت و بعضی دیگر نیز به مرثیه سرایی می پردازند آیا چنین است؟»حمّاد پاسخ داد: آری، من خود شاهد چنین مجلسی بوده ام.حضرت فرمود: «خدای را سپاس که گروهی از مردم را علاقه مند قرار داد تا به مدح و ستایش ما بپردازند و برای ما عزاداری کنند. دشمنانِ ما را مورد اعتراض و طعن قرار می دهند و کارهای زشت آن ستم کاران را آشکار می سازند».6. امام صادق(ع) در جایی دیگر به مسمّع فرمود: «ای مسمع! تو که اهل عراق هستی آیا قبر جدم حسین را زیارت می کنی؟» عرض کردم: خیر؛ زیرا من اهل بصره هستم و در همسایگی ما یکی از هواداران خلیفه زندگی می کند که پیرو هوا و هوس نفسانی اوست. هم چنین دشمنان ما از ناصبی و جز آن فراوان هستند. ترس آن دارم که به خلیفه اطلاع دهند و جان من در خطر افتد. امام فرمود: «آیا مصایب کربلا را به یاد نمی آوری؟» عرض کردم: چرا به یاد می آورم. فرمود: «آیا شیون و ناراحتی نمی کنی؟» گفتم: چرا، به خدا سوگند! گریه می کنم. حضرت فرمود: «خدا گریه ات را بپذیرد! آگاه باش که تو از کسانی هستی که برای مصایب ما اظهار ناراحتی می کنند و تو از کسانی هستی که در شادی ما شاد و در اندوه ما، اندوهناک اند».سپس فرمود: «سپاس خدایی را که ما اهل بیت را به رحمت ویژه اش نواخت و بر دیگران برتری بخشید. ای مسمع! از زمان کشته شدن امیر مؤمنان علی زمین و زمان می گرید و گریه فرشتگان هنوز ادامه دارد».بی تردید، این سخنان، نشان دهنده جایگاه والای گریستن بر شهیدان کربلا و مصایب اهل بیت(ع)است. البته این گونه عزاداری به زمان و مکان ویژه ای محدود نمی گردد، بلکه امامان معصوم(ع)هماره پیروان خود را به زنده نگه داشتن این سنت پسندیده، در هر شرایطی سفارش کرده اند تا فرهنگ مبارزه با ستم گران و یاد و خاطره جانبازی و رشادت همه شهیدان اسلام جاوید بماند.در روایات و سيره حضرات معصومين(ع) تأکيد فراواني بر عزاداري شده است. علّت اين امر نيز آن است که عزاداري، رمز بقاء تشيّع است. برگزاري مجالس عزاداري و اهتمام به آن، فوائد، آثار و برکات فراواني دارد و در ادامه، به برخي از آن آثار اشاره ميشود.آثار و برکات عزاداری امام حسین (ع)اوّل: آمرزش گناهاناوّلين نتیجه عزاداري، آمرزش گناهان است. طبق روایات، اگر کسی وارد جلسه عزای امام حسین «ع» شود و عزاداری کند، گناهان او آمرزیده میشود. چنانکه از پیامبر«ص» و ائمّه طاهرین(ع) رواياتی در اهميّت عزاداري و اينکه گریه بر مصائب اهل بیت(ع) بهشت را واجب ميگرداند، وارد شده است. بحمدالله همیشه جلسات عزاداري رونق داشته و سزاوار نیست کسی خود را از فيض آن و نتایج مفید آن محروم سازد.دوّم: ثواب فراواندر روايات معصومين«ع» براي عزاداري و زيارت امام حسين(ع)، ثواب حج و عمره بيان شده است. حتّي در روايات آمده است که افضل از همه اعمال است. همچنين در روایات فرمودهاند ثواب عزاداری و زیارت ابی عبدالله الحسین(ع) مانند آن است که خداي سبحان را در عرش زیارت کند. البته خداوند متعال مجسّم نیست که روی عرش و کرسي بنشیند. پس معنای عرش خدا، استیلای خداوند بر عالم وجود است و این روايت از باب کنایه و تأکید بیان شده است. بر این اساس، ثواب زیارت امام حسین(ع)، از دور یا نزدیک، مانند آن است که اگر پروردگار متعال عرشی داشت و شما میتوانستید خدا را زیارت کنید، از چنان ثوابي بهرهمند ميشديد.تحلیل آمرزش گناهان و اعطای ثواب در عزاداریهمانطور که بیان شد، عزاداری و گریه برای امام حسین(ع) یکی از اسباب آمرزش گناهان است و ثوابها و پاداشهای شگفتآوری نیز برای آن وضع شده است. تحلیل این مطلب آن است که عزادار امام حسین(ع) باید با آن حضرت رابطه عاطفی برقرار کند؛ به این معنا که به اندازه عشق و محبّتی که به ایشان و شعائر حسینی دارد، از گناهانش افسرده و ناراحت بوده، به پیروی از اهل بیت(ع) علاقه داشته باشد. پس، به تعبیر دیگر، معنای روایت چنین میشود که: اگر کسی برای عزاداری امام حسین(ع) وارد جلسه عزا شد و توبه کرد و از گناهان خود پشیمان شد، گناه او هرچه بزرگ و فراوان باشد، آمرزيده ميشود.سوّم: دستیابی به حسن عاقبت
فایده سوم عزاداری، عاقبت به خیری است. به عبارت ديگر، دست عنايت امام حسین(ع) روی سر عزاداران قرار میگیرد و به این واسطه، از عاقبت سوء و سرنوشت بد، مصون و در امان خواهند ماند. حسن عاقبت سه معنا دارد: اوّل اینکه ذلت بعد از عزت پیدا نمیکند. دوّم اينکه تا آخر عمر، حالت انحراف برای او پديد نميآيد و سوّم اينکه هنگام مرگ، اهل بیت(ع) را میبیند، آن بزرگواران به فریاد او میرسند و او نزد ايشان سربلند است. جلسات عزاداري، هر سه معناي حسن عاقبت را براي عزاداران پدیدار میسازد. به تجربه هم اثبات شده افرادی که با مسجد، روحانیّت و جلسات عزاداري رابطه دارند، عاقبت به خير ميشوند.
چهارم: ابقاي اسلام و احياي تشيّع
فایده چهارم عزاداری، که از فوايد قبلي بالاتر و ارزشمندتر است، این است که عزاداری، عامل بقای اسلام و احیای تشیّع است. امام حسین(ع) براي احياي اسلام و تشيّع به کربلا آمدند. در آن زمان، اسلام در خطر و تشیع در حال نابودي بود و شيعيان نميتوانستند ابراز عقيده کنند، امّا شهادت امام حسین(ع) ورق را برگرداند؛ اسلام باقي ماند و تشيّع زنده شد. در واقع، زحمات رسالت پیامبر اکرم(ص) در تبليغ اسلام و معرفي تشيّع که پس از جريان نامبارک سقیفه بنی ساعده، در حال از بين رفتن بود، زنده شد. در آن دوران، حتّي اميرالمؤمنين(ع) چه قبل از خلافت و چه بعد از آن، به شدّت در تنگنا بودند. پس از ايشان نیز امام مجتبي(ع) تنها بودند و بدین سبب محبور به صلح با معاويه شدند. امام حسين(ع) تا زمان مرگ معاويه، به صلح برادر خویش پايبند بودند. امّا پس از آن و با روي کار آمدن يزيد که عهدشکنی آشکاری بود، اقدام به قيام کردند، زيرا ميدانستند با وجود يزيد، بايد فاتحه اسلام را خواند، لذا فرمودند: اگر کسی مثل یزید حاکم باشد، اسلام نابود ميشود: «عَلَى الْإِسْلَامِ السَّلَامُ إِذْ قَدْ بُلِيَتِ الْأُمَّةُ بِرَاعٍ مِثْلِ يَزِيد».
لذا قیام کردند و طبق گواهی تاریخ، پس از شهادت ایشان، طولی نکشید که ریشه بنیامیّه خشکید و اسلام عزیز باقی ماند. از این جهت، تردیدی وجود ندارد که بقای اسلام و احیای تشيّع مرهون شهادت امام حسين(ع) است. امّا آن شهادت و آثار عظیم آن سزاوار نبود که در کربلا تمام شود. آن امام بزرگوار نیز توجّه داشتند که موج کربلا بايد در جهان اسلام سراسري شود؛ لذا خاندان و فرزندان را نيز به همراه خود بردند. در آستانه مسافرت، محمد بن حنفيّه گفت: اگر شما براي شهادت ميرويد، چرا زنان و کودکان را ميبريد؟ فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ قَدْ شَاءَ أَنْ يَرَاهُنَّ سَبَايَا». یعنی اینها ادامه دهنده رسالتی هستند که با شهادت آغاز میشود. بر این اساس، پس از عاشورا، و شهادت امام، نوبت به حضرت زینب (س) و اهل بیت امام حسین(ع) رسيد که با اسارت خود، موج شهادت امام(ع) و وقايع کربلا را سراسري کنند.
اسارت اين خانواده، موجي در عالم اسلام ايجاد کرد. پس از اسارت نيز با عزاداري، به خصوص توسّط ساير ائمّه معصومين(ع) موج شهادت، عالمگير شد. در واقع، حرکت حسيني، ابتدا با اسارت خاندان رسول خدا (ص) و سپس با عزاداري شیعیان، جاودان و سراسري شد و هميشه باقی خواهد ماند. از این رو ميتوان گفت: شهادت، اسارت و عزاداري در يک راستا هستند.به عبارت دیگر، استمرار عزاداری، تا روز قیامت، سبب و عامل بقای اسلام و احياي تشیّع است. بنابراين اگر ثواب آن از حج و عمره بالاتر باشد، تعجّب ندارد.
تأکيد مکرّر تعالیم دینی بر عزاداري نیز به خاطر نقش مؤثر آن بر بقای تشيّع است. در روايات ميخوانيم کسانی که به عزاداری اهمیت میدهند، مانند اصحاب اباعبدالله در روز عاشورا هستند. امام حسین(ع) به اصحاب خود فرمودند: مثل شما نیامده و نخواهد آمد. حال اگر کسي در اين مجالس شرکت کند، مثل اصحاب امام حسین(ع) میشود. مثلاً عزاداران میتوانند با شرکت در عزاداری، حالت توبه و انابه پیدا کنند و مثل حرّ، فايده اوّل، یعنی آمرزش گناهان را ببرند.پنجم: استجابت دعااز ديگر فوائد عزاداري، استحابت دعا است. بحث دعا و استجابت آن در جلسات عزاداري مفصّل است. اين مطلب به تجربه بارها اثبات شده و حاکي از عنایت خاص معصومين(ع) به عزاداران است.«التماس دعا»منابع:http://www.bultannews.com/fa/news/http://www.mehrnews.com/news/ http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa2518https://www.mashreghnews.ir/news/