ویژگی‌های ماه رمضان

ماه رمضان ویژگی‌های بسیاری دارد، نزول قرآن کریم، شب‌های قدر و نزول ملائکه و روح از ویژگی‌های آن است. از امام صادق(ع) نقل است که چون شب اول ماه رمضان شود، خداوند، از آفریدگان، هر کس را بخواهد، می‌‏آمرزد. پس چون شب بعد فرا رسد، 2برابر آنان را می‏آمرزد. شب بعد، 2برابر همه آنانی را که آمرزیده و آزاد کرده است، می‏آمرزد، تا اینکه آخرین شب ماه رمضان، 2برابر آنچه در هر شب آزاد کرده است، از آتش آزاد می‌کند.





اعما ل ماه رمضان

اعمال مشترکه در این ماه 4گروه است:
گروه اول، اعمالی کلی که اختصاص به روز و شب معینی ندارد.
از امام جعفر صادق و امام موسی کاظم(ع) نقل است که فرمودند: می‌گویی در ماه رمضان از اول تا آخر آن بعد از هر فریضه:‌ اللهمَ ارزُقنِی حَجَّ بَیتِک الحَرامِ فِی عامِی هذا و فی کلِّ عامٍ ما اَبقَیتَنِی فی یسرٍ مِنک... (متن کامل این دعا در مفاتیح الجنان آمده‌است.) همچنین از حضرت محمد(ص) نقل شده: هر که در ماه رمضان بعد از هر نماز واجبی دعای «اللهم ادخل علی اهل القبور السرور ... » را بخواند خداوند گناهان او را تا روز قیامت بیامرزد.یکی از بهترین اعمال در ایام ماه مبارک رمضان خواندن قرآن است. در روایات آمده‌است که هر چیزی را بهاری است و بهار قرآن ماه مبارک رمضان است و در ماه‌های دیگر هر ماه یک ختم قرآن سنت است و در ماه رمضان در هر 3 روز یک ختم سنت است. همچنین در این ماه دعا و صلوات و استغفار و ذکر «لا‌له‌الا‌الله» بسیار توصیه شده‌است.

گروه دوم اعمالی است که در شب‌های ماه مبارک رمضان باید به جا آورد.
افطار: مستحب است که روزه‌دار بعد از نماز شام افطار کند مگر آنکه دچار ضعف جسمانی شده باشد یا جمعی برای افطار منتظر باشند؛ افطار با چیز پاکیزه از حرام و شبهات. توصیه شده که روزه‌دار به خرمای حلال افطار کند تا ثواب نمازش 400برابر شود و به خرما و آب و به رطب و به لبن و به حلوا و به نبات و به آب گرم به هر کدام افطار کند نیز خوب است.

خواندن دعا: خواندن دعا نیز در این هنگام توصیه شده‌است. برخی از این دعاها به این شرح است:‌ اللهمَّ لَک صُمْتُ، وَ عَلی رِزْقِک اَفْطَرْتُ وَ عَلَیک تَوَکلْتُ؛ خدایا برای تو روزه گرفتم و به روزی تو افطار می‌کنم و بر تو توکل دارم..

تا خدا عطا کند به او ثواب هر کسی را که در این روز روزه داشته و اگر دعای‌اللهمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظِیم «خدایا ‌ای پروردگار نور بزرگ» را بخواند فضیلت بسیار یابد و روایت شده که حضرت امیرالمؤمنین(ع) هر گاه می‌خواست افطار کند می‌گفت:
بِسْمِ‌الله‌اللهمَّ لَک صُمْنا وَ عَلی رِزْقِک اَفْطَرنا فَتَقَبَّلْ مِنّا اِنَّک اَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ
خواندن دعای «بِسْمِ‌الله الرَّحْمنِ الرَّحیمِ یا واسِعَ الْمَغْفِرَةِ اغْفِرْلی»، هنگام خوردن لقمه اول افطار. همچنین خواندن سوره قدر در وقت افطار. دادن صدقه و افطار به روزه‌‌داران در وقت افطار حتی اگر به اندازه چند دانه خرما یا شربتی باشد.

گروه سوم، اعمال سحرهای ماه مبارک رمضان است. خوردن سحری را نباید ترک کرد حتی اگر به اندازه یک دانه خرما باشد و در روایات متعدد آمده که خداوند و ملائکه صلوات می‌فرستند بر آنان که استغفار می‌کنند و در سحرها، سحری می‌خورند. خواندن سوره قدر در هنگام سحری، نیز بسیار روایت شده که هر کس این سوره مبارکه را هنگام افطار و سحری بخواند در مابین این دو وقت، ثواب کسی که در راه خدا در خون خود بغلتد را دارد.

گروه چهارم، اعمال روزهای ماه مبارک رمضان است؛ هر روز دعای‌اللهمَّ هذا شَهرُ رَمَضان اَلَّذی اَنزَلتَ فِیهِ القُرآن هُدی لِلنَّاسِ وَ بَیناتٍ مِنَ الهُدی وَ الفُرقان... که در مفاتیح الجنان نیز آمده را بخواند. خواندن تسبیحات ویژه‌ای که در مفاتیح‌الجنان موجود است. هر روز 100مرتبه ذکر سبحان الضارِّ النافع سبحان القاضی بالحق سبحان العلی الأعلی سبحان و بحمده سبحان و تعالی. از سنت‌های ماه مبارک رمضان فرستادن صلوات است.