شاهنامه، اثر حکیم ابوالقاسم فردوسی، یکی از بزرگ‌ترین حماسه‌های جهان، شاهکار حماسی زبان فارسی و حماسهٔ ملی ایرانیان است. فردوسی در سطح ملی بزرگترین شاعر ایرانی و در سطح جهانی یکی از حماسه سرایان نامدار جهان در طول تاریخ بشر است که در اشعار خود از تاریخ ایران باستان و اعتقادات و باورهای کهن ایرانی بهره‌‌ها جسته و اثری بزرگ با نام شاهنامه خلق کرده و بیش از سی سال برای به نظم آوردن شاهنامه رنج کشیده است. فردوسی، خردمندی ژرف نگر بود که بیش از هزار سال پیش از این، در هنگامه تاخت و تاز بیگانگان بر فرهنگ ایران،‌ پاسداری و نگاهبانی از این فرهنگ را به جان خرید و زندگی خود را بر سر آفرینش بزرگترین و برجسته ترین اثر حماسی همه دوران های ایران گذاشت. او فرزند توس بود و میوه خراسان بزرگ، خاک پارسی پرور ایران. فردوسی نه تنها بزرگترین شاعر ایرانی بلکه به حقیقت برترین چهره تاریخی ایران و به عبارتی اول فرد ایرانی و شخص اول ایرانیان و بلکه یکی از سازندگان هویت تاریخی ایرانیان است زیرا حماسه بزرگ و منظوم او یعنی شاهنامه، شناسنامه فرهنگی و سند هویت ملی ماست.



مشخصات نسخه:

‏‏ شاهنامه‌ فردوسی/ حکیم ابوالقاسم فردوسی؛مقدمه نویس محمدصادق الحسینی الفراهانی؛ مصحح عبدالعلی بیدگلی کاشانی؛کاتب محمدحسین عمادالکتاب؛49 تصویر از علی خان، محمد کاظم، حسین علی، مصورالملک

طهران: چاپخانه اقا سید مرتضی، به دستیاری میرزا حسن و میرزا عباس،1322- ۱۳۲۶ ق

۴ ج(دریک مجلد) (18+172+123+152+133+55+18ص)، مصور؛ 42× 32س.م، سلطانی؛ ابعاد متن 32×20س.م، 6 ستون، 33 سطر

‏ تاریخ کتابت: ۱۳۱۹ - ۱۳۲۲ ق

‏ خط نستعلیق؛ جلد مقوایی با روکش تیماج؛ کاغذ فرنگی نخودی؛ اوراق مجدول، صفحه آغاز شاهنامه سرلوح و کتیبه، ‏ ۴9 تصویر سیاه و سفید در متن و در سرلوح

‏‏ فرهنگ لغات و فهرست سلاطین عجم و ایام سلطنت ایشان در آخر کتاب آمده است.

‏ این نسخه از شاهنامه در یک مقدمه و 4 جلد و ملحقات و در پایان نیز فرهنگ لغات آورده شده است. از جمله تصاویر این کتاب: تصویر محمدعلی شاه در سر لوح، تصویر مظفر الدین شاه، مقبره فردوسی در طوس، تصویر حسین پاشاخان امیرجنگ سپهسالار اعظم وزیر جنگ صورت کیومرث اول ملوک عجم، بر تخت نشتن جمشید و پیدا کردن آلات جنگ، محضر خواستن ضحاک از مهتران و پاره کردن کاوه آهنکران محضر را، بر تخت نشستن فریدون و آگاهی یافتن مادرش از احوالات آن، کشته شدن ایرج بدست برادرانش)‌، میدان جنگ منوچهر و تور و کشته شدن تور بدست منوچهر، بر تخت نشتن منوچهر و آیین فریدون پیش نهادن و .... است.در ابتدا شرح حال فردوسی و در انتها ملحقات شاهنامه فهرست واژگان و فهرست سلاطین عجم آمده است. این نسخه معروف به شاهنامه امیر بهادری به دستور حسین پاشا خان امیر بهادر جنگ چاپ شده است. نسخه به صورت شش ستونی چاپ شده است. در قسمتی از آن عبارت، که به تأثیر ادیب‌الممالک و مؤبد بیدگلی به لغات ساختگی ممزوج شده آمده است. در تافتخانه آقا سید مرتضی به دستیاری آقا میرزا عباس به فرخی انجامید به کلک من بنده محمد حسین عمادالکتاب به سالمه آدینه بیست و ششم شهر صفرالمظفر در سال یکهزار و سیصد و بیست و دو توسط علی خان، محمد کاظم، حسین علی و مصورالملک تصویرنگاری شده است. علی خان چندین نسخه دیگر چاپ سنگی را تصویرنگاری نموده است. لازم به ذکر است این نسخه در سال های بعد در چاپخانه علیاکبر علمی چاپ گراوری شده که درکتابخانه موجود است . مقدمه کتاب نوشته شاعر معروف محمد صادق امیری فراهانی ملقب به ادیب‌الممالک است. نسخه به خط خوشنویس معروف محمدحسین عمادالکتاب است. عمادالکتاب از جمله خوشنویسانی است که در زمینه «نستعلیق» خود را به مرتبه استادی رساند و به عنوان آخرین استاد این نوع خط مطرح گردید. وی آخرین استاد کل خط نستعلیق در ایران است که از کتیبه تا غبار را استادانه می نوشت. این استاد اولین خوشنویسی است که رسم المشق را برای استفاده ی نوآموزان ابداع و چاپ کرد. محمدحسین عمادالکتاب، هنر نقاشی را نزد مهدی خان مصورالملک شبیه ساز ماهر دوره قاجاریه که نقاشی های شاهنامه امیر بهادری به قلم اوست، فراگرفته است. او اولین خوشنویسی است که روش نقطه گذاری را در آموزش خط ابداع کرد. او نه تنها نستعلیق، بلکه شکسته و نسخ را هم نقطه گذاری کرد. برجسته ترین شاگردان او عبارتند از : حسن زرین خط، علی اکبر کاوه و مجدالکتاب گرگانی. او شیوه ی خاص میرزامحمدرضای کلهر را دنبال می کرد.آثار 1. تذکره تلامیذ الشعرا2. تصویر گل و بوته3. طرح دست و نحوه ی قلم به دست گرفتن صحیح برای خوشنویسی به صورت سیاه قلم4. فرهنگ مختصر عربی به فارسی 5. قطعات، سیاه مشق ها و نامه ها کتاب تقویت انگیزه در کارکنان 6.کتاب درکوچه های آشتی کنان 7.کتاب زندگی فرخی شاعر لب دوخته 8. کتابت اوصاف الاشراف خواجه نصیر طوسی 9.کتابت تحفه العراقین خاقانی کتابت ترجیع بند هاتف اصفهانی کتابت حساب موسی خان10.کتابت دیوان ناصرخسرو و کتابت سفرنامه استانلی به آفریقا 11.کتابت شاهنامه فردوسی معروف به امیربهادر 12.کتابت قانون اساسی و کتابت قرآن نفیس با خط نسخ ممتاز حاشیه دار کتابت نامه ی دانشوران ناصری 13.کتابت یک مرقع نفیس 14.کتاب شاهنامه زاگرپ 15. کتیبه اطراف صحن و مقبره خانقاه صفی علیشاه کتیبه حدیث ( ولایت علی بن ابیطالب و... )در حضرت عبدالعظیم کتیبه سردر اداره کل ثبت اسناد و املاک کشور کتیبه سردر بیمارستان فیروزآبادی در شهر ری کتیبه سردر دانشسرای عالی تهران،کتیبه سردر ساختمان دارالفنون در خیابان ناصرخسرو کتیبه سردر مسجد سپهسالار کتیبه سردر مسجد ناصریه کتیبه سردر مسجد و مدرسه قنبرعلی خان در خیابان سیروس کتیبه های لوحه ی آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی در طوس منظره زندان انفرادی عمادالکتاب در نظمیه. اصل تابلو به اندازه ی 27 × 35 سانتی متر و به شیوه ی آب رنگ است و در مجموعه ی آقای باقر ترقی نگهداری می شود.33 منظومه از عطش لبریز.34 نیمرخ عمادالکتاب است.