منشور سازمان ملل روز معلولان را برخاسته از نیازهای افرادی می داند که به رغم محدودیت‌های حسی و حرکتی باید مانند دیگران از امکانات رفاهی و اجتماعی برخوردار شوند؛ طبق این منشور معلولین نیز صرف نظر ازعلت، کیفیت، و حدت نقص و ناتوانی‌شان، دارای همان حقوق اساسی هستند که سایر هموطنان هم سن‌شان از آنها برخوردارند. حق برخورداری از یک زندگی دلپذیر وحتی المقدور عادی، در راس این حقوق قراردارد، حق بهره مندی از خدمات آموزش و پرورش، بهداشت، مسکن، اشتغال، امکانات تفریحی، حقوق مدنی، سیاسی و حفظ حیثیت انسانی معلولین، حق ذاتی آن‌هاست.
روز جهانی معلولین چه روزی است؟
روز جهانی معلولین سوم دسامبر هر سال برابر با دوازدهم آذر ماه است
هدف از نامگذاری روز جهانی معلولین چیست؟
هدف از نامگذاری سوم دسامبر با عنوان روز جهانی معلولین افزایش آگاهی عمومی، درک و پذیرش افراد دارای معلولیت و تجلیل از دستاوردها و مشارکت‌های آنها است
معلول کیست؟
کم توان یا معلول به کسی گفته می‌شود که به علت نقص جسمی یا ذهنی (چه مادرزاد وچه غیر آن) اختلال مستمر و قابل توجهی در سلامت و کارآمدی عمومی وی ایجاد شده و تا حدی یا به کلی ازتامین ضرورت‌های زندگی عادی فردی یا اجتماعی ناتوان است.
انواع معلولیت
معلولیت‌ها بر حسب امکانات بازتوانی و ترمیمی و نتایج اجتماعی در چهار گروه عمده طبقه‌بندی می شوند و هر کدام از این گروه ها شامل معلولیت‌های متعدد و متنوع می باشند:
معلولیت‌های حواسی که شامل معلولیت های بینایی و شنوایی هستند.
معلولیت‌های احشایی که شامل معلولیت های قلبی عروقی تنفسی کلیوی و... می باشند.
معلولیت‌های حرکتی که شامل انواع معلولیت های دستگاه حرکتی و اعصاب است.
معلولیت‌های روانی
مشکلات معلولین در ایران
معلولین در ایران دارای مشکلات متعددی هستند ازجمله:
مشکلات درون و برون‌شهری: یکی از عمده‌ترین مشکلات معلولین مشکل حمل‌ونقل و جابه‌جایی درون و برون‌شهری است. به‌طور مثال نبود امکانات مناسب بهداشتی بین جاده‌ای برای آنها، نبود امکانات در مراکز خرید و … . اما مهم‌ترین موضوع این بخش که می‌توان به آن پرداخت، نبود امکانات حمل‌ونقل درون‌شهری برای آنها است. نبود صندلی‌های مناسب در مترو و بی آر تی، وجود پیاده‌روهایی با عرض کم و استفاده از مصالح نامناسب برای ساخت آنها و … .
مشکلات کار: در ایران قانونی مبتنی بر قانون ۳ درصد وجود دارد که بیان می‌کند در دستگاه‌های دولتی ۳ درصد افراد استخدامی باید از معلولین باشند اما این قانون اجرایی نمی‌شود
برخورد افراد جامعه: به دلیل عدم فرهنگ‌سازی برخی از معلولین سعی می‌کنند کمتر در جامعه حضور پیدا کنند.
زندگی شخصی: معلولین در زندگی شخصی خود را افرادی سرشکسته و ناتوان می‌دانند که توان مقابله با دیگر افراد جامعه را ندارند، اما این نگرش در آنها باید دچار تغییراتی شود که این تغییرات با کمک افراد خانواده و دوستان و اطرافیان آنها صورت خواهد گرفت. به استعدادهایی که معلولین دارند باید توجه شود و با استفاده از آنها بتوانند زندگی را از نو آغاز کرده و احساس کمبود یا مزاحمت برای دیگر افراد نداشته باشند.
مشکلات مالی: مشکلات اقتصادی معلولین ناشی از نبود شغل مناسب و گاه هزینه‌های سنگین بازتوانی است
مشکلات تحصیلی: مشکلات تحصیلی معلولین شامل عدم امکانات در مدارس و دانشگاه‌ها و نگاه مردم جامعه و عدم فرهنگ‌سازی است
مشکلات ورزشی و رفاهی: همان مشکل نبود امکانات مناسب برای حمل‌ونقل و هزینه‌های بالای ورزش برای معلولین مانع انجام ورزش برای اکثر معلولین شده است.
مشکلات ازدواج: کمتر کسی حاضر می‌شود با فرد معلول ازدواج کند و ازدواج دو فرد معلول نیز باهم دارای زیان‌هایی است که گاه با توجه به معلولیت افراد از مزایای آن پیشی می‌گیرد.
چگونه به معلولین کمک کنیم؟
به فرد و نیازهایش توجه کنید: باید به آنها توجه داشته باشید تا متوجه شوید که آیا از نظر جسمی و یا احساسی احتیاج به کمک دارند؟ با توجه به سن، نوع معلولیت و میزان دریافت مراقبت از طرف دیگران، میزان کمک شما نیز متفاوت خواهد بود.
ارائه کمک‌هایی مبتنی بر نیاز شخص: ارائه کمک بستگی به نوع معلولیت شخص دارد. کمک شما می تواند بصورت فیزیکی و یا احساسی باشد، نباید در کمک کردن اصرار کنید و اگر می گویند کاری را خودشان می‌توانند انجام دهند بگذارید انجام دهند.
پاسخ به درخواست کمک فرد و پشتیبانی مناسب: اگر فرد از شما کمکی خواست مودب و مهربان باشید وهنگام کمک کردن و صحبت با وی باید خوشحال و مشتاق به نظر برسید. در جواب درخواست آنها هچیزی نگویید که باعث شود آنها احساس بدی نسبت به معلولیتشان داشته باشند.
هر گونه تجهیزات خاصی را که ممکن است احتیاج داشته باشند فراهم کنید: برای فراهم کردن تجهیزات خاصی که آنها نیاز دارند تلاش کنید. برای کمک های مالی می توانید از بیمه خدمات درمانی و یا انجمن های خیریه استفاده کنید.
اثبات (نشان دادن) عشق و علاقه: یکی از کارهایی که هنگام کمک به فرد معلول باید انجام دهید اثبات علاقه‌تان به وی است. معلولیت او را بپذیرید و به او به عنوان شخصی با نیازها و چالش‌های خاص بنگرید.
دورهمی‌های خانوادگیتان را متفکرانه برنامه ریزی کنید: هر برنامه‌ای داشتید باید معلولیت شخص را در نظر بگیرید.، مثلا اگر شخص کم‌توان جسمی است فعالیتی را انتخاب کنید که حرکت زیادی لازم نداشته باشد.
صبر و شکیبایی خود را افزایش دهید: صبر برای کسانی که با افراد معلول سروکار دارند یک ضرورت مهم است. چون بعضی از افراد معلول (مثل همه‌ی افراد دیگر) ممکن است معنای پشتیبانی شما را درک نکنند.
از فرد معلول راجع به نیازهایش سوال کنید: از فرد بپرسید به چه چیزی احتیاج دارد. گاهی ممکن است فرد برای درخواست کمک خجالت بکشد و یا اصلا نداند درخواستش را چگونه بیان کند. به فرد اطمینان دهید و بگویید: هر وقت به کمک احتیاج داشتید روی من حساب کنید.
شعار امسال روز جهانی معلولان : راه حل های تحول آفرین برای توسعه فراگیر و نقش نوآوری در دامن زدن به جهانی در دسترس و برابر
