استرابیسم یا لوچى، اختلال چشمى است که در آن محور چشمها در یک راستا نبوده و چشمها در جهات مختلف نگاه می کنند. معمولاً یکى از چشمها مستقیم نگاه کرده و چشم دیگر به سمت داخل، خارج، بالا، یا پایین منحرف می شود. انحراف همیشه وجود دارد یا گاهگاهى ظاهر می شود. گاهى اوقات چشمى که قبلاً انحراف داشته، مستقیماً نگاه می کند و در این زمان چشمى که قبلاً مستقیم نگاه مى کرده، منحرف می شود.
انحراف چشم اختلال شایعی در بچه ها است و تقریباً در ۴% کودکان دیده می شود. البته در بالغین نیز ایجاد می شود که ناشى از فلج اعصاب عضلات، دید کم بعد از دیگر جراحی هاى چشمى و مشخص تر شدن انحراف چشمى مخفى قبلى است. سه علت عمده انحراف چشم به خصوص در کودکان عبارت است از: 1- اختلال در واضح دیده شدن تصویر، مثل مواردى که دوبینى قابل توجه وجود دارد و سعى در ایجاد تصویر واضح باعث منحرف شدن چشمها می شود. ۲- اختلالات عضلات خارج چشمى یا اعصاب این عضلات که در نتیجه فرد توانایى مستقیم نگاه داشتن چشمها را ندارد. ۳- اختلالات مغزى مختلف: از شایعترین انواع استرابیسم، یکى انحراف چشمها به داخل (به سمت بینی) است. دیگرى انحراف چشمها به خارج (دور از بینی) است. این مسئله با رشد بچه برطرف خواهد شد، ولى استرابیسم واقعى خود به خود برطرف نمی شود. درمان استرابیسم برای ایجاد دید خوب، برطرف کردن انحراف چشم و برقرارى دید دوچشمى همزمان براى پیدا کردن دید سه بعدى یا درک عمق انجام می شود. چشم پزشک بعد از معاینه کامل چشم، درمان لازم را پیشنهاد می کند. در بعضى موارد با تجویز عینک می توان دید کودک را بهبود بخشید و انحراف چشم را نیز برطرف کرد. درمان هاى دیگر شامل بستن چشم سالم، جراحى آب مروارید براى بهبود دید چشم مبتلا یا جراحى عضلات خارج چشمى است. اما آیا جراحى استرابیسم در بالغین فقط به منظور زیبایى انجام می شود؟ مهمتر از مسئله زیبائى این است که ارتباط هر شخص با افراد دیگر از طریق چشم است و در صورت وجود انحراف چشم، این ارتباط چشمی مختل خواهد شد. مسئله دوم بهبود میدان دید فرد مبتلا است و مسئله سوم این است که جراحى در مواردى سبب ایجاد دید عمق در فرد مبتلا خواهد شد. بنا بر این مسئله زیبایى کوچکترین سود ناشى از درمان استرابیسم در بالغین است. در هیچ کدام از جراحىهاى چشمى، کره چشم از حدقه جدا نمی شود. در جراحى استرابیسم، چشم پزشک با ایجاد برش کوچکى روى بافت پوشاننده کره چشم به عضلات خارج چشمى دست می یابد و بر مبناى نوع انحراف، هر یک از عضلات خارج چشمى را ممکن است در جاى جدیدى قرار داده، تضعیف یا تقویت نماید. جراحى ممکن است روى یک یا هر دو چشم انجام شود. جراحى در کودکان حتماً با بیهوش کردن آنان صورت می گیرد، ولى در بالغین جراحى را حتى با بی حسى موضعى انجام می دهند. می توان براى تنظیم دقیق تر محورهاى چشم از بخیه هاى قابل تنظیم استفاده کرد که اگر بعد از جراحى مقدارى از انحراف باقى مانده بود، بعد از جراحى برطرف شود. دوره بهبودى سریع بوده و در عرض چند روز فرد می تواند فعالیت هاى عادى خود را شروع کند. بعد از جراحى ممکن است نیاز به استفاده از عینک یا منشور باشد. همچنین در بعضى موارد ممکن است جراحى مجدد براى برطرف کردن کمى انحراف لازم باشد. مثل هر عمل جراحى دیگرى جراحی استرابیسم نیز ممکن است همراه با عوارضى مثل عفونت و خونریزى و.. باشد، ولى عوارض جدى آن بسیار نادر است. به طور کلى جراحى استرابیسم درمانى مؤثر براى برطرف کردن انحراف بوده، ولى جانشینى براى عینک و درمان تنبلى چشم نیست. با تزریق دارو در عضله مورد نظر، عضله به مدت ۳۶ ماه شل می شود. گرچه این دارو موقتى است، ولى در بعضى موارد سبب بهبود انحراف چشم می شود. ممکن است نیاز به تزریق هاى مکرر دارو باشد، ولى در بسیارى موارد، تأثیر آن به خوبى جراحى نیست. گرچه در بعضى موارد بهترین راه درمان است.
منبع : ایران سپید