حجتالاسلام والمسلمین محمود اباذری، کارشناس و استاد مهدویت حوزه در ادامه تبیین آیات مهدویت به ارتباط آیه سوم سوره مبارکه بقره «الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنْفِقُونَ» و آیه ۲۰۰ سوره آل عمران با موضوع مهدویت پرداخت که متن آن به شرح زیر است:
در این آیات خداوند ابتدا در مورد قرآن، این معجزه جاودان سخن گفته و اینکه هدایت برای پرهیزگاران است؛ البته قرآن برای همه هدایت است، ولی پرهیزگاران از این فرصت استفاده میکنند. دأب قرآن این است که وقتی از گروهی نام برد آنان را معرفی میکند؛ متقین کسانی هستند که ایمان به غیب دارند؛ غیب نقطه مقابل شهود است؛ یکسری امور را ما از طریق حواس پنجگانه در میابیم، ولی برخی امور در دائره حواس پنجگانه نیستند؛ غیب مطلق، خداوند است در دنیا و آخرت و برای خواص و برای عموم.
یکی از نکاتی که همه باید به آن توجه کنیم این است که هرگز خدا را نمیتوان دید، زیرا خدایی را که بتوان دید محدود است و هرچیزی که محدود باشد مخلوق است و هر مخلوقی، خالقی دارد. البته غیب شامل لوح، قلم و کرسی، عرش، فرشتگان و ... هم است و طبق تأکید برخی روایات از بارزترین مصداق ایمان به غیب ایمان به وجود مبارک حضرت حجت(ع) است؛ وقتی از معصوم(ع) در ذیل این آیه سؤال میشود، میفرماید: متقین کسانی هستند که ایمان و باور به حجت و امام غائب دارند؛ یعنی کسانی که ایمان به ظهور و قیام آن حضرت دارند و اینکه قطعاً این ظهور رخ خواهد داد.
رؤیت امام
سر اینکه ایمان به امام زمان را جزء ویژگیهای متقین برشمرده شده است، این است که ارزش انسان در پرتو ایمان به غیب است که با آن حجت درونی و نعمت عظیم عقلی که به انسان داده از حیوانات جدا شده و به این حقیقت اذعان دارد که دامنه و دائره وجود انسان به محسوسات ختم نمیشود و اموری وجود دارند که با حواس چندگانه قابل درک نیست، لذا این گروه وقتی سخن از امام زمان در نزد آنان باشد نمیگویند که امام کو چرا ما او را نمیبینیم.
اینها با برهان های عقلی، آیات فراوان قرآن و روایات نورانی معصومین(ع) به این یقین و باور رسیدهاند که عالم هرگز از حجت خدا غایب نبوده و نخواهد بود؛ الان این حجت را نمیبینیم و حجت این زمان غائب است ولی متقین ایمان و باور به این حجت غائب دارند و اینکه قطعا خواهد آمد و ظهور و قیام خواهد کرد زیرا وعده الهی به این مسئله تعلق گرفته است.
همه منتظران باید به این مسئله توجه کنند که طولانی شدن مدت غیبت و از طرف دیگر شبههافکنی دشمنان سبب میشود تا برخی ایمانشان با وجود حضرت حجت سست شود و در این اعتقاد بلغزند ولی متقین این طور نیستند و با نهایت یقین قوی معتقدند که هرقدر هم غیبت طول بکشد و دشمنان شبهه افکنی کنند بر باور آنان و محبت و عشق و انتظار آنها افزوده میشود و آمادگی برای یاری امام زمان را در وجودشان را افزایش میدهند. متقین کسانی هستند که به حضرت حجت باور دارند و به اینکه قیام او حتماً صورت خواهد گرفت باور دارند.
ارتباط آیه ۲۰۰ بقره با مهدویت
یکی از مهمترین وظائف منتظران مرزبانی و مراقبت از اندیشه ناب مهدویت است؛ در آیه ۲۰۰ سوره مبارکه آل عمران آمده است که «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صَابِرُوا وَ رَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»؛ وقتی خدا وجود نازنین پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) و بعد شیعیان ایشان را آفردی از آنان عهد و پیمان گرفت که اهل صبر در بعد فردی و اجتماعی و اهل مراقبت از ارزشها باشند و تقوا را رعایت کنند و در برابر این مسئله خدا وعده داد که روزی، سلامتی و عدالت کل عالم را در برخواهد گرفت و هیچ ظلمی وجود نخواهد داشت.
آنچه در روایت بیان شده که عهد و پیمان گرفته شده دقیقاً در این آیه آمده است؛ ابتدا فرموده که اصبروا یعنی همه توان خود را در رسیدن به هدفتان به کار بگیرید، زیرا در مسیر زندگی ناملایمات و اشکالاتی ایجاد میشود؛ انسان با اتکاء به خدا میتواند ناشدنیها را شدنی کند و نمیشود و نمیتوانم نداریم؛ صبر و نهراسیدن از شکستها در این مسیر مهم است. همچنین قرآن با تعبیر صَابِرُوا فرموده که گاهی مشکلات بر یک جامعه وارد میشود و در اینجا فرموده که ای امت اسلام از سختیها و گردنههای صعب العبور نتراسید و از فشار و سختی و تحریم و تهدیدها نترسید و جلو بروید.
حقیقتهای ارزشمند، دشمن دارد و در معرض نابودشدن است؛ حقائقی مانند نماز و ولایت و مهدویت که باید از آن مراقبت کنیم؛ در روایت است که از امامی که چشم به راه او هستید محافظت کنید، یعنی نسبت به اندیشه مهدویت مراقبت داشته باشید، زیرا دشمن از شیوههای مختلف برای ضربه زدن به مهدویت بهره میبرد و گاهی از طریق مدعیان دروغین و گاهی از طریق شبهات و انکارها به این مسئله رو میآورد.