امام محمد باقر(ع) پیشوای پنجم شیعیان، روز جمعه اول ما رجب، سال 57 هجری در مدینه دیده به جهان گشود. دهها سال پیش از تولد وی، نیای بزرگوارش پیامبر اکرم(ص) نام خود «محمد» را برای وی برگزیده و او را به لقب «باقر» ملقب فرمود. پدر بزرگوارش «امام علیّ بن الحسین بن علیّ بن ابیطالب علیهم السلام» معروف به سجّاد(ع) و مادرش «فاطمه» معروف به امّ عبدالله(دختر امام حسن مجتبی علیه السلام) است که امام صادق(ع) در باره ایشان فرمود: «فاطمه، صدّیقه ای است که در میان فرزندان حسن بن علیّ (ع) بی نظیر است». امام باقر(ع)، در میان خاندان پیامبر(ص) نخستین کسی بود که هم پدر و هم مادر وی فاطمی و علوی بودند.
کنیه های امام پنجم (ع)
برای امام محمدباقرعلیه السلام، در کتب روایی، دو کنیه بر شمرده اند:
1. ابوجعفر: به مناسب این که امام پنجم پدر امام جعفر صادق علیه السلام است.
2. ابوجعفر الاوّل: به این دلیل که با کنیه امام جوادعلیه السلام اشتباه نشود؛ چرا که هردو امامِ همام، مُکنّا به ابوجعفر هستند. امام نهم علیه السلام کنیه اش ابوجعفر الثّانی است.
القاب امام باقرعلیه السلام
القاب پنجمین امام معصوم علیه السلام به شرح ذیل است:
1. الامین ؛ امانت دارِ اسرارِ الهی.
2. الباقر به معنی شکافنده.
3. باقرالعلم (العلوم) به معنی شکافنده دانش (دانش ها).
4. الشاکر به معنی شُکر کننده.
5. الشاکر لله به معنی شکرکننده خداوند.
6. الشبیه به معنی اینکه به پیامبراکرم صلی الله علیه وآله وسلم شباهت داشته است.
و...
شاهد حادثه کربلا و شکافنده علوم
امام باقر(ع) بیش از سه سال از عمر خویش را در حالی که کودکی خردسال بود در عصر جدّش امام حسین(ع) گذراند و در آغاز زندگی خویش از نزدیک، حادثه خونین، اسفناک و تاریخی کربلا را شاهد بود. یعقوبی نقل می کند که حضرت باقر(ع) فرمود: "هنگامی که جدّم حسین بن علیّ(ع) به شهادت رسید، من چهار ساله بودم و شهادت آن حضرت و آنچه که در آن روز بر ما گذشت را به یاد دارم… ". امام باقر(ع) در خلال امامت پدر بزرگوارش حضرت زین العابدین(ع)، از شاخسار رسالت و امامت و علوم نبوی(ص) بهره ها برد و در دامن پاک خاندان وحی و امامت پرورش یافت تا در آینده، مسئولیت رهبری و هدایت جامعه اسلامی و بشری را به عهده گیرد. جابر بن عبّدالله انصاری، صحابی گران قدر رسول خدا(ص) می گوید:” پیامبر اسلام(ص) به من فرمود: تو آن قدر عمر می کنی تا یکی از فرزندان مرا از نسل حسین(ع) ملاقات خواهی کرد. او را « محمّد » می نامند، وی علم دین را کاملاً مو شکافی می کند، هنگامی که او را دیدی سلام مرا به او برسان”. دانشمندان هم عصر آن حضرت، سخنان شگفت انگیزی از علوم و دانش های امام(ع) را نقل کرده اند که در کتاب های حدیثی و تاریخی ضبط شده است.
جابر عمری دراز یافت تا اینکه – طبق نقل امام صادق(ع) – روزی امام باقر(ع) به نزد وی رفت و بر او سلام کرد. جابر جواب سلام را داد و چون نابینا بود پرسید: چه کسی هستی؟ فرمود: محمد بن علی بن الحسین. جابر گفت: فرزندم پیش بیا، امام(ع) نزدیک رفت. جابر دست امام (ع) را بوسید و خود را روی پای وی انداخت، می بوسید و می گفت: رسول خدا(ص) تو را سلام رسانده است... .
و از آن پس جابر پیوسته خدمت امام (ع) می رسید و از محضر پر فیضش استفاده می کرد.
امام محمد باقر(ع) می فرمایند:« قال ابوجعفر (علیه السلام): زیارة قبر رسول الله صلى الله علیه و آله و زیارة قبور الشهداء، و زیارة قبر الحسین بن على علیهما السلام تعدل حجة مبرورة مع رسول الله صلى الله علیه و آله؛ زیارت قبر رسول خدا (ص) و زیارت مزار شهیدان، و زیارت مرقد امام حسین علیه السلام معادل است با حج مقبولى که همراه رسول خدا (ص) بجا آورده شود».
منبع:
https://www.mashreghnews.ir/news/
http://www.imam-khomeini.ir/fa/
http://ensani.ir/fa/article/57794
http://janat1.ir/hadith