به همت بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی کتاب «زید بن ثابت و نقش او در تاریخ نگارش قرآن کریم» روانه بازار نشر شد.
به گزارش آستان نیوز، مسئله گردآوری، تدوین قرآن و افرادی که در این زمینه نقش ایفا کردهاند هم در میان محققان مسلمان و هم در میان اسلامشناسان غربی، یکی از موضوعات مهم به شمار میرود. درباره نقش افراد در گردآوری قرآن، مورخان نام افراد زیادی را به عنوان کاتب رسول خدا(ص) مطرح کردهاند، یکی از چهرههای سرشناس در حوزه کتابت قرآن که در تاریخ قرآن درباره آن بسیار صحبت شده است، شخصیتی به نام «زید بن ثابت» است.
یکی از موضوعات مهم مطرح شده در تاریخ قرآن کریم، مسئله جمعآوری قرآن در دوران خلفا و به خصوص نقش مهم و اساسی شخصیت «زید بن ثابت» در آن است.
آنچه تا کنون در کتابهای علوم قرآنی درباره زید و نقش او در گردآوری قرآن نوشته شده، نگاه خوشبینانه به وی میباشد. در این کتاب این نوع نگاه مورد تردید قرار گرفته و نخستین پرسشی که نوع نگاهها را نسبت به زید میتوانست تغییر دهد این بود که بر فرض جمع قرآن بعد از پیامبر(ص) چرا زید انتخاب شد؟
نوشتار حاضر به دنبال پاسخ این پرسش بود که با بررسی و تتبع در اخبار مختلف پیرامون زید، به فضیلتسازیهای بحثبرانگیز و بزرگنماییهایی بسیار درباره زید دست یافت. در این اثر، نظریات مستشرقانی همچون شوالی، جان برتون و بلاشر در مورد زید بن ثابت نیز مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
این اثر در دو بخش «شخصیتشناسی زید» و «زید بن ثابت و کتابت قرآن» به موضوعاتی همچون شخصیت فردی، سیاسی، اجتماعی و علمی زید و نقد و بررسی آن، گردآوری و تدوین قرآن، کاتبان زمان پیامبر(ص)، بررسی گردآوری قرآن در زمان عثمان، بررسی دیدگاههای مستشرقان درباره نقش زید در گردآوری و تدوین قرآن و... میپردازد.
در بخشی از این اثر با عنوان سابقه کتابت در سرزمین حجاز، آمده است: یکی از نکتههای برجستهای که در تاریخ اسلام خودنمایی میکند و نشان میدهد همزمان با حیات نبی مکرم اسلام(ص) عدهای در مکه سواد نوشتن و خواندن داشتند واقعه جنگ بدر است که پس از پیروزی مسلمانان، پیامبر به اسرا فرمودند هر کس بتواند ده نفر از مسلمانان را آموزش بدهد آزاد است. این واقعه نشان میدهد اولا پیش از بعثت پیامبر(ص) افراد با سوادی وجود داشتند و ثانیا خود پیامبر اسلام(ص) اولین مروج خط، کتابت و خواندن و نوشتن بود.
کتاب «زید بن ثابت و نقش او در تاریخ نگارش قرآن کریم» توسط علیرضا زکیزاده رنانی و مجید فقیه حبیبآبادی نگاشته و در شمارگان 200 نسخه و قطع وزیری منتشر و روانه بازار نشر شده است.