سومین جلد از اثر «کتاب القضا من کتاب تحقیق‌الدلائل فی شرح تلخیص‌المسائل» به تازگی به همت گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر و روانه بازار نشر شده است.
به گزارش آستان نیوز، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی شریعتی‌تبار مدیر گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، اظهار کرد: «کتاب القضا من کتاب تحقیق‌الدلائل فی شرح تلخیص‌المسائل» توسط حجت‌الاسلام والمسلمین حاج مولی علی الکنی الطهرانی به زبان عربی نگاشته شده است.
وی با بیان اینکه نخستین جلد از کتاب «القضا من کتاب تحقیق‌الدلائل فی شرح تلخیص‌المسائل» به همت پژوهش‌گران این گروه در سال 97 به چاپ رسید، ابراز کرد: این اثر از آثار گران‌سنگی است که در موضوع قضا نوشته شده و شیخ آقا بزرگ تهرانی آن را چنین وصف می‌کند: «این کتاب بنا بر تمام اقوال کسانی که آن‌ها را درک کرده‌ایم از جواهر، دقیق‌تر و استوارتر است.»
این پژوهش‌گر ادامه داد: بر اهل اجتهاد و تحقیق پوشیده نیست که نگارش چنین موضوعی، به پژوهش‌های بسیار زیادی نیازمند است و این کتاب نتیجه تلاش علمی و چکیده آموزه‌هایی است که عقول فقهای شیعه در مسائل این کتاب به آن دست یافته‌اند.
«کتاب‌القضا» مفصل‌ترین اثر در موضوع قضا و قضاوت
وی با بیان اینکه «کتاب‌القضا» مفصل‌ترین اثری است که در موضوع قضا و قضاوت نگاشته شده، افزود: این اثر دربردارنده آرا برخی از فقها با موضوع قضا و قضاوت است.
حجت‌الاسلام والمسلمین شریعتی‌تبار در ادامه با اشاره به ضرورت احیا این اثر گفت: اصل این اثر در قطع رحلی به چاپ رسیده که در واقع استفاده آن برای فضلا، طلاب و اساتید کمی دشوار است؛ همچنین به دلیل چاپ محدود و وجود برخی از اصطلاحات اشتباه در اصل این اثر، گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی بر آن شدند تا آن را تصحیح، تحقیق و احیا کنند.
وی خاطر‌نشان کرد: «کتاب‌القضا» جامع تمام مباحث قضایی و دربردارنده موضوعاتی اعم از معنای قضا و قضاوت، احکام قضا، وجوب قضاوت، شروط قاضی، راه‌های ثبوت ولایت بر قضا، آداب قضاوت، ارتزاق قاضی، طرق و راه‌های اثبات دعوا، صدور حکم و کیفیت آن، شهود و بینه، اقرار، قسم، قضاوت بر غایب و... است.
مدیر گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی مخاطبان این اثر را فضلای حوزه و اساتید و مسئولین و شخصیت‌های قضایی دانست و اظهار کرد: تا کنون سه جلد از این اثر به چاپ رسیده است و در آینده‌ای نزدیک چهارمین و پنجمین جلد از این اثر به چاپ خواهد رسید.
به گفته این پژوهش‌گر، این اثر از دیدگاه صاحب‌نظران یکی از بهترین متون فقهی به لحاظ قضاوت و قضا است و مولف کتاب از رجال فقهی و علمی و تحصیل کرده حوزه علمیه نجف و از مرجعیت علمی، سیاسی و اجتماعی در زمان قاجار به شمار می‌رفت.
مراحل احیاء، تصحیح و تحقیق اثر
حجت‌الاسلام والمسلمین علی اعتمادی یکی دیگر از پژوهش‌گران گروه فقه و اصول بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی نیز با اشاره به مراحل احیاء، تصحیح و تحقیق «کتاب‌القضا» گفت: برای تصحیح و احیا یک اثر باید به دنبال نسخ خطی برویم. پس از یافتن نسخ خطی، نسخه چاپ شده با نسخه‌های خطی مقابله می‌شود.
وی افزود: مرحله دیگر کار به این گونه است که ما آیات و روایاتی که مولف به عنوان دلیل در اثرش از آن‌ها استفاده کرده را با ذکر آدرس آیه، روایات و منابع، در این اثر آورده‌ایم.
این پژوهش‌گر ادامه داد: در ادامه کار احیا و تحقیق این اثر، لغات مشکل ترجمه شد و در مرحله دیگر که مهم‌ترین بخش کار است، آراء فقها استخراج شد.
