کرسی ترویجی نقد کتاب «توسعه استنباط از فعل معصوم(ع)» به همت پژوهشکده علوم اسلامی بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی و با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.

به گزارش آستان نیوز، در این برنامه حجت الاسلام مهدی مردانی نویسنده این اثر در ابتدا به معرفی اجمالی کتاب «توسعه استنباط از فعل معصوم(ع)» پرداخت و گفت: برای تدوین این اثر در ابتدا محوریت سه واژه مهم «توسعه»، «استنباط» و «فعل معصوم (ع)» شکل گرفت و در راستای افزایش بهره‌گیری نظری از فعل معصوم، به مطالعه و تحلیل متون رفتارشناختی معصوم پرداخته شد.

وی با بیان اینکه در این اثر منظور از «استنباط»، تنها معنای فقهی آن نیست، بلکه استخراج آموزه‌های دینی مدنظر است، گفت: ما در مرحله کشف مسئله پژوهشی به این نکته رسیدیم که عمده فعالیت‌های حدیثی شیعه، حول محور قول معصوم است و اکثر آثار و پژوهش‌ها به اقوال معصوم پرداخته‌اند؛ درحالی‌که ما در تعریف حدیث، همیشه این عبارت را می‌خوانیم که حدیث عبارت است از حکایت «قول، فعل و تقریر معصوم (ع)». از این رو این سؤال اصلی پیش می‌آید که نقش فعل و تقریر در این میان چیست؟

وی ادامه داد: این دغدغه موجب شد ما موضوع رفتار معصوم را مورد مطالعه قرار دهیم و متوجه شویم در تاریخ مطالعات حدیثی شیعه، یک نگاه حداقلی به فعل معصوم وجود داشته است. علت این امر نیز آن بوده است که از نظر گروهی از علمای شیعه، اعتبار فعل از قول کمتر است و اسناد و منابعی که بیانگر گزاره‌های رفتاری معصوم‌اند از اتقان لازم برخوردار نیستند.

این مقام مسئول افزود: علاوه بر آن‌که دلالت فعل و قلمرو کارایی فعل معصوم نیز از موضوعات چالش‌برانگیزی بوده است که دست‌مایه رویکرد حداقلی اندیشمندان شیعه به فعل معصوم گردید. به همین خاطر محورهای اصلی پژوهش با تکیه ‌بر پنج مسئله منبع، اعتبار، دلالت، کارکرد و دامنه فعل معصوم شکل گرفت و بر مبنای آن‌ها، توسعه استنباط از فعل معصوم طرح و تبیین شد.

حجت‌الاسلام مردانی خاطرنشان کرد: اثر حاضر در دو بخش اصلی و چهارفصل تدوین ‌شده است؛ در بخش نخست، تاریخچه و ضوابط کارآمدی فعل معصوم در استنباط موردبررسی قرار گرفته است و در بخش دوم مبانی توسعه کارکرد فعل معصوم در استنباط و پیامدهای پذیرش آن تبیین شده است.

حجت‌الاسلام سید علی دلبری عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی در ادامه این نشست به ارائه دیدگاه‌های خود و نقد این اثر پرداخت.