ارزش کار و حقوق کارگر در اسلام يا بالاترين ارزش و حقوق براي کارگر در عاليترين مکتب (اسلام)/ تدوين محمد صادقي.- زير نظر احمدي.- کارشناسي ارشد (سطح سوم علوم حوزوي "کفايتين") (کميته ارزشيابي تحصيلات حوزوي خراسان) ؛ ۱۳۸۳.
توصیفگر:
- اسلام و کارگر
- کارگر و کارفرما - جنبههاي مذهبي -اسلام
شماره دیویی: الف196ص483/ 297
چکیده:
توجه اسلام به ارزش انسان وعمل و کار او با مبنای خلافت وجانشینی خدا در زمین (انی جاعل فی الارض خلیفه) (من درزمین برای خودم جانشین قرارمی دهم) وبزرگداشت وگرامیداشت او(ولقدکرمنا بنی آدم و حملنا فی البر والبحر) (وما فرزندان آدم را گرامی داشتیم وحمل کردیم او را درخشکی ودریا).
وهرآنچه نیازمند به آن بود چه مادی وچه معنوی به او داد (وآتاکم من کل ما سالتموه وان تعدوا نعمت الله لا تحصوها) (وداد شما را خدا ازهرآنچه سوال کردید و خواستیداز او واگربخواهید نعمتهای اورا شماره کنید قادر نخواهید بود) وبالتبع این انسان با این ارزش ومقام وامکانات نیازمند تعیین حدود وحقوق است که ذات اقدس الهی برای پاسداشت این جایگاه عظیم با معیار عدالت متناسب با شان انسان قوانین ومقرراتی را وضع کرده است تا معاش ومعاد انسان را بیمه نماید واصولا دنیا آزمایشگاهی است که خداوند فلسفه حیات را ارزیابی ومعرفی کارگر نمونه می داند (الذی خلق الموت والحیات لیبلوکم ایکم احسن عملا) (خداوند کسیست که مرگ وزندگی را آفرید تا بیازماید کدامیک از شما نیکوتریداز لحاظ کارو عمل) واین ماهیت در ارزیابی بین صنفهای مختلف جامعه نیزقابل تشخیص است چرا که در اجتماع گروههایی هستند که افزون برتوفیق خود عمل وکار انها به موفقیت و پیشرفت دیگران کمک می کند ویکی از این گروههای یزرگ کارگران هستند که به فرموده امام خمینی (ره) (مدیران واقعی جامعه هستند).
وبه همین خاطر است که اسلام برای کار وکارگر ارزش زیادی قائل است چه در حوزه نظر وچه در حوزه عمل وخداوند تبارک وتعالی سفیران وپیامبران خود را ازمیان همین قشرانتخاب کرده است وباز پیامبران بیشترین توجه را نیز به کارگران دارند.
وبرای حفظ دسترنج وحقوق کارگران می فرمایند (حتی بوی بهشت حرام است برکسی که حقوق کارگر را ادا ننماید.)
وباتوجه به این سیاست ارزشی اسلام درخصوص ارزش کار وحقوق کارگر راهکارهای ارزش دهی وحفظ حقوق او را چه در دوران کار وچه درهنگام ازکارافتادگی ارائه می کند که در هیچ جای عالم غیراز مکتب انبیاء مشاهده نشده و نخواهد شد و تمدن جهانی گوشه ای از عملی شدن بخشی ازتعالیم وآموزه های آسمانی واساسی اسلام است چرا که اساس فرهنگ وتمدن وفرهنگ سازی وبهره وری علم و دانش ونظم وتقوی وارزش دهی به انسان وکرامت او نهفته است که اسلام درنظر وعمل به بهترین وجه داراست. درست زمانی که غرب به ویژه کلیساها برخی از دانشمندان را که از پرتو ارتباط با ممالک اسلامی به آگاهیهایی ازطبیعت (آیات الهی) رسیده بودند به اعدام وحبس و... محکوم می کرد.
وتلاش ما در این پژوهش ترسیم وتدوین بخشی ازحقایق بی شمار اسلامی درحوزه ارزش کاروحقوق کارگراست و همچنین ارزیابی ومقایسه این برتریها بر دیگرمکاتب.
واگرچه درحوزه ارزش کاروحقوق کارگرصاحبنظران اسلامی تلاشهای زیاد وقابل تقدیر داشته اند ولی این تحقیق چند ویژگی دارد که به مواردی از آن اشاره می شود.
- تلاش برای تدوین نظام جامع ارزش وحقوق کارگر دراسلام وارزیابی ومقایسه با دیگرمکاتب.
- بررسی وتوجه به اصولی که درتضمین حقوق انسانها بویژه کارگران نقش بسزایی دارد وسبب پیشگیری از تضییع حقوق آنها نیز می شود.
- بررسی عوامل تقویت فرهنگ کاروبهره وری در اسلام از قبیل: علم، نظم، تقوا، صبر و...
- توجه به سیره امام علی (ع) در فلسفه پذیرش حکومت برای احقاق حق واهتمام به اجرای عدالت
- بررسی مبانی تامین اجتماعی کارگر در اسلام ومنابع مالی منظور شده در دوران کار وهنگام ازکار افتادگی
- بررسی توجه به حقوق کارگر در قانون اساسی و قانون کار جمهوری اسلامی
واما این پژوهش در پنج بخش تدوین شده است که هربخش متشکل از فصولی می باشد.
- بخش اول کلیات وتاریخ کار، ارزش کار وسیاست ارزشی اسلام درخصوص کار وکارگر.
- بخش دوم فرهنگ کار، فرهنگ صنعتی وفرهنگ بهره وری وعوامل موثر در تقویت فرهنگ کار و بهره وری.
- بخش سوم اصول فطری وعدالتی اسلام که حافظ منافع وحقوق جامعه بویژه کارگران است.
- بخش چهارم مبانی حقوق کارگر در اسلام فلسفه حقوق بهترین قانونگزار تاریخ حقوق در اسلام درمقایسه با دیگرمکاتب که در اسلام از آغاز خلقت بوده ولی در دیگر مکاتب سابقه چندانی ندارد.
حقوق کارگر درفقه اسلامی ومقایسه وضعیت کارگران در نظام اسلامی وسرمایه داری وکمونیستی.
- بخش پنجم حقوق کارگر در قانون اساسی و قانون کار جمهوری اسلامی ایران که حقوق اساسی ومدنی کارگران را به شکل عملیاتی بیان می کند.
پایان بخش این رساله بخشی از فرمان عالی امام علی (ع) به مالک اشتر که درحقیقت نظام عملی عدالت اسلامی والگوی ارزش گذاری به انسان وکارگران است.