زندگي و سيرهي سياسي ـ اجتماعي امام حسن مجتبي عليهالسلام/ تدوين غلامرضا اسدي.- استاد راهنما: مهدي احمدي جمال آبادي.- سطح سوم علوم حوزوي (کميته ارزشيابي تحصيلات حوزوي خراسان) ؛ ۱۳۸۵.
توصیفگر: حسن بن علي (ع)، امام دوم، ۳ - ۵۰ق. شماره راهنما: ز499الف 952/297
چکیده:
ماجرای زندگی و سیره سیاسی و اجتماعی امام حسن مجتبی علیه السلام یکی از فرازهای دردناک تاریخ اسلام و تشیع است؛ زیرا حوادثی که درزندگی آن بزرگوار گذاشت، بر هیچ یک از امامان معصوم علیه السلام چه قبل و چه بعد از او نگذشته است. ماجرای صلح تحمیلی و ماجرای ازدواج های متعدد آن بزرگوار دو حادثه مهمی است که درکتب شیعه و اهل سنت راه یافته و مورد ارزیابی های غیرمنصفانه قرار گرفته که با زندگی سراسر زهد و جهاد آن بزرگوار در تضاد است.
ویژگی های این پژوهش
دراین پژوهش تاریخی، تلاش گردیده زمینه های سیاسی و اجتماعی جعل احادیث تعدد زوجات امام حسن علیه السلام مورد بررسی و گنگاش قرار گرفته و به این موضوع پرداخته شود که این احادیث در دوران مبارزه با معاویه که از دشمنان فکری و سیاسی آن بزرگوار بوده و نتوانسته این اتهام را به آن بزرگوار نسبت دهد، بلکه جعل این روایات خود یک نوع تهاجم فرهنگی علیه خاندان عصمت و طهارت و به ویژه سادات و علویان در دوران سلطه بنی عباس بوده که با جعل این گونه احادیث کوشیده اند چهره انقلابی فرزندان علی علیه السلام و امام حسن علیه السلام را خدشه دار و شخصیت انقلابی آنان را زیر علامت سوال ببرند و در نهایت از صحنه مبارزه ی سیاسی حذف نمایند.
نکته جالب این تحقیق و پژوهش این که مهاجمان فرهنگی عصر عباسی با تکیه بر اسناد تاریخی از وابستگان دربار خلافت عباسی بوده اند و جعل آن در راستای مبارزات قهرمانانه فرزندان حماسه ساز و قهرمان آفرین حضرت علی علیه السلام و نوادگان امام حسن علیه السلام در مواجهه با جبهه کفر و در جهت مصالح نظام طاغوتی و فرعونی خلافت عباسی جعل گردیده است.
علاوه بر موضوع فوق که به طور ریشه ای و از زوایای مختلف مورد بررسی و پژوهش قرار گرفته است، به زندگی فردی و اجتماعی و سیاسی امام حسن و فضائل اخلاقی و ماجرای صلح تحمیلی و حوادث جانبی آن طی چهار فصل و چندین بخش؛ یعنی دوران پیامبر و بعد از پیامبر، دوران خلفاء سه گانه و به نقش اساسی و محوری آن بزرگوار و دوران حکومت امیرالمومنین علیه السلام اشاره گردیده است.
در این پژوهش انگیزه های سیاسی سردمداران حکومت عباسی از جعل احادیث، تعدد زوجات و نیز وابستگان آنان مورد کنکاش و بررسی قرار گرفته و روایات تعدد زوجات با نقل ازکتب تشیع و اهل تسنن چهره واقعی آنان را که به صورت محدث و مورخ مطرح گردیده اند، با تکیه بر نظر متخصصین در علم رجال نشان داده شده است و علاوه بر آن روایات مورد نظر را با نقد مضمون و محتوای آن مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است.
و سرانجام کوشیده است صلح تحمیلی را که از طرف دشمن به آن بزرگوار در سیمای صلح طلبی تحمیل گردیده به تعبیر ادیبانه و هنرمندانه رهبر اندیشمند انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه ای در ترجمه کتاب صلح الحسن نوشته محقق بزگوار راضی آل یاسین «پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ» نقاب از چهره پرفریب و کریه همراه با نفاق و دورویی دشمن برداشته و او را با همان واقعیت جاهلی به مردم نشان دهد و زمینه برای برادر قهرمان و هم سنگرش حسین بن علی علیه السلام فراهم سازد.
این تحقیق موضوع امدادهای غیبی را در عرصه های سیاسی جستجو می نماید.
درطول تاریخ بشریت همیشه دو جریان دین وکفر در برابر هم مشاهده می شوند. جریان کفر هرگاه از نظر قدرت بر جریان عدالت و معنویت برتری داشته است مواجه او با حق گرایان بصورت مستقیم بوده است. جریان حق همیشه از ظرفیت های و توانمندی های خود نهایت استفاده را می نمود. اما سایه ای از آفتاب نور خدا برسر او سایه گستر بود. ما این عنایت ویژه ی حق متعال را در قالب امداد الهی ارائه نموده ایم که در ذیل چکیده ای از تحقیق عرضه می گردد:
الف) امداد: مطلق یاری رساندن است گرچه بیشتر آن را در مثال برای یاری رساندن به سپاهی که احتیاج به کمک دارد برده اند.
ب) غیب: آن چیزی است که از چشم ها غایب است اگرچه در دلها حضور دارد. معانی مختلفی برای غیب ارائه شده است که وجه جامع آن معنای خفا و پنهانی است.
ج) پیش فرض معرفتی و هستی شناخت امداد الهی به بشر، مسئله ولایت الهی است. ولایت حضرت سبحان در همه هستی جریان دارد و پشتوانه جریان حق در طول تاریخ بشر بوده است.
ولایت در فلسفه و عرفان دارای جایگاه رفیعی است و مراد از ولایت بشر جهت تکوینی ولایت است تا تشریعی. علامه طباطبایی (ره) به ولایت تکوینی قائل است که برترین و کاملترین نوع ولایت است.
ولایت تکوینی عبارتست از سلطه بر جهان هستی و لایت تشریعی مقام و منصب قانونی است که از طرف خداوند به فردی از افراد به عنوان مقام رسمی داده
ح- آثار امداد الهی: آرامش، آسایش و... می باشد
د- عوامل امداد الهی: احسان، استغاثه، استغفار و... است که قرآن بدان اشاره نموده است
ه- عوامل محرومیت از امداد خداوند: آواره سازی انسانها، اتکا به ظالمان، استهزای قرآن، بازیچه قرار دادن دین، ... را می توان اشاره کرد.
و- محرومان از امداد الهی: اهل عذاب، مترفان، مستکبران، مکذبان، منافقان، مشرکان و... می باشند.
ز- وسایل و امداد الهی: آرامش، ایمان، باد، باران، باغ ها، چشمه، ملائکه، روح، فرزند و... قابل ذکر است
ر- مصادیق امدادهای الهی: امداد الهی همیشه شامل جبهه حق بوده است در این تحقیق به مصادیق برخی از آنها پرداخت شده است ازجمله؛ امداد خدا با حضرت نوح (ع)، حضرت هود (ع)، صالح (ع)، ابراهیم (ع)، موسی (ع)، سلیمان (ع)، یونس (ع)، و... سایر انبیا بویژه پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم می باشد، و همچنین امداد الهی به ملت مومن ایران در طول جنگ تحمیلی در عرصه نظامی و پس از جنگ در عرصه فرهنگ و نهایتا در جنگ 33 روزه لبنان مشاهده می گردد.