خانواده اولین نهاد اجتماعى است كه در زندگى جمعى انسان شكل گرفته و مهم‌ترین نقش را در توسعه و رشد مراحل حيات بشر نسبت به ساير نهادهاى اجتماعى ایفا می‌کند اما با همه این‌ها متأسفانه امروزه در اثر تهاجم گسترده فرهنگ غربی نظام مقدس خانواده گرفتار تزلزل و بحران شده است.

مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی در کنار فراهم کردن شرایط آموزش مهارت‌های زندگی به زوج‌های جوان با بهره‌گیری از الگوهای دینی و سیره امام رضا(ع) با توجه به امکانات و ظرفیت‌های خود توانسته قدم‌های ارزشمندی در راستای تحکیم و تعالی خانواده در سال‌های اخیر بردارد. به مناسبت روز خانواده منتخبی از خدمات این مرکز را در حوزه ازدواج و خانواده در قالب طرح‌های مختلف مرور می‌کنیم.

اجرای طرح "زندگی به سبک رضوی"

مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی در قالب طرح زندگی به سبک رضوی و به‌منظور تحکیم بیشتر خانواده‌ها، همراهی سه‌ساله با زوجین دارد. این پشتیبانی و همراهی رایگان در سال گذشته در قالب بخش‌های مختلفی همچون آموزش‌های حضوری، غیرحضوری، فعالیت‌های اجتماعی، مشاوره‌های حضوری و تلفنی انجام می‌شد. بیش از ۲۶ هزار زوج تا پایان سال 98 در این طرح شرکت کرده‌اند که بیش از ۵۰ درصد آن‌ها حضور فعالی در برنامه‌های طرح زندگی به سبک رضوی دارند.

 این طرح آموزشی با بهره‌گیری از ظرفیت‌های آستان قدس رضوی و مجموعه نهادها و تشکل‌های مردمی برای زوج‌های زائر و مجاور به‌ویژه زوج‌هایی که آغاز زندگی خود را با حضور در کنار مضجع حضرت علی بن موسی‌الرضا(ع) شروع می‌کنند به همت مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی اجرا می‌شود.

 طرح اردوی فرهنگی، آموزشی و زیارتی "هم‌ سایه"

این طرح از سری برنامه‌های طرح بزرگ «زندگی به سبک رضوی» است که برای نومزدوجین محروم سراسر کشور طراحی شده است با هدف ترویج ازدواج آسان، حمایت مادی و معنوی، بالا بردن سطح آگاهی و تحکیم زندگی مشترک زوج‌های جوان از سوی مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی و با همکاری بنیاد کرامت، معاونت تبلیغات اسلامی، انتظامات آستان قدس رضوی و مؤسسه موقوفه رضوی(زائر شهر) در سال گذشته برگزار شد و زوجین به‌صورت مرحله‌ای و گروهی از این طرح بهره‌مند شدند.

زوج‌های جوان پس از ثبت‌نام اولیه، به‌صورت گروهی و در قالب اردو‌های سه‌روزه به مشهد مشرف شده و ضمن استفاده از خدمات رفاهی و زیارت بارگاه منور رضوی، از دوره‌های آموزشی روانشناسی زن و مرد، مهارت‌های زندگی و خانواده که در محل اقامت آن‌ها برگزار می‌شد، بهره‌مند شدند. از ابتدای اجرای این طرح رایگان تا 21 بهمن سال گذشته، سه هزار و 500 زوج در این طرح شرکت کردند اما در ماه‌های اخیر به دلیل شیوع بیماری کرونا و به‌منظور جلوگیری از فراگیر شدن این ویروس این طرح اجرا نشده است.

طرح "حسنا"

واسطه‌گری ازدواج یک سنت ارزشمند است که در سال‌های اخیر مورد غفلت نهادهای سیاست‌گذار و مجری در حوزه خانواده قرارگرفته است که با توجه اهمیت این مهم از تیرماه 1396 به‌منظور شناسایی، شبکه‌سازی و توانمندسازی معرفتی و مهارتی واسطین ازدواج مبتنی بر آموزه‌های دینی و رضوی با بهره‌گیری از ظرفیت تشکل‌های مردمی از سوی مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی طرحی با عنوان حسنا (حامیان سنت نبوی ازدواج) برنامه‌ریزی شد؛ و در قالب این برنامه در طول یک سال 176 ازدواج به‌واسطه‌ گری خادمیاران ازدواج در مشهد انجام شده است.

 راه‌اندازی کانون‌های خادمیاری بانوان، خانواده و خانواده شهداء

کانون‌های خادمیاری بانوان، خانواده و خانواده شهداء با رویکرد فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی در حوزه بانوان، انجام طرح‌هایی در راستای تحکیم و تعالی خانواده و گرامی داشت نام و یاد شهدا از سال 97 راه‌اندازی شده است و فعالیت این کانون‌ها با رویکرد گفتمان سازی، مهارت افزایی، بسترسازی، سازمان‌دهی، شبکه‌سازی و هدایت عملیات تشکل‌های فعال در چارچوب کانون‌های محوری استانی با بهره‌گیری از ظرفیت تشکل‌های فعال در حوزه بانوان توسط 3800 خادمیار در کانون‌های مرتبط با مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی در استان‌های مختلف کشور صورت می‌گیرد.

مرکز امور بانوان و خانواده با توجه به مأموریت خود مبنی بر تعالی بخشی به نهاد خانواده در گستره ملی و جهان اسلام با بهره‌گیری حداکثری از خیل عاشقان اهل‌بیت(ع) در سراسر کشور و جهان اسلام اقدام به ساماندهی، شبکه‌سازی و هدایت عملیات مراکز مردمی و غیرانتفاعی همچون مساجد و تشکل‌های مردمی فعال در عرصه خانواده با عنوان کانون‌های خانواده کرده است که در این کانون‌ها متخصصین و فعالان عرصه خانواده با نیت خدمتگزاری در آستان حضرت رضا(ع) در قالب طرح خادمیاران در زمینه توسعه فرهنگ تعالی بخش خانواده در سطح منطقه خود فعالیت می‌کنند.

 تدوین سندهای راهبردی با محوریت بانوان

تدوین سند راهبردی تکریم بانوان شاغل و تعالی جایگاه و منزلت خانواده کارکنان آستان قدس رضوی را از دیگر برنامه‌های این مرکز امور بانوان و خانواده آستان قدس رضوی است. این سند با هدف فراهم آمدن زمینه تحکیم و تعالی خانواده کارکنان آستان قدس رضوی در چارچوب ارزش‌های اسلامی و ایجاد شرایط مناسب برای اشتغال بانوان مبتنی بر نظام ارزشی هنجاری فرهنگ اسلامی در آستان قدس رضوی با حفظ حقوق، تکریم، تعالی و ارتقاء منزلت بانوان شاغل تدوین‌شده است.