حجت الاسلام والمسلمین سید جلال حسینی در این نشست که با حضور اصحاب رسانه در محل سالن کنفرانس سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس برگزار شد، کتابخانه های رضوی را پیشران تحقق مرجعیت علمی در آستان قدس رضوی عنوان کرد.

وی با اشاره به تاکیدات مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب مبنی بر گسترش علم و پژوهش و گسترش معنویت و اخلاق، توسعه کتابخانه و گسترش فرهنگ کتابخوانی را زمینه ساز تحقق این مهم عنوان کرد.

حجت الاسلام حسینی، سازمان کتابخانه ها موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی را دارای برنامه هایی مدون در راستای تحقق اهداف گام دوم انقلاب عنوان کرد.

 دستاورد موزه های رضوی

وی در این نشست موزه رضوی را یکی از نهادهای وقفی و فرهنگی پرمخاطب در ساحت متبرک و آستان پر مهر رضوی عنوان کرد که آثار تاریخی، فرهنگی، هنری و مجموعه ه‏ای (هدایای مقام معظم رهبری و ...) را در بردارد.

حجت الاسلام حسینی این مجموعه که بنیان آن بر وقف و نذر بنا شده را دارای آثاری عنوان کرد که هریک به نحوی نمایانگر ارادت مومنان با اخلاص به اهل بیت و ائمه اطهار(ع) است.

وی ضمن اشاره به تحولات موزه رضوی بعد از انقلاب، به دستاوردها و اقدامات این مجموعه در شرایط کرونایی اشاره کرد و گفت: در شرایط کنونی که به دلیل شیوع ویروس کرونا، امکان حضور حداکثری در موزه وجود ندارد، همچنان ارتباط دو سویه با مخاطب برقرار است و موزه رضوی با فراهم آوردن زیرساخت لازم جهت فعالیت در فضای مجازی، با تولید محتوای ارزشمند و پرکشش از میراث ملموس و ناملموس فرهنگی رضوی، در عرصه معرفت افزایی و خدمت به عموم علاقه مندان؛ گام های موثری برداشته است.

حجت الاسلام حسینی، ثبت آثار و منابع در حافظه جهانی یا ملی را یکی از راه های معرفی آثار نفیس، عنوان کرد و ادامه داد: اثری که در فهرست جهانی و ملی ثبت می شود در واقع به ویترینی جهانی، با تماشاگرانی از سراسر دنیا نیز راه یافته و در واقع این اقدام راهکاری برای جذب گردشگر خواهد بود.

وی همچنین به ثبت موضوع «زیارت»  به عنوان میراث ناملموس مذهبی در سطح ملی اشاره داشت و گفت: طی هماهنگی به عمل آمده با میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تهران در شهریور ماه موضوع ثبت تا مقدمات ثبت جهانی آن نیز فراهم شود.

ثبت 15 اثر از آثار موجود در موزه از قبیل سنگ مقام، سنگاب خوارزمشاهی، ضریح فولادی، درب دارالسیاده، سکه های ولایت عهدی، لوح علیرضا عباسی در حافظه ملی از دیگر دستاوردهای موزه رضوی طی 10 ماهه گذشته بود که وی بدان اشاره داشت.

حجت الاسلام حسینی ادامه داد: با توجه به فعالیت های موزه آستان قدس رضوی در دوره کرونایی، موزه آستان قدس رضوی در راستای شعار بین المللی موزه ها در سال 2020 با عنوان « موزه ها زنده اند» به دلیل لزوم ارتباط غیر حضوری موزه رضوی با مخاطبان و فراهم آوردن زیر ساخت های لازم برای معرفی موزه ها و آثار در فضای مجازی مورد تقدیر شورای بین المللی موزه ها( ایکوم) قرار گرفت و در بین موزه های دولتی بزرگ، موزه برتر شناخته شد.

عقد تفاهمنامه با مراکز مرتبط از جمله با شورای بین المللی موزه ها(ایکوم)، وزارت ميراث فرهنگي،گردشگري و صنايع دستي كشور، پژوهشگاه ميراث فرهنگي،گردشگري و صنايع دستي كشور، اداره كل ميراث فرهنگي،گردشگري و صنايع دستي خراسان رضوی و تبادل پیش نویس تفاهمنامه با موزه هاي بزرگ خارج از کشور از جمله آرمیتاژ روسیه، هنر اسلامي قطر، برلين و لوور فرانسه از دیگر دستاوردهای موزه های آستان قدس رضوی از ابتدای سال جاری بود که وی بدان اشاره کرد. حجت الاسلام حسینی بیان کرد: در حوزه مرمت نیز طی 10 ماهه گذشته اداره مرمت این سازمان موفق به انجام مرمت 100 هزار شی شده است که این خود جهشی بزرگ در این امر نسبت به سال گذشته به شمار می رود.

 معرفی گنجینه رضوی

رئیس سازمان کنابخانه ها موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی برگزاری سه شنبه های فرهنگی در فضای مجازی را یکی دیگر از اقدامات این سازمان در معرفی گنجینه های رضوی عنوان کرد و گفت: با توجه به محدودیت ایجاد شده به منظور جلوگیری از شیوع ویروس منحوس کرونا، این برنامه با حضور کارشناسان متخصص از طریق فضای مجازی منتشر می شود که مورد استقبال علاقه مندان و خبرگزاری ها نیز قرار گرفته است.

وی همچنین به چاپ و رونمایی از تمبر سه شنبه های فرهنگی آستان قدس رضوی اشاره داشت و گفت: سه شنبه فرهنگی آستان قدس رضوی، حرکتی فرهنگی، تاثیر گذار و  خلاقانه بود که برای ثبت در حافظه تاریخی، چاپ تمبر سه شنبه های فرهنگی با مشارکت شرکت پست جمهوری اسلامی انجام شد.

 کتابخانه های رضوی در سالی که گذشت

حجت الاسلام حسینی در این نشست همچنین به مخازن جدید کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی اشاره کرد و گفت: مخازن جدید سازمان در جوار کتابخانه مرکزی به مساحت حدود 9 هزار متر مربع آماده سازی شده و با توجه به حساسیت منابع مخازن و برای رعایت استانداردهای لازم در راستای نگهداری منابع سازمان که در واقع گنجینه فرهنگی و میراث مکتوب جهان اسلام و ایران است در حال تجهیز و آزمایش سیستم ها است.

وی ادامه داد: تاکنون قریب به 500 هزار منبع چاپی به مخازن ارسال شده و حدود 350 هزار منبع آماده سازی و منتقل خواهد شد.

وی همچنین به اهدای حدود 20 هزار کتاب به  12 مرکز اشاره داشت و از جمله این مراکز را نهاد کتابخانه های عمومی استان خراسان شمالی عنوان کرد که ۱۵ هزار نسخه کتاب برای روزآمدسازی منابع 62 کتابخانه این استان دریافت کرده است.

حجت الاسلام حسینی افزود: کتابخانه سیار آستان قدس رضوی تاکنون 252 هزار نسخه به بیش از 520 مرکز ارائه کرده است که در سال 99 با توجه به شیوع بیماری کرونا و محدودیت های ایجاد شده تاکنون حدود ۵۲ هزار نسخه کتاب به 23 سازمان و نهادهای فرهنگی اهداء و یا به صورت امانت بلند مدت تقدیم شده است.

رئیس سازمان کتابخانه های رضوی همچنین افتتاح دو کتابخانه را از دیگر دستاوردهای این سازمان برشمرد و گفت: کتابخانه حضرت معصومه(س) به عنوان پنجاه و هفتمین کتابخانه آستان قدس رضوی در کشور و بیست و یکمین کتابخانه در شهر مشهد واقع در شهر رضویه، بلوار امام رضا(ع)، امام رضا(ع)8، طبقه فوقانی مکتب حضرت معصومه(س) با250 متر زیر بنا و حدود 5500 نسخه منبع شامل بخش های مختلف و کتابخانه مسجد پنجتن بعنوان پنجاه و هشتمین کتابخانه آستان قدس رضوی در کشور و بیست و دومین کتابخانه در شهر مشهد،  واقع در بلوار شهید نامجو با 250 متر زیر بنا دارای حدود  ۵هزار و ۵۰۰ نسخه طی سال جدید به جمع کتابخانه های وابسته به آستان قدس رضوی افزوده شده است.

وی، طرح پیک دانش را دیگر فعالیت کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی در راستای تسهیل ارائه خدمات به مخاطبان خود در ایام کرونایی برشمرد و اظهار کرد: با عضویت در این طرح، اعضا می توانند با سفارش کتاب به صورت تلفنی و با از طریق شبکه های اجتماعی کتابهای مورد تقاضا را درب منزل و بدون مراجعه حضوری، دریافت کنند.

حسینی تصریح کرد: با وجود شرایط کرونایی با رعایت دستورالعمل های بهداشتی امسال طی 9 ماه گذشته 520 هزار نفر را در کتابخانه ها پذیرا بودیم و 324 هزار جلد کتاب را به امانت داده ایم.

رئیس سازمان کتابخانه های رضوی همچنین برگزاری مسابقات، نمایشگاه های مجازی، انتشار بروشورهای اطلاع رسانی و دیگر اقدامات در قالب فعالیت های فرهنگی، به عنوان عملکرد این مجموعه در کانال های مختلف پاتوق فرهنگی سازمان در فضای مجازی طی پاییز و زمستان99 نیز اشاره داشت.

کتابخانه دیجیتال برای علاقه مندان به پژوهش

حجت الاسلام حسینی در بخش دیگری از سخنان خود به دستاوردهای کتابخانه دیجیتال رضوی اشاره کرد و گفت: ایجاد پایگاه تخصصی انقلاب اسلامی در سامانه کتابخانه دیجیتال با حدود بیست هزار منبع دیجیتال از قبیل کتاب چاپی، مقاله، عکس، بریده جراید و.... در موضوع انقلاب اسلامی  از دیگر دستاوردهایی است که به زودی مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.

ایجاد پایگاه تخصصی نشریات دیجیتال خراسان در کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی از دیگر دستاوردهای این کتابخانه بود که وی به آن اشاره کرد و گفت: در حال حاضر حدود 15 هزار نشریه دیجیتال در 280 عنوان مربوط به خراسان در این پایگاه تخصصی وارد شده و امکان جستجو و دسترسی به اطلاعات کامل کتابشناختی، مشاهده و تورق صفحات شماره های مختلف نشریات فراهم شده است.

وی به خدمات امانت دیجیتال منابع به عنوان خدمتی دیگر از سوی کتابخانه دیجیتال برای مخاطبان خود اشاره کرد و گفت: با توجه به تعطیلی کتابخانه های سازمان برای اعضا و عموم مردم در زمان شیوع بیماری کرونا، امانت الکترونیک منابع را از طریق سامانه کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی راه ­اندازی شد که طی آن در این طرح، بیش از ده هزار کتاب چاپی فارسی و عربی که دارای مشکل کپی رایت بوده و امکان ارائه از طریق وب به صورت دسترسی آزاد مقدور نبود، از طریق این سیستم مشخصات منابع برای درخواست امانت، در دسترس عموم مردم قرار گرفته است.

ارسال فایل مقالات از طریق شبکه های اجتماعی نیز دستاورد دیگری از کتابخانه دیجیتال بود که وی به آن اشاره کرد گفت: در این طرح کاربران با عضویت در گروه واتساپی به آی دی aq-elibrary  عنوان، شناسه doi و یا موضوع مقاله خود را ارسال و کارشناسان کتابخانه دیجیتال پس از جستجو مقالات مورد نظر کاربر را ارسال خواهند کرد.

حجت الاسلام حسینی راه اندازی بزرگترین کتابخانه دیجیتال فارسی نسخ خطی جهان را از دیگر پروژه های در دست اقدام این مجموعه عنوان کرد که در سال های آتی به بهره برداری خواهد رسید.

راه اندازی ایستگاه مطالعه دیجیتال در اداره کل دادگستری استان خراسان رضوی و امکان بهره‌مندی بیش از یکصد هزار کتاب و مقاله به صورت محلی در آن ایستگاه از طریق بیش از 250 سامانۀ نرم‌افزاری همچون جامع التفاسیر، جامع الاحادیث، مکتبه الشامله، کتابخانۀ اهل‌البیت علیهم‌السلام و اشتراک کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی در150 کتابخانه و مرکز اطلاع رسانی کشور نیز دیگر دستاورد این مجموعه بود که وی بدان اشاره کرد.

حجت الاسلام حسینی، ایجاد اندیشگاه رضوی برای ایجاد هم افزایی میان پژوهشگران و شناسایی روشمند آثار نوشتاری متفکران حوزه علوم انسانی و تفکر نقادانه بر آن، برقراری تعاملات بین المللی با شعار دیپلماسی کتاب در راستای ارتقای فرهنگ اسلامی و ایجاد تعامل با مراکز علمی دنیا را از دیگر اقدامات این سازمان طی 10 ماه گذشته برشمرد.

وی تصریح کرد: مرجعیت علمی با شعار محقق نمی شود و آنچه در این سازمان به صورت زنجیره وار در حال انجام است موجب تحقق این مهم خواهد بود و هر چه کتابخانه جلوتر حرکت کند دستگاه های علمی آستان قدس رضوی حرکت پیشرانی خواهد داشت.