آفرینش جهان و نحوة خلقت آدمی به گونه ای است که همواره با عوامل مختلفی مانند مشقت، گرسنگی، ترس، فقر و غنا و نعمتها و ... تحت آزمایشات قرار می گیرد و هیچ انسانی از اصل فتنه در امان نمی باشد. فتنه دارای دو چهره است، مثبت و منفی. که با توجه به میزان معرفت و تقوای افراد تغییر می کند.

امام علی علیه السلام اشاره ای به ابزار و وسایل فتنه نموده و عناصری همچون دنیا، تفرقه و جدایی، رذایل اخلاقی، شیطان را از عوامل به وجود آورنده فتنه در جامعه می داند. حضرت ریشة همة فتنه ها را پیروی از خواسته های نفسانی و احکام دروغین و بدعت آمیز دانسته که در آن ها حکم خدا مخالفت می شود و می فرماید:«انما بدع وقوع الفتن اهواء تتبع واحکام تبتدع.[1]و نجات از مضّلات فتنه را پناه بردن به خدا و خود را به او سپردن، تمسک به اهل بیت علیه السلام دانسته و می فرمایند:«ایها الناس شقوا امواج الفتن بسفن النجاة.[2] ای مردم موجهای فتنه را با کشتی های نجات و تمسک به قرآن و اهل بیت علیه السلام بشکافید.

در این مقاله سعی شده تا با بررسی مفهوم فتنه و ابعاد آن، پیامدهای فتنه، جنگ نرم و در نهایت شیوه های مبارزه با فتنه را از منظر قرآن و حدیث بیشتر بشناسیم.

کلید واژه ها: فتنه، فتنه در قرآن، امام علی(ع) و فتنه ها، نهج البلاغه، جنگ نرم

[1] نهج البلاغه، خطبه50، ص43.

[2] همان، خطبه5، ص 12.