اثرپذیری از آیات
کتاب «بینامتنیت قرآن کریم و صحیفه سجادیه» نوشته عارفه داودی و فتحیه فتاحی‌زاده بر آن است تا میزان اثرپذیری آن را از آیات تبیین کند.
کتاب «بینامتنیت قرآن کریم و صحیفه سجادیه» نوشته عارفه داودی و فتحیه فتاحی‌زاده به همت انتشارات کتاب طه منتشر شد.
این کتاب از سه فصل با عناوین تمهیدات، بینامتنیت ساختاری، بینامتنیت واژگانی و بینامتنیت مضمونی به نگارش درآمده است.
در فصل اول چهارچوب نظری پژوهش، معرفی صحیفه و شرایط شکل‌گیری آن و علت روی‌آوری به مطاوی قرآنی، مؤلفه‌های کلی بینامتنیت، یعنی مفهوم و پیشینه بینامتنیت و انواع و ارکان آن بیان شده است. در این فصل سعی شده با طرح برخی مباحث مرتبط با روش بینامتنی که در این اثر مورد نیاز است، فضای کلی روش تحقیق روشن شود.
در فصل دوم، هفت دعای اول صحیفه سجادیه در موضوعات خاص، طبقه‌بندی شده و انواع روابط بینامتنی این دعا‌ها با قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین سعی شده اختلاف میان تعابیر حضرت (ع) در صحیفه سجادیه با قرآن کریم تبیین شود تا از این رهگذر افق معنایی جدیدی از دعا‌ها ارائه شود.
در فصل سوم بینامتنیت واژگانی که شامل دو نوع وام‌گیری و برآیندسازی است، مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل چهارم نیز بینامتنیت مضمونی مورد بحث قرار گرفته است. در این نوع بینامتنیت، مضمون و درون‌مایه متن حاضر یا متن غایب یکسان است، یعنی نویسنده یا گوینده مایه اصلی سخن خود را از مفهوم یا نکته‌ای اخذ می‌کند و در پردازش سخن به گونه‌ای عمل می‌کند که خواننده آگاه به متن غایب، پس از خواندن آن پیوند مفهومی و مضمونی میان متن حاضر و متن پنهان را احساس کند.
بررسی دعای اول تا هفتم با رویکرد بینامتنی
کتاب «بینامتنیت قرآن کریم و صحیفه سجادیه» به بررسی دعای اول تا هفتم با رویکرد بینامتنی می‌پردازد و پس از ارزیابی دعا بر اساس اصول و قواعد این نظریه، بر آن است تا میزان اثرپذیری آن را از آیات تبیین کند و اثربخشی ادعیه توسط کلام الهی را در بالاترین سطح بینامتنیت یعنی به کارگیری الفاظ و معنا در بافتی نو و فضایی جدید برای خوانندگان به تصویر کشد؛ تا از این طریق بر درستی انتساب این ادعیه به حضرت سیدالساجدین دست یابد.
در این کتاب ترجمه آیات برگرفته از ترجمه محمدمهدی فولادوند و ترجمه و ترتیب بند‌های دعا نیز از کتاب ترجمه و شرح صحیفه کامله سجادیه علامه شعرانی است.
برشی از کتاب
در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: نیایش‌ها یا ادعیه امامان فصل بالنده‌ای از سیره و میراث معنوی معصومان به شمار می‌آیند. دعا‌هایی که از پیشوایان معصوم نقل شده باطن قرآن کریم است؛ میراث گرانبهایی است که دارای عالی‌ترین، لطیف‌ترین، صریح‌ترین و دگرگون‌کننده‌ترین تعالیم است. در بسیاری از موارد، می‌توان جامعه مذهبی را از راه دعا‌های صحیح با کلیت معارف عالی، قدرت حماسی و اقدام اسلام آشنا ساخت. صحیفه سجادیه نیز یکی از کتاب‌های معرفتی و معتبر میراث شیعی است؛ این ذخیره فرهنگی علی‌رغم اینکه سرشار از آموزه‌های بنیادین و راهکار‌های برین در جهت به‌سازی حیات مسلمانان بوده و از جایگاه والایی برخوردار است. اما برخی معتقدند به سبب ناشناخته ماندن دو راوی نخست آن یعنی متوکل بن هارون و عمیر بن متوکل نمی‌توان سند آن را از دیدگاه رجال صحیح خواند. راهکار شناخته شده برای تقویت چنین احادیثی، گردآوری قرینه‌هایی است که متن را تقویت کند و نسبت کتاب به گوینده را محکمتر کند.
