قرآن و موضوع شیر مادر (به مناسبت 10مرداد روز جهانی شیر مادر)
۱۴۰۰-۰۵-۱۱

در ايران  روز ۱۰مرداد به‌ عنوان روز جهانی شير مادر به رسميت شناخته شده است. در آیات قرآن در چند مورد به بحث شیردادن کودکان اشاره شده که یکی از این موارد آیه ۲۳۳ سوره بقره است :

در ادامه تفسیر آیت الله مکارم شیرازی از آیه فوق می ­آید:

وَ الْوالِداتُ يُرْضِعْنَ أَوْلادَهُنَّ حَوْلَيْنِ كامِلَيْنِ لِمَنْ أَرادَ أَنْ يُتِمَّ الرَّضاعَةَ وَ عَلَى الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَ كِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ لا تُكَلَّفُ نَفْسٌ إِلاَّ وُسْعَها لا تُضَارَّ والِدَةٌ بِوَلَدِها وَ لا مَوْلُودٌ لَهُ بِوَلَدِهِ وَ عَلَى الْوارِثِ مِثْلُ ذلِكَ فَإِنْ أَرادا فِصالاً عَنْ تَراضٍ مِنْهُما وَ تَشاوُرٍ فَلا جُناحَ عَلَيْهِما وَ إِنْ أَرَدْتُمْ أَنْ تَسْتَرْضِعُوا أَوْلادَكُمْ فَلا جُناحَ عَلَيْكُمْ إِذا سَلَّمْتُمْ ما آتَيْتُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ اتَّقُوا اللَّهَ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ.

مادران، فرزندان خود را دو سال تمام، شير مى ‌دهند. (اين) براى كسى است كه بخواهد دوران شيرخوارگى را تكميل كند و بر آن كس كه فرزند براى او متولد شده [پدر]، لازم است خوراك و پوشاك مادر را به طور شايسته (در مدت شير دادن بپردازد، حتى اگر طلاق گرفته باشد.) هيچ كس موظف به بيش از مقدار توانايى خود نيست! نه مادر (به خاطر اختلاف با پدر) حق ضرر زدن به كودك را دارد، و نه پدر و بر وارث او نيز لازم است اين كار را انجام دهد [هزينه مادر را در دوران شيرخوارگى تامين نمايد] و اگر آن دو، با رضايت يكديگر و مشورت، بخواهند كودك را (زودتر) از شير باز گيرند، گناهى بر آنها نيست و اگر (با عدم توانايى، يا عدم موافقت مادر) خواستيد دايه‌اى براى فرزندان خود بگيريد، گناهى بر شما نيست، به شرط اينكه حق گذشته مادر را به طور شايسته بپردازيد و از (مخالفت فرمان) خدا به پرهيزيد و بدانيد خدا، به آنچه انجام مى ‌دهيد، بيناست!

 

آن‌چه را که آیات و روایات برای اهمیت و فواید شیر مادر و تاثیر آن در جسم و جان نوزاد بیان داشته‌اند، بعد از قرن‌ها به‌ویژه در دو قرن اخیر، علم پزشکی، غذایی، بهداشتی و ... به بخشی از آن دست یافته و دانشمندان پیرامون آن سخن گفته و مقالاتی نوشته‌اند، در ادامه فقط چکیده‌ای از آن‌چه در این زمینه گفته شده است، ذکر می‌گردد:
۱. تغذیه با شیر مادر باعث برقراری روابط عاطفی و روانی بین مادر و فرزند می‌شود. احساسی که مادر در هنگام بخشیدن شیره جان خود، یعنی شیر به فرزند خویش و آرامشی که نوزاد در آغوش مادر در این هنگام پیدا می‌کند، یعنی شدّت همبستگی عاطفی و روانی که در نتیجه آن ایجاد می‌گردد، به هیچ‌وجه در سایر روش‌های تغذیه‌ای نوزاد امکان‌پذیر نیست.
۲. شیر مادر همیشه در دسترس است و دارای گرمای مناسب می‌باشد و کودک می‌تواند به دفعات از آن، استفاده نماید.
۳. شیر مادر از نظر نوع و مواد غذایی (پروتیین، چربی و قند) و هم‌چنین املاح و مواد معدنی موجود در آن تفاوت‌های عمده‌ای با شیر گاو و سایر شیر‌ها دارد و برای نوزاد مناسب‌ترین شیر است.

۴. کودکانی که از شیر مادر استفاده می‌کنند، شش برابر از کودکانی که با شیر دیگری تغذیه می‌شوند، شانس زنده ماندن دارند. اگر تمام نوزادان تا حدود شش ماهگی فقط با شیر مادر تغذیه شوند از مرگ و میر بیش از یک میلیون نوزاد در سال پیشگیری خواهد شد.
۵. مطالعات پزشکی ثابت کرده است که در شیر مادر پادزهر‌های مخصوصی علیه میکروب‌های مختلف وجود دارد که موجب مصونیّت و تحریک و تقویت بدن کودک می‌شوند.
۶. کودکان شیرخوار به شیر مادر خود حساسیّت نشان نمی‌دهند. در میان این دسته از نوزادان، ابتلای به بیماری‌های پوستی ناشی از آلرژی، کم‌تر به‌چشم می‌خورد. هم‌چنین تغذیه با شیر مادر، کودک را در برابر یبوست، اسهال، سرفه، سرما‌خوردگی و سایر بیماری‌های شایع، ایمنی می‌بخشد. در حالی‌که شیر گاو و شیر خشک و سایر غذاهای کمکی، او را در برابر بیماری‌ها حفاظت نخواهد نمود.
۷. شیر مادر چون به‌طور طبیعی و خام به‌مصرف می‌رسد، هیچ‌کدام از مواد خود را از دست نمی‌دهد و همیشه تازه و با دمای مناسب مورد استفاده قرار می‌گیرد، برخلاف شیرهای دیگر که امکان دارد آلوده به میکروب‌های بیماری‌زا باشند.
۸. شیر مادرحتّی در آب و هوای گرم و خشک، حاوی آب کافی برای رفع نیاز‌های کودک نوپا می‌باشد و آب اضافی یا آشامیدنی‌های شیرین برای رفع تشنگی کودک لزوم ندارد، حتّی می‌تواند زیان‌آور باشند.
۹. شیر مادر فقط زمینه ساز سلامت کودک در دوره شیر‌خواری نیست، حتّی به هنگام سالمندی، آنان را از سلامت دستگاه قلب و عروق بهره‌مند خواهد کرد.
۱۰. شیر مادر دارای کالری بیشتری است و تامین این میزان کالری توسط شیر خشک امکان‌پذیر نیست.
۱۱. شیر مادر تنها مادّه غذایی یا دارویی شناخته شده است که ضریب هوش طفل را تا هشت واحد می‌تواند افزایش دهد.

۱۲. شیر‌خوارگی کودک به‌طور مستقیم و با مکیدن سینه مادر، مانع چاقی زیاد کودک و مادر می‌شود.

 

منبع:
برگرفته از جلد دوم تفسیر نمونه صفحه 220-221و سایت ویکی فقه
افزودن دیدگاه جدید:

متن ساده

HTML محدود

Image CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید