بررسي مفهوم توفي در قرآن کريم با تاکيد بر آيه پنجاه و پنجم سوره آل عمران/ نگارش طوبي افضلي کلاته.- استاد راهنما حسن نقي زاده؛ استاد مشاور عباس اسماعيلي زاده.- کارشناسي ارشد (دانشگاه فردوسي مشهد، دانشکده الهيات و معارف اسلامي شهيد مطهري، رشته علوم قرآن و حديث) ؛ ‎۱۳۹۹.

توصیفگرها: قر آن، واژه شناسی،  مسائل لغوی، تفسیر، تفاسیر شیعه                   شماره دیویی: ب656الف 153/ 297

چکیده:

     قرآن کریم به عنوان بهترین و کامل ترین منبع الهی، کتابی جاودانه برای همه بشر است که از همان آغاز نزول تا روز قیامت برای اقشار مختلف مردم سخن حدیدی دارد و زمینه هدایت آنان را در پرتو همین خصوصیات بی نظیر فراهم می نماید. این کتاب آسمانی نه تنها با برخورداری از این ویژگی ها بلکه به جهت دلیلی والاتر یعنی این که کلام خداوند متعال است، در نهایت انسجام و نظمی خارق العاده سامان یافته و افزون بر آیات، حروف آن نیز همچون مروارید اعجازگونه در کنار یکدیگر چیده شده است که همگان را به شگفتی و تعظیم در برابر آن وا می دارد.
بر این اساس خداوند کاملا حکیمانه و به طور دقیق، واژگان و مفاهیم را در قرآن کریم به کار برده است به همین دلیل نمی توان کلمه ای را جایگزین واژه ای نمود و یا از مجموعه ای از کلمات، معنایی یکسان برای آن ها متصور شده و برداشت نمود مانند موت، وفات و قتل که به ظاهر مترادف هستند اما با یکدیگر تفاوت دارند چرا که پروردگار از ذکر هر یک از آن ها مقصودی داشته است.
توفی به عنوان یکی از مفاهیم قرآنی همواره مورد توجه مفسران و قرآن پژوهان بوده است و برای فهم این واژه و کلمات قرآن، ابتدا باید به خود قرآن رجوع نموده و از آن بهره گرفت اما با این وجود می توان از منابع دیگر همانند کتاب های تفسیر، فرهنگ لغات و کتاب های مرتبط دیگری که به موضوع ما کمک می کند، استفاده نمود.
پژوهش حاضر کوشیده است تا مفهوم توفی را در قرآن کریم، مورد بررسی و تحلیل قرار دهد که از منظر قرآن، این واژه به چه صورت به کار رفته و دارای چه معنایی بوده و چه نظری را در این باره ارائه نموده است. از کاربرد توفی و بسامد واژه مورد بحث در آیات قرآن کریم به نظر می رسد که واژه از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. با توجه به این که خداوند حکیمانه و به صورتی دقیق، واژگان را به کار برده است، این نکته را متذکر می شود که توفی با موت و قتل و کلمات دیگری که به ظاهر مترادف این واژه است، تفاوت دارد چرا که اگر چنین نکته ای مد نظر نبود، خداوند میان آن ها تمایزی قائل نشده و آن کلمات را با یک واژه بیان می نمود. در همین راستا در کنار متن قرآن کریم و آرای مفسران از علومی مرتبط با بحث، همچون فقه اللغه و منابع دیگر نیز استفاده شده است.