این کتاب توسط یکی از نویسندگان مسلمان ، شیخ خالد عبد الرحمن العک نوشته شده است . زبا ن اصلی این کتاب عربی و عنوان آن « اصول التفسیر و قواعد » می باشد که مربوط به مبانی و روش های تفسیری قرآن کریم می باشد. نظر به اینکه اثر حاضر در دوره های کارشناسی ارشد و دکتری رشته های علوم قرآن و حدیث و تفسیر یکی از منابع اصلی آموزش معرفی شده است .
.
شناخت مبهمات قرآن
شناخت مبهمات قرآن یکی از موضوعات قابل توجه دانشمندان علوم حدیث و نیز مفسرین بوده است . از جمله کسانی که در این خصوص به تالیف کتاب پرداخته اند قاضی بدرالدین جماعه می- است که کتاب تبیان را در این خصوص تالیف نمود. (دیگران نیز مانند سیلی و ابن عساکر و نیز سیوطی در این خصوص تالیفاتی دارند) ابهام در آیات قرآنی دارای اسبابی به شرح زیر است.
- ابهام به خاطر احساس بی نیازی از ذکر مطلبی ، به جهت آنکه قبلا" در جای دیگر بیان شده است . مانند ابهام موجود در آیه "صراط الذین انعمت علیهم ...."نظر به اینکه نعمت داده شدگان در آیه " مع الذین انعم الله علیهم من النبیین و لدیقین و الشهداء و الصالحین "(نساء 69) به تفصیل معرفی شده ، لذا در آیه ی سوره حمد لفظا ذکری از آن به میان نیامده است .
- احساس وجود ابهام در موضوع به خاطر تعظیم و تو صیف کامل آن بدون ذکر نام آن، مانند آیه ی"ولا یاتل اولو الفضل منکم"(نور/22) که منظوراز اولی الفضل در این آیه ابوبکر بوده است و نیز آیه ی"و الذی جاء بالصدق به اولئک هم المتقون"(زمر/33)که منظور از "جاء بالصدق "، پیامبر (ص)و مقصو د از "صدق به"طبق روایت عامه ابوبکر می باشد.
بهترین روش تفسیر
دانشمندان (علوم قرآنی) اتفاق نظر دارند فردی که قصد تفسیر قرآن را نموده است، قبل از هر چیز باید از خود قرآن استعداد نماید چه بسا مطلبی در سوره ای به طور مجمل بیان شده و حال آنکه تفصیل همان مطلب در سوره ای دیگر بیان شده و چه بسا در آیه ای به اختصار سخن گفته است . لذا لازم اس مفسر قبل از هر چیز نگاهی کاوشگرانه و دقیق در قرآن بیاندازدو ایات متعددی که بطور پراکنده پیرامون موضوع مشترکی سخن می گوید یک جا جمع نماید و با هم مقایسه و مقابله نماید
عدول از این رو و تکیه بر رای و سلیقه فردی در تفسیر موجب تصرفی ناپسند و زشت در قرآن گردیده و مشمول این سخن پیامبر(ص) می شود که فرمود :"من قال فی کتاب الله تعالی برایه فاصاب فقد اخطا "
