تفسیر سورهی مبارکهی برائت توسط مقام معظم رهبری از اوایل سال ۱۳۵۱ آغاز و حدوداً تا بهمن ۱۳۵۱ _ برابر با محرّم الحرام ۱۳۹۳هجری قمری- ادامه یافت. انتشارات انقلاب اسلامی، وابسته به دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب، عهدهدار چاپ این آثار بوده است. کتابهای این مجموعه شامل تفسیر سوره حمد، تفسیر سوره تغابن، تفسیر سوره ،مجادله، تفسیر سوره، ممتحنه، تفسیر سوره حشر، تفسیر سوره برائت، تفسیر سوره جمعه و تفسیر سوره بقره است.
این درس تفسیر که یکی از دو درس تفسیر در حوزه علمیّهی مشهد در آن روزگار بود، بهطور معمول در روزهای تعطیلی دروس رسمی حوزه یعنی پنجشنبهها و جمعهها در «مدرسهی میرزاجعفر» از مدارس علمیّهی در محدودهی حرم مطهّر و بعدها در مسجدی در «پایین خیابان» و سپس مسجد قبله، برگزار میشد.
آنچه از جلسات درس تفسیر سوره برائت باقی مانده است، از دو قسمت تشکیل شده است:
قسمت اول شامل متنی است که از پیادهسازی نوار صوتی درس حاصل شده است. این امر همان زمان به دست جناب حجّتالاسلاموالمسلمین حسن ربّانیراد فردوسی صورت پذیرفته بود.
قسمت دوم حاوی یادداشتهای جناب حجّتالاسلاموالمسلمین محمدباقر داوودی است که در جلسهٔ درس در دفتری ثبت شده است.
این جلسات به دلیل مضمون و محتوای روشنگرانه و کاربردی آن در زنده کردن روح اسلامی در مخاطبان از سوی رژیم طاغوت به شدت مورد توجه و کنترل بوده است.
روش بکار رفته در این جلسات تفسیری، روش اجتهادی است که در آن بر استفاده و راهیابی به مقصود آیات با استفاده از تفکر و تعقل تاکید شده است. ضمن این که در کنار روش عقلی استفاده از روش تفسیری قرآن به قرآن و بهرهگیری معتنابه از روایات کاملا مشهود است. این کتاب برای مجامع علمی و نیز عموم مردم قابل استفاده است و میتواند منبعی برای دروس تفسیر تخصّصی و مبانی و قواعد تفسیری رشتهی علوم قرآن و حدیث قرار گیرد
بخشی از متن کتاب :
امر به معروف و نهی ازمنکر ؛ حافظ حالت انقلابی جامعه اسلامی
این دو واجب روح اسلام راحفظ می کند و سبب بقای حالت انقلابی در جامعه می شود . حالت انقلابی ، به معنای برداشتن نیه و شمشیر نیست، بلکه به معنای باقی ماندن آن ارکان و شرایطی است که ضامن بقای فکر و هدف پیامبر اکرم در جامعه است ، و به پایداری این وضعیت کمک می کند . اما اگر جامعه از چنین حالتی که پیامبر آن را به وجود آورد، به حالت قبل از پیامبر باز گردد، به آن حالت ارتجاعیو انحطاطی میگویند. دردوران حکومت علی (ع) روح انقلابی اسلام به طور صددر صدو کامل رجعت کرد و به حالت زمان پیامبر برگشت . آن بزرگوار بود که مساوات و برابری را که یکی از ارکان انقاباسلام است ، با کمال دقت حفظ کرد. اکنون اگر بخواهیم جامعه ای که طبق اصول انقلابی به وجود امده است و قوانین انقلابی برآن حاکم شده، باقی باشد و تا قیامت بماند،باید امربه معروف ونهی از منکر را در آن زنده کنیم ؛یعنی همه ی مردم را مسئول نگهداری روح انقلابی جامعه بنماییم و بگوییم :« ای مسلمانان و ای مومنان ! شمایید که باید تعالیم زنده و کلی و جزئی اسلام را نگه دارید و همه ما مسئولید .»