پدیدآور: ابوالفتح محمد بن محمد بن علي الخزيمي الفراوي؛ مقدمه، تصحیح و تعلیقات: مجتبی مجرد
مشخصات نشر: تهران: انتشارات دکتر محمود افشار : نشر سخن، ۱۳۹۸.
مشخصات ظاهری: ۲۳۱ ص.
شماره دیویی: ط 519 خ 297/218
معرفی کتاب:
سنت نگارش چهل حدیث از پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، سابقه ای کهن در تمدن اسلامی دارد. بسیاری از صوفیان، فقیهان، محدثان و مفسران مسلملن در این زمینه قلم زده و آثار ارزشمندی پدید آورده اند.کتاب « طبیب القلوب» نگاشته ابوالفتح محمد خزیمی فراوی است. این کتاب که تاکنون، کهن ترین اربعین حدیثی شناخته شده در زبان فارسی است تا کنون چاپ و منتشر نشده و با وجود عمری قریب به نهصد و پنجاه سال، جز در یکی دو منبع کهن- آن هم به اشتباه- نامی از آن نرفته است. کتاب « طبیب القلوب » نه تنها از حیث سنت اربعین نویسی و حدیث پژوهی، بلکه از منظر تحولات زبان فارسی، تاریخ اجتماعی و تاریخ تصوف اهمیت بسیار دارد.
تصحیح و چاپ این اثر، در راستای شناساندن بخشی از میراث سترگ اسلامی توسط دکتر مجتبی مجرد انجام گرفته است.
در مقدمه کتاب حاضر، عناوین زیر به چشم می خورد: اربعین نویسی و گزینشگری، درباره مولف، طبیب القلوب، طبیب القلوب و تذکره الاولیاء، نسخه شناسی، شیوه تصحیح و تصاویری از دستنویس ها. سپس متن کتاب « طبیب القلوب» آورده شده و بعد از آن، « ناهمسانی تحریرها» ، « نمایه ها» و « کتاب نامه» ذکر شده است.
در مقدمه کتاب « طبیب القلوب» چنین می خوانیم:
پاسخ به پرسشِ « چرایی شکل گیری سنت اربعین نویسی» با عوامل گوناگون اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جهان اسلام در قرون اولیه گره خورده است. به نظر می رسد شکل گیری سنت اربعین نویسی در تمدن اسلامی، دستِ کم دو علت مشخص داشته است: نخست « بومی سازی عناصر اسلامی» و دوم « واکنش به فضای کلی مذهب در روزگار مولف».