حضرت زینب (س)

حضرت زینب سلام الله علیها سومین فرزند امام علی (ع) و فاطمه(س) است. دو برادرش امام حسن و امام حسین علیهماالسلام دو امام همام و سید جوانان بهشت هستند. پدر مادرش ، پیامبر اکرم خاتم پیامبران و مادر مادرش ، حضرت خدیجه دختر خویلد ، اولین و مهمترین همسر پیامبر اکرم (ص) است که تا زنده بود ، آن حضرت همسری انتخاب نکرد و به تنهایی مورد مهر و احترام رسول خدا بود.

ولادت حضرت زینب سلام الله علیها بنا به قول مشهور در پنجم جمادی الاولی سال ششم هجری در مدینه است. با میلاد زینب سلام الله علیها خانواده فاطمه (س)کامل شد. پیامبر اکرم (ص) قنداقة اورا طلبید و به سینه چسباند و بوسید و فرمود: حاضرین و غائبین امت را وصیت می کنم که حرمت این دخترم را پاس بدارند؛ همانا او به جده اش خدیجه کبری شبیه است.

خبر ولادتش موقعی به امیرالمومنین علی(ع) رسید که در محراب مسجد به نماز ایستاده بود. سلمان فارسی برای تهنیّت ولادت زینب به حضور امام رسید. دید آن حضرت در سکوت سنگین و پر اندوهی فرو رفته است.آن حضرت برای سلمان که صاحب سرّ پیامبر بود، از کربلا و سرنوشتی که دخترش در پیش دارد، گفت و گریست.

پیامبر اکرم (ص) نامش را زینب نهاد و فرمود این نام را حضرت حق در لوح محفوظ نوشته است. زینب به معنی درخت خوش بوی نیکو منظره ای است که از بوی خوش آن روندگان سرمست می شوند، می تواند مخفف از زین و أَب یعنی زینت پدر هم باشد. به اعتبار این معنی، بعضی تعبیر از آن به زین ابیها در مقابل ام ابیها نموده اند و این معنی هم می تواند درست باشد.

در جلالت قدر و شکوهمندی شأن زینب(س) در بعضی  از روایات آمده است که چون بر برادرش امام حسین (ع) که مشغول تلاوت قرآن بود، وارد می شد، امام قرآن را کناری می نهاد و تمام قامت به احترام خواهر به پا می ایستاد.

اما بهترین جلوه گاه برای شناخت شخصیت وجودی زینب سلام الله علیها ، سفر تاریخی به کربلای و مطالعه ماجرای جانگداز واقعه عاشورا و به دنبال آن ماجرای اسارت و برخورد آن حضرت با ستمگران و یاغیان روزگار بود. او عالی ترین نمونه از شهادت و دلیری، دانش و بینش ، کفایت و خردمندی ،قدرت روحی و تشخیص موقعیت بود و هر وظیفه ای از وظایف گوناگون اجنماعی را که به عهده گرفت، به خوبی انجام داد.

پایان زندگانی حضرت زینب سلام الله علیها روشن نیست . آنچه مسلم است زینب (س) پس از بازگشت از شام مدتی دراز زنده نبود. دردها و رنج هایی که کشیده بود، به اندازه ای نبود که بتوان تحمل کرد و طاقت آورد. چنانکه مشهور است سال 62 به جوار حق رفته است. در کجا؟ مدینه؟ دمشق؟ مصر؟ هریک از نویسندگان سیره برای درستی رأی خود دلیلی و یا دلیل هایی آورده است.

عده ای معتقدند آن حضرت در کشور مصر و شهر قاهره مدفون است. گروهی معتقدند که آن حضرت در آبادی راویه در حومه شهر دمشق دفن شده است. عده ای نیز گفته اند آن حضرت در قبرستان بقیع بخش جبانه با خاندان پیامبر اکرم(ص) مدفون است.

پیرامون سفر آخر حضرت زینب سلام الله علیها دو روایت وجود دارد: روایت اول آن به شام رفت و روایت دوم آن حضرت به مصر رفت. اکنون دو مزار در «راویه شام» و در مرقد« سیتی زینب» در قاهره زیارتگاه شیعیان جهان است. هر کدام از دیگری پر رونق تر و گرم تر.

محمد بحرالعلوم در کتاب فی رحاب السیده زینب سلام الله علیها می نویسد: تفاوتی ندارد که سرانجام سفر زینب سلام الله علیها، عقیله بنی هاشم به دمشق بوده یا مصر. تفاوتی ندارد که خورشید در کجا غروب کرده است. آن چه اهمیت دارد شعاع آن آفتاب روشنی بخش است که در طول زمان غروب نمی کند. فریادی که در آسمان باور و اندیشه پیچیده شده است. کلمات جاودانه ای که از زینب باقی مانده است که برای همیشه حکومت و هیبت بنی امیه و هر باطلی را تهدید می کند... زینب خود به یزید گفته بود: « قسم به آن که ما را به وحی قرآن و نبوت کرامت بخشیده، تو هر کاری کنی، نخواهی توانست نام و نشان و یاد ما را از جریده عالم بزدایی و این ننگ را از دامان خود پاک کنی و بدان که رای تو بسیار سست است و روزگارت اندک و جمع تو رو به پریشانی.»

برگرفته از کتاب بانوي آفتاب: پژوهشي در زمانه و زندگي حضرت زينب (س)/ مرضيه محمدزاده.- قم: دليل ما، ‎۱۳۹۱.