پدیدآور: محمدعلی جوان

مشخصات نشر: قم: جامعه الزهرا (س)، ۱۴۰۰.

مشخصات ظاهری: ۳۴۴ ص.

شماره دیویی: الف 764 ج 297/153

 معرفی کتاب:

کشف معنا و ظهور آیات قرآن با تمسّک به دستور و قواعد زبان عربی تنها راهی است که همۀ مذاهب و دانشمندان اسلامی و غیراسلامی در مقابل آن سر تعظیم فرود آورده‌اند و در راستای مستندسازی برداشت‌های خود به تدوین کتاب‌هایی با عنوان «اعراب القرآن» روی آوردند. با تکامل این فن، در تحلیل ادبی برخی آیات و کشف معنای آن اختلافاتی پیش آمد و لذا برخی را بر آن داشت که اندیشۀ جامع‌نگاری را در سر بپرورانند. آنها تمام سعی خویش را صرف جمع‌آوری اقوال و احتمالات مطرح دربارۀ آیات و قرائت‌های مختلف نمودند ولی در بسیاری از موارد از ذکر سبب پیدایش این اختلافات و مبنای هر نظریه و ارزیابی آنها غفلت نموده یا در صدد بیان این مطلب نبوده‌اند. کتاب « اعراب مشکل آیات قرآن» منشأ پیدایش اقوال مختلف و قواعد و علل ادبی مورد استناد آنها را ذکر کرده و با استناد به همان روش آنها را ارزیابی و نظریۀ منتخب را ارائه کرده است.

برخی ویژگی های کتاب پیش رو باعث شده در مقایسه با آثار موجود در این زمینه کاری نو به شمار می آید از جمله:

1. اختصاص دادن بخشی از کتاب به معرفی کتب « اعراب القرآن» و کتاب شناسی این شاخه از بررسی های ادبی.2. ارزیابی اقوال و بیان ادله آن ها و نشان دادن منشا و علت پیدایش وجوه متفاوت در اعراب یک آیه3. ارزیابی و نقد آراء ارائه شده و جمع بندی آن ها و انتخاب نظر برتر یا ارائه ی نظر جدید.4. بررسی آیات مشکل نما ذیل ناوین نحوی خاص5. اتخاذ رویکرد ئرسنامه ای 6. تدوین درسنامه به صورت آموزش پژوهش محور.

کتاب « اعراب مشکل آیات قرآن» در 19 درس توسط حمد علی جوان تالیف و توسط  خانم رحیمی تدوین شده است.

متعلق جار و مجرور، تاثیر معنوی حروف جر در تعیین متعلق، اعراب « بالمجاوره» ، « سواء» و همزه تسویه، مبتداء و لام ابتداء، اتحاد معنایی مبتدا و خبر، معنای « کان» و استعمالات آن، اسناد وصف به اسم مرفوع، مشتبه شدن فاعل و مفعول، کاربرد اسلوب « ارایت« ، نمونه های اختلافی « مفعول مطلق» ، نمونه های اختلافی « مفعول له» ، احکام اختلافی استثناء، نمونه های اختلافی منصوبات (1) ، نمونه های اختلافی منصوبات (2) و نمونه های اختلافی منصوبات (3) عناوین دروس کتاب « اعراب مشکل آیات قرآن» را تشکیل می دهند.