پدیدآور: سیدجلیل مرتضوی
مشخصات نشر: قم: دارالعرفان، ۱۴۰۰.
مشخصات ظاهری: ۲۲۳ ص.
شمارة دیویی: 1400 م ب/ ن 297/9515
معرفی کتاب:
مدل حکومتی امیرالمومنین علیه السلام از جمله مترقی ترین مدل های حکومتی است که نه مثل مارکسیست ها مالکیت خصوصی و حقوق فطری را از بشر سلب می کند و نه به مانند اومانیست ها بشر را محور نظام هستی معرفی می کند. نظام فکری امام همان طور که در کلام آخر نیز به فرزندان گرامی شان وصیت نمود نگاه رفت و برگشتی بین حکّام و موالی است. از طرفی حاکمان را هم چون چوپان هدایتگر می خواند و از سویی دیگر برای مردم این حق را قائل است که بی پرده و بلاواسطه مسائل شان را با والیان مطرح کنند.کتاب « کاوشی در نهج البلاغه» بیش تر مطالب آن پیرامون حقوق متقابل مردم و حکومت می باشد.
کتاب حاضر که شامل چهار بخش است به بررسی طبقات هفتگانه در فرمان حکومتی آن حضرت بر جناب مالک اشتر که تفسیری وارسته و فرماندهی شجاع و باصلابت و استانداری مدیر و مدبّر بوده، می پردازد.
کتاب « کاوشی در نهج البلاغه» حاصل پژوهش های سید جلیل مرتضوی می باشد که مشتمل بر چند مقاله است: 1. سیمای کلی، پیش درآمدی بر حقوق متقابل مردم و حکومت؛ 2. حقوق متقابل حکومت و مردم در نهج البلاغه؛ 3. درآمد به بررسی طبقات جامعه در عهدنامه مالک اشتر؛ 4. جامعه قبیله ای، امام و روحیه قبیله گرایی؛ 5. وعظ و موعظه در نهج البلاغه.
در مقدمه کتاب چنین می خوانیم:
در یک نگاه امام علی علیه السلام حاکمی بود که هزار و چهارصد سال پیش مسئله تأمین اجتماعی را از ضروریات پیشرفت و توسعه جامعه می داند و فرمان حکومتی امام علی علیه السلام به مالک اشتر درحقیقت اعلامیه جهانی حقوق بشر است که آن حضرت، چهارده قرن پیش بیان کرده است.